Arcàdia

L’Arcàdia (en grèc ancian Ἀρκαδία / Arkadía, en grec modèrne Αρκαδία) es una region de la Grècia situada al centre de la peninsula del Peloponès. Son relèu es fòrça montanhós, subretot al nòrd e es banhada a l'èst per la mar Egèa. Tirant son nom del personatge mitologic Arcas^[1] , constituís tanben un districte regional de la periferia del Peloponès, que la capitala es Trípol.

L'Iliada cita los toponimes seguents (II, 603-614): Enispe batuda pels vents; Mantinèa la graciosa ; Orcomèna rica en tropèls de motons ; Parrasia ; Fenèa ; fèras plan bastida, ont regnèt Diocles que lo paire Orsiloc nasquèt del fluvi Alfèa^[2] ; Ripé ; Estratie ; Estinfala ; Tegèa.

Sos cors d'aiga màger son l'Alfèa, l'Erimant, lo Ladon.

L'Arcàdia èra un país de vilatges, qu’aguèt pas jamai agut un pes fòrt dins la politica grèga. Mantinèa e Tegèa foguèron pasmens mescladas a l'espandiement esparciat, subretot al sègle AbC.

Pendent longtemps l'Arcàdia aguèt pas de govèrn central: mai tard, Esparta podent pas mai s'i opausar, Megalopolis, capitala de tota l'Arcàdia, foguèt bastida (370 AbC.).

Aqueste país foguèt primièr governat per de reis, coma:

• Estinfalos
• Licurg
• Aristocrata II, après el la reialtat foguèt aboliada, (671 AbC.), qu’el aviá traït los Messenians qu’èra un aliat.

Es d’aquesta region rurala que se n’anètEvandre per fondar una colònia en Itàlia, près del mont Aventin.

Una confederacion arcadiana contra Esparta foguèt creada per Epaminondas al sègle IV AbC, que rejonguèt mai tard la Liga aquèa, qur li donèt un de sos mai grands generals, Filopemen.

Partegèt, après la presa de Corint en 146 AbC. l’astre de la Grècia, e, a l’escasença de la division de l'empèri roman, faguèt partit de l'Empèri roman d'Orient.

Foguèt desligada de l'Empèri, amb la Morèa, après la Quatrena crosada en 1204, e foguèt conquerida en 1470 pels Otomans, que la gardèron (amb una interrupcion de 1699 a 1714 al benefici dels Venets) fins a l'insurreccion de 1822, après que foguèt integrada dins lo Reialme de Grècia.

La legenda fa nàisser Zèus en Crèta (Esiòde) o en Lidia (Eumelos), o en Arcàdia (Callimac). Dins la version arcadiana, Zèus seriá nascut sul mont Licèu, en Arcàdia, puèi levat a Lictos, mas los Creteses afirmavan qu’èra nascut dins una cauna del mont Ida o del mont Dicte.

Dins lo Banquet de Platon, Socrates interven a la fin per expausar una tèsi que declara téner de Diotima, preira arcadiana.

Dins las Metamorfòsis d'Ovidi (vèrs 163-243), Jupitèr transfòrma lo rei d'Arcàdia Licaon en lop per lo castigar d'aver assajat de li servir un sopar de vianda umana.

Enseguida, l'Arcàdia, contrada rustica ont s’èra a vegada practicat de sacrificis umans^[3] tampauc venguèt pauc a pauc lo simbòl d'un edat d'aur emplit d'idillis entre pastorèls e/o pastorèls e pastorèlas, simbòl d'un mond risent ont las pastoralas aurián constituit lo màger divertiment musical. Aqueste mite influencièt una partida non negligibla de la musica e dels opèras barròcs (« Il pastor fido » e sos avatars, per exemple...).

Aquesta representacion de l'« edat d'aur » s'enrasiga dins la poèsia bucolica latina e ellenica, ont l'Arcàdia èra representada coma lo país astruc, lo país ideal. La poèsia antica, coma Virgili dins Las Bucolicas o Ovidi dins Los Fastes, descriviá l'Arcàdia coma un luòc primitiu e idillic poblat de pastres, vivent en armonia amb la natura.

L'Arcàdia es alara « un país mitic, una tèrra de pastres ont se viviá astruc d'amor e que fòrça poètas avián cantat. » L'acadèmia de l'Arcàdia foguèt fondada en 1690 a Roma.

Al sègle XVII espelisson d’Acadèmia, en Itàlia primièr amb la Camerata Fiorentina, puèi pertot en Euròpa. Las Acadèmias amassan de savents e d’expèrts causits pel sobeiran. Eles sols son atal "abilitats" a discutir solemne dels subjèctes de lor especialitat. Atal naisson l'Acadèmia de las Arts, l'Acadèmia de las Sciéncias, l'Acadèmia de Medecina, jos l'egidi de personalitats avent recebut lo Privilègi reial. En marge d’aqueste luòc de debats oficials, las Arcadias se crean e, s'apièjan sus l'ideal democratic dels Ancians, prepausan a totes los ciutadans sens distinccion de debatre dels subjèctes fins alara disputats dins los cercles privilegiats. Aqueste movement europèa favorisa enseguida lo desvelopament de las doctrinas democraticas del sègle de las Luces. La representacion de l'« edat d'aur » arcadian tanben provesiguèt lo « libertinatge intellectual » dels sègles que precediguèron la Revolucion francesa^[4].

Lo quadre de Nicolas Poussin titulat Et in Arcadia ego es a l'origina d’un ensems d’especulacions que se mesclan a l'afar de l'abat Saunièra, rector de Rènnas del Castèl, qu’aviá portat de son viatge a París una reproduccion d’aqueste quadre. Se pretend entre autres, qu'un monument que se tropava dins la region (Arcas) seriá lo modèl del tombèl representat per Poussin^[5],^[6]. Pasmens, aqueste « tombèl » foguèt bastit en 1903 e podèt pas aver servit de modèl a un pintre del sègle XVII^[7]. Per d'autres, caldriá deschifrar l'anagrama constituida per l'inscripcion Et in Arcadia ego qu’i es inscrich, que significariá « Sai ont es lo tombèl del Crist. »

En 1974 lo cantaire grèc Demis Roussos enregistra una cançon que lo títol es "Lovely Lady Of Arcadia" (album "My Only Fascination").

Arcadie foguèt lo nom d'una de las primièras associacions omosexualas (e de sa revista) en França (1954-1982). Per de rasons ligadas a l'evocacion de la retirada e del repaus, Arcàdia es tanben lo nom diferents establiments de repaus, coma d’ostals de retirada, etc.

Ara, l'Arcàdia contunha d'èsser una influéncia artistica. Pete Doherty i fa fòrça referéncia e l'imatgina coma un luòc idillic cap a ont sa nau Albion (vièlh nom poetic de l'Angletèrra) seriá a viatjar. Es tanben un luòc utopic sens règlas ont, segon el, seriá plan possible que de cigaretas i crescan als arbres.

• Teatre e agora de Megalopolis.
• Anciana vila d'Orcomèn.
• Temple d'Asclèpi a Gortina (Arcàdia).

• Alonistena
• Astros

• Sus l'idèa de l'edat d'aur arcadiana:
  • André Delaporte, Bergers d'Arcadie, le mythe de l'Âge d'Or dans la littérature française du XVIIIe siècle, Pardès 1989.
  • André Delaporte, L'idée d'égalité en France au XVIIIe siècle, P.U.F., Paris 1987

• Sul quadre de Nicolas Poussin :
  • Yves Bonnefoy, « Les Bergers d'Arcadie », dans Dessin, couleur et lumière, Paris, Mercure de France, 1995, p. 117-148.