zabezpieczać

wymowa:

IPA: [ˌzabɛˈspʲjɛt͡ʃat͡ɕ], AS: [zabespʹi ̯ečać], zjawiska fonetyczne: zmięk.• utr. dźw.• akc. pob.• i → j 

​^?/i

znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) zapewniać ochronę przed czymś niebezpiecznym lub szkodliwym^[1]

(1.2) czynić bezpiecznym^[1]

(1.3) zapewniać utrzymanie się czegoś w dotychczasowym stanie^[1]

(1.4) zapewniać komuś środki do życia^[1]

(1.5) zapewniać zaspokojenie roszczenia lub wykonanie kary^[1]

(1.6) zajmować decyzją władz jakieś przedmioty^[1]

czasownik zwrotny

(2.1) zapewniać sobie ochronę przed czymś niebezpiecznym lub szkodliwym

odmiana:

(1) koniugacja I

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		zabezpieczać
czas teraźniejszy		zabezpieczam	zabezpieczasz	zabezpiecza	zabezpieczamy	zabezpieczacie	zabezpieczają
czas przeszły	m	zabezpieczałem	zabezpieczałeś	zabezpieczał	zabezpieczaliśmy	zabezpieczaliście	zabezpieczali
	ż	zabezpieczałam	zabezpieczałaś	zabezpieczała	zabezpieczałyśmy	zabezpieczałyście	zabezpieczały
	n	zabezpieczałom	zabezpieczałoś	zabezpieczało
tryb rozkazujący		niech zabezpieczam	zabezpieczaj	niech zabezpiecza	zabezpieczajmy	zabezpieczajcie	niech zabezpieczają
pozostałe formy czas przyszły m będę zabezpieczał, będę zabezpieczać będziesz zabezpieczał, będziesz zabezpieczać będzie zabezpieczał, będzie zabezpieczać będziemy zabezpieczali, będziemy zabezpieczać będziecie zabezpieczali, będziecie zabezpieczać będą zabezpieczali, będą zabezpieczać ż będę zabezpieczała, będę zabezpieczać będziesz zabezpieczała, będziesz zabezpieczać będzie zabezpieczała, będzie zabezpieczać będziemy zabezpieczały, będziemy zabezpieczać będziecie zabezpieczały, będziecie zabezpieczać będą zabezpieczały, będą zabezpieczać n będę zabezpieczało, będę zabezpieczać będziesz zabezpieczało, będziesz zabezpieczać będzie zabezpieczało, będzie zabezpieczać czas zaprzeszły m zabezpieczałem był zabezpieczałeś był zabezpieczał był zabezpieczaliśmy byli zabezpieczaliście byli zabezpieczali byli ż zabezpieczałam była zabezpieczałaś była zabezpieczała była zabezpieczałyśmy były zabezpieczałyście były zabezpieczały były n zabezpieczałom było zabezpieczałoś było zabezpieczało było forma bezosobowa czasu przeszłego zabezpieczano tryb przypuszczający m zabezpieczałbym, byłbym zabezpieczał zabezpieczałbyś, byłbyś zabezpieczał zabezpieczałby, byłby zabezpieczał zabezpieczalibyśmy, bylibyśmy zabezpieczali zabezpieczalibyście, bylibyście zabezpieczali zabezpieczaliby, byliby zabezpieczali ż zabezpieczałabym, byłabym zabezpieczała zabezpieczałabyś, byłabyś zabezpieczała zabezpieczałaby, byłaby zabezpieczała zabezpieczałybyśmy, byłybyśmy zabezpieczały zabezpieczałybyście, byłybyście zabezpieczały zabezpieczałyby, byłyby zabezpieczały n zabezpieczałobym, byłobym zabezpieczało zabezpieczałobyś, byłobyś zabezpieczało zabezpieczałoby, byłoby zabezpieczało imiesłów przymiotnikowy czynny m zabezpieczający, niezabezpieczający ż zabezpieczająca, niezabezpieczająca zabezpieczające, niezabezpieczające n zabezpieczające, niezabezpieczające imiesłów przymiotnikowy bierny m zabezpieczany, niezabezpieczany zabezpieczani, niezabezpieczani ż zabezpieczana, niezabezpieczana zabezpieczane, niezabezpieczane n zabezpieczane, niezabezpieczane imiesłów przysłówkowy współczesny zabezpieczając, nie zabezpieczając rzeczownik odczasownikowy zabezpieczanie, niezabezpieczanie

przykłady:

(1.1) Pochód zabezpieczały wydzielone oddziały zbrojne oraz wywiadowcy wysłani na przeszpiegi^[2].

(1.3) W epoce średniowiecznej i nowożytnej zabezpieczały interesy szlachty i hierarchów Kościoła^[3].

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.1) chronić, monitorować, ochraniać, pilnować, strzec^[4]

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

czas. odbezpieczyć, zabezpieczyć dk.

rzecz. bezpieczeństwo n, zabezpieczenie n, zabezpieczanie n

przysł. bezpiecznie

przym. bezpieczny

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

Nie należy używać jako synonimu słowa zapewniać^[5].

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) protect, guard, insure; (1.2) secure, safeguard; (1.3) provide; (2.1) protect oneself
• duński: (1.1) beskytte, sikre, gardere; (1.2) sikre; (1.4) betrygge, sikre; (1.6) rekvirere
• kazachski: (1.1) қорғау, сақтау; (2.1) сақтану

źródła: