La Riòja
La Riòja[1] (en espanhòl: [la ˈrjoxa]) es una comunautat autonòma espanhòla de subdivision uniprovinciala, reconeguda coma identitat istorica confòrmament al article primièr de son estatut d'autonomia.[2] La capitala n'es Logronh.[3] D'autras ciutats importantas son: Haro, Santo Domingo de la Calzada, Arnedo, Calahorra e Alfaro.
  | |
| Imne | Imne de La Rioja |
|---|---|
| Devisa | (cap) |
| Administracion | |
| Estat | Espanha |
| Capitala | Logronh |
| Lenga oficiala | espanhòl |
| Politica | |
| • President | Gonzalo Capellán (ca)  (2023–) |
| Geografia | |
  | |
| Coordenadas | 42° 15′ N, 2° 30′ O |
| Superfícia | 5 045 km² |
| Altitud mejana | 1 074 m |
| Punt mai bas | Èbre (260 m) |
| Punt culminant | Mont San Lorenzo (2 262 m) |
| Fus orari | UTC+01:00 (ora estandard) UTC+02:00 (ora d'estiu) |
| Demografia | |
| • Totala | 308 968 ab. (2021 ) |
| Istòria | |
| Pairinatge | Maire de Dieu de Valvanera |
| Autras informacions | |
| ISO 3166-2 | ES-LO |
| Sit web | larioja.org |
modificar  |
|
Se situa dins lo nòrd de la peninsula Iberica,[4] sens accès a la mar. Limita al nòrd amb lo País Basc (província d'Alava) e Navarra, a l'èst amb Aragon (província de Saragòssa), al sud e al nòrd amb Castelha e Leon (província de Burgos Soria). Lo punt culminant es lo Mont San Lorenzo, dins la sèrra de la Demanda (altitud: 2771 m).[5]
La region foguèt poplada per las tribús preromanas de Berons, Pellendons e Vascons. Après la la reconquèsta a la debuta del sègle x, La Riòja integrèt lo Reialme de Navarra, posteriorament annexat a Castelha.
La region es reputada per sa produccion de vins sota la Denominacion d'origina protegida Riòja, la pus anciana d'Espanha.[6]
Toponimia
modificarL'etimologia del toponim Riòja non es clar. N'i a doas ipotèsis principalas:
- La primièra es basada sus una traduccion en basc del toponim: Errioxa. Segon Fra Mateo de Anguiano Nieva dins son libre editat en 1701 Compendio historial de la provincia de La Rioja, lo nom deriva de l'union dels mots erria, «tèrra» e oguia que significa «pan», que se pòt traduire literalamanet coma «tèrra de pan, tèrra abondanta».[7]
- La segonda suggerís que lo nom proven per assimilacion de Rio Oja, el meteis eissit del raiç basc oia, «bòsc».[8]
Referéncias
modificar- ↑ Vocabulari basic der aranés. Lhèida: Institut d'Estudis Aranesi-Acadèmia Aranesa dera Lengua Occitana [1a. ed. decembre de 2017], p. 94.
- ↑ Govèrn de La Rioja. «Título preleminar» (en espanhòl). Archiu de l'original del 15 d'abril de 2021.
- ↑ «Ley Orgánica 3/1982, de 9 de junio, de Estatuto de Autonomía de La Rioja» (en espanhòl). www.boe.es.
- ↑ Pérez de Lama, Ernesto (dir.). Manual del Estado Español 1999. Madrid: LAMA, 1998, p. 611. ISBN 84-930048-0-4.
- ↑ Institut Nacional Geografic (Espanha). «Datos geográficos y toponimia: Principales cumbres montañosas» (en espanhòl).
- ↑ Pascual, Rosa Aurora Luezas (2014). «Historia del vino en La Rioja». Belezos: Revista de cultura popular y tradiciones de La Rioja (25): 16-23. ISSN 1886-4333. Consultado el 25 de noviembre de 2019.
- ↑ de Anguiano Nieva, Mateo. Compendio historial de la provincia de La Rioja, de sus santos y milagrosos santuarios, p. 170, 171.
- ↑ «José J. Bautista Merino Urrutia - Dialnet».