Klaun
Klaun, klown[1] (ang. clown) – artysta komediowy występujący najczęściej w cyrku.
Etymologia
Termin ukształtował się w XVI wieku; „grać klauna na scenie” co w potocznym rozumieniu miało oznaczać „zachowywać się niewłaściwie”[2]. Słowo „clown” może wywodzić się od islandzkiego słowa „klunni” i szwedzkiego „kluns”, co miało oznaczać osobę niezdarną. Znaczenie słowa „clown” jako głupca, błazna przybrało na początku XVII wieku.
Od słowa klaun pochodzi termin koulrofobia (ang. coulrophobia), oznaczający lęk przed klaunami[3][4].
Historia
Najstarszy ślad klauna znaleziono w czasach piątej dynastii Egiptu, około 2400 roku p.n.e.[5]. W przeciwieństwie do błaznów dworskich, klaun odgrywał ważną rolę społeczno-religijną i psychologiczną, często jego rola wiązała się z kapłanem i odgrywała ją ta sama osoba[6].
Opis klauna
Klaun wyróżnia się specjalnym makijażem, w którym dominuje biel i czerwień. Klauni nie mówią podczas występów. Co najwyżej wydają dźwięki odzwierciedlające nastrój niebędące słowami. Bardzo ważną rolę odgrywa mimika. Biały puder pokrywający całą twarz, szminka wykraczająca poza usta i rumieńce pozwalają dostrzegać niewerbalne przekazy nawet tym widzom, którzy siedzą na odległych miejscach. Inne cechy to strój, którego charakterystyczne elementy to: groteskowo duże buty oraz luźne lub w inny sposób niedopasowane ubranie, sztuczny nos w kształcie czerwonej kuli jakby miał katar. Może być maleńki kapelusik z kwiatkiem na długiej antence, peruka lub sztuczna łysina. Całe ubranie powinno składać się z wielu jaskrawych kolorów. Może być jednolitym kombinezonem imitującym ogromny brzuch i uda. Skecze klaunów stanowią zwykle przerywnik głównego przedstawienia. Zawierają one najczęściej elementy slapstickowe i wymagające zdolności akrobatycznych[7].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ klown – Słownik języka polskiego PWN [online], sjp.pwn.pl [dostęp 2024-01-14] (pol.).
- ↑ Clown. Online Etymology Dictionary. [dostęp 2019-02-02]. (ang.).
- ↑ Coulrophobia. Dictionary.com. [dostęp 2019-02-02]. (ang.).
- ↑ Julia Cresswell: The Oxford Dictionary of Word Origins. Oxford Reference. [dostęp 2019-02-02].
- ↑ Michael Bala, The Clown: An Archetypal Self-Journey, t. 4 (1), Jung Journal: Culture & Psyche, zima 2010, s. 50–71 (ang.).
- ↑ Howard Polio, What's so funny?, New Scientist, 14 sierpnia 1978 [dostęp 2019-02-02].
- ↑ Dymphna Callery: Through the Body: A Practical Guide to Physical Theatre. Nick Hern Books, 2011, s. 64. ISBN 1-85459-630-6.
Bibliografia
- Dymphna Callery: Through the Body: A Practical Guide to Physical Theatre, Nick Hern Books 2001, ISBN 1-85459-630-6.
Linki zewnętrzne
- World Clown Association. [dostęp 2019-02-02]. (ang.).