Glèisa Catolica Romana
La Glèisa Catolica Romana (del grèc: καθολικός, katolikós, "universal")[3] es la Glèisa que reconeis la primautat d'autoritat de l'evesque de Roma considerat com lo successor de Sant Pèire sus la catedra de Roma.
 Glèisa Catolica Romana | |
| Ecclesia Catholica Romana (Latin) | |
Basilica Sant Pèire a Roma | |
| Informacions generalas | |
|---|---|
| Religion | Monoteïsta |
| Branca | Catolicisme |
| Rite | rites romans (majoritàriament) |
| Calendari | Gregorian |
| Lengas liturgicas | latin, còpte, siriac, grèc koinè, slavon, lengas vernacularas |
| Fidèls (2022)[1] | 1,39 miliard |
| Archidiocèsis | 640 |
| Diocèsis | 2851 |
| Governança | |
| Forma | Episcopala[2] |
| Autoritat | Santa Sieu |
| Papa | Francés |
| Istòria | |
| Fondacion | sègle i aC |
| Eissit de | Cristianisme primitiu |
| Indicators | |
| Site web | www.vatican.va |
modificar  |
|
La Glèisa Catolica Romana rassembla la majoritat dels crestians amb mai d'un miliard de batejats. Es d'un autre costat una de las institucions religiosas subsistentas mai ancianas al mond
Es formada per 24 Glèisas sui juris, la Glèisa Latina en Occident, e 23 Glèisas de rite oriental, que son en comunion amb lo pontife, dins lo nom de la universalitat de la Glèisa segon las predicacions de Jèsus e de sos Apòstols.
Etimologia
modificarDel latin eclesiastic catholicus, el meteis del grèc ancian καθολικός, katholikós, "universal", del grèc ancian καθόλου, kath(')ólou, "dins son ensemble, en tot", cadun son torn de κατά, katá, "sus, dins" e ὅλος, hólos, « totes ».
Istòria
modificarSe nos interessam al desvolopament de las institucions civilas en Euròpa, se distinguís convencionalament 4 fasas dins l'istòria de la Glèisa :
- Istòria del crestianisme dins l'Antiquitat : de naissença amb Jèsus-Crist a la montada del Sant Empèri Roman Germanic amb Carlesmanhe (I-VIII sègle) ;
- Istòria del crestianisme a l'Edat Mejana (de VIII al sègle XV) : de Carlesmanhe a la naissença de las monarquias nacionalas als XIV-sègles XV (França e Espanha sustot) ;
- Istòria del crestianisme a l'epòca modèrna (XV-XVIII sègles) : es l'epòca dels concilis grands dels XV e sègles XVI, de la rompedura de l'unitat religiosa en Euròpa occidentala, amb la naissença del movement luterian ; lo periòde s'acaba amb la Revolucion francesa ;
- Istòria del crestianisme a l'epòca contemporanèa : de Revolucion francesa e uèi.
Doctrina
modificarLiturgia
modificarCulte marial
modificarRessorças d'economia
modificarTèrme Glèisa catolica
modificarUtilizacion
modificarGlèises catolicas dins lo mond
modificarOrganizacion eclesiastica
modificarSubdivisions
modificarGlèisas e rites
modificarCirconscripcions eclesiasticas
modificarLas circonscripcions eclesiasticas son son las seguentas :
- un sèti papal ;
- 9 sètis patriarcals ;
- 4 sètis patriarcals titulars ;
- 4 sètis archiespiscopals màgers ;
- 5 burèus metropolitans sui iuris;
- 548 sètis archiespiscopal metropolitans ;
- 778 sètis archiespiscopal ;
- 2221 sètis episcopals ;
- 93 sètis metropolitans titulars ;
- 91 sètis archiespiscopal titulars ;
- 1904 sètis episcopals titulars;
- 42 prélatures territorialas ;
- 11 abadiás territorialas ;
- 18 exarcats apostolics ;
- 9 ordinariats pels fidèls de rite oriental ;
- 36 militars ordinaris ;
- 3 ordinaris personals;
- una prélature personala;
- 88 vicariats apostolics ;
- 39 prefecturas apostolicas ;
- 8 administracions apostolicas ;
- una administracion apostolica personala ;
- 8 missions independentas o sui juris ;
- 10 exarcats patriarcals ;
- 5 exarcats archiespiscopal e
- 5 territòris dependent del patriarcat.
L'Òrdre sacrat
modificarLo Papa
modificarVida de consacracion
modificarMovements e associacions
modificarNòtas e referéncias
modificarNòtas
modificarReferéncias
modificar- ↑ «Annuari pontifical | Pubblicati l’Annuario Pontificio 2024 e l’Annuarium Statisticum Ecclesiae 2022». vaticannews.va.
- ↑ Marshall, Thomas William. Notes of the Episcopal Polity of the Holy Catholic Church. London: Levey, Rossen and Franklin, 1844. ASIN 1163912190.
- ↑ Alberto Nocentini; Alessandro Parenti. L'etimologico. Le Monnier-Mondadori Education, 2010, p. 203. ISBN 978-88-00-20781-2.