Kgalema Motlanthe

Mohlomphegi Kgalema Motlanthe
Motlanthe at the World Economic Forum in June 2009
Mopresidente wa Afrika Borwa wa boraro
Mo setulong 25 September 2008 – 9 May 2009
Motlatsi	Baleka Mbete
A eteletšwego pele ke	Thabo Mbeki
A hlatlangwa ke	Jacob Zuma
Motlatšapresidente wa Afrika Borwa
Mo setulong 9 May 2009 – 26 May 2014
Mopresidente	Jacob Zuma
A eteletšwego pele ke	Baleka Mbete
A hlatlangwa ke	Cyril Ramaphosa
Motlatšapresidente wa African National Congress
Mo setulong 18 December 2007 – 18 December 2012
A eteletšwego pele ke	Jacob Zuma
A hlatlangwa ke	Cyril Ramaphosa
Mongwaledi Kakaretšo wa African National Congress
Mo setulong 18 December 1997 – 18 December 2007
A eteletšwego pele ke	Cyril Ramaphosa
A hlatlangwa ke	Gwede Mantashe
Ditshidimošo tša gagwe
O belegwe	Kgalema Petrus Motlanthe (1949-07-19) Mosegamanye 19, 1949 (mengwaga 75) Boksburg, Transvaal, Afrika Borwa
Setšhaba	South African
Mokgatlo wa dipolotiki	African National Congress
Molekane(ba)	Mapula Motlanthe (1976–2010) Gugu Mtshali (2014-)
Bana	3

Kgalema Petrus Motlanthe ( mmiletšo wa Setswana :  [ˈkxɑ.le.mɑ mʊ.ˈtɬʼɑ.n.tʰɛ] ;  o belegwe ka la 19 Phupu 1949) ke radipolotiki wa Afrika Borwa yo e bilego mopresidente wa boraro wa Afrika Borwa magareng ga la 25 Lewedi 2008 le la 9 Motsheganong 2009, go latela go itokolla ga Thabo Mbeki . Ka morago ga fao, e bile motlatšamopresidente ka fase ga Jacob Zuma go fihla ka la 26 Motsheganong 2014.

O godišeditšwe Soweto ka Transvaal ya peleng ka morago ga gore lapa la gagwe le tlošwe ka kgapeletšo go Alexandra , Motlanthe o ile a thwala ka gare ga UMkhonto we Sizwe , lephego la go itlhama la African National Congress (ANC), ka morago ga gore a fetše sekolo se se phagamego. Magareng ga 1977 le 1987, o ile a golegwa Sehlakahlakeng sa Robben ka tlase ga Molao wa Botšhošetši ka baka la go lwela ga gagwe kgethollo . Ge a lokollwa, o ile a tsenela Mokgatlo wa Setšhaba wa Bašomi ba Meepong wo o nago le tutuetšo. motlatšamopresidente, ka letlapa leo le sepelelanago le Zuma, ke khonferentshe ya ANC ya 2007 ya Polokwane . Bogareng bja 2008, o ikanne bjalo ka Leloko la Palamente le bjalo ka Tona ya bobedi ya Mbeki ka Kantorong ya Mopresidente – mošomo wa gagwe wa mathomo mmušong.

Ka morago ga dibeke fela, ka la 25 Lewedi 2008, Palamente e ile ya mo kgetha mopresidente wa bosetšhaba ka morago ga gore Mbeki a role modiro ka kgopelo ya ANC. Motlanthe o be a kwešišwa kudu bjalo ka nkgetheng wa kwano le go eta pele taolo ya bahlokomedi go fihla dikgethong tša bosetšhaba tša 2009 . Dikgweding tša gagwe tše šupago le seripa bjalo ka mopresidente, o bonagetše a etiša pele go tsepama le go tšwela pele ka melawana ya taolo ya peleng. Le ge go le bjalo, ka letšatši la gagwe la mathomo ka ofising, o tšere legato la Tona ya Maphelo Manto Tshabalala-Msimang ka Barbara Hogan , a dira gore go kgaotše pholisi ya Mbeki ya HIV/AIDS , yeo e bego e sotšwe bjalo ka yeo e sa šomego le yeo e hlohleletšwago ke go latola. O ile a boela a etsa liphetoho tse tsosang ngangišano ka Bolaodi bja Botšhotšhisi bja Bosetšhaba , a raka Molaodi wa Bosetšhaba wa Botšhotšhisi bja Setšhaba, Vusi Pikoli , le go dumelela molao wo o ilego wa phatlalatša Scorpions , e lego yuniti ya maemo a godimo ya go lwantšha bomenetša.

Zuma o kgethilwe go ba mopresidente ka kgwedi ya Motsheganong 2009, gomme Motlanthe a kgethwa go ba motlatša gagwe. Ka December 2012, ka tlase ga kgatelelo ya baganetši ba Zuma, o ile a phenkgišana dikgethong tša bopresidente tša ANC khonferenseng ya mokgatlo ya Mangaung . Zuma, yo a lego maemong a gagwe, o fentše ka go theoga ga naga. Motlanthe o ganne go nyaka go kgethwa gape go Komitiphethiši ya Bosetšhaba ya ANC , gomme o be a šetše a ganne go kgethwa gape bjalo ka motlatšamopresidente wa ANC. Ka ge ka go realo a tlogetše boetapele bja mokgatlo, o ile a rola modiro mmušong le Palamenteng ka Motsheganong 2014, mafelelong a nako ya gagwe bjalo ka motlatšamopresidente wa bosetšhaba.

Ka go fapafapana le ka dinako tše di fapanego a tšewa bjalo ka modirišani wa yo mongwe le yo mongwe wa bapresidente ba bangwe bao ba phelago – Mbeki, Zuma, le mošomi mmogo wa gagwe wa mokgatlo wa bašomi Cyril Ramaphosa – Motlanthe o be a tumile bjalo ka "modiriši wa dipolotiki yo a nago le bokgoni bjo bogolo" ka nako yeo a bilego mopresidente.  Le ge go le bjalo, o be a dutše a boloka maemo a fase a setšhaba le a dipolotiki. O bonwa bjalo ka yo a swerego tlhompho ye e nabilego ka go ANC, gomme gantši o hlaolwa bjalo ka yo mongwe wa "bahlalefi[s] bao ba sekamelago ka go le letshadi" ba yona ba go tuma.

Motlanthe o belegwe ka la 19 Phupu 1949 ka lapeng la Alexandra , toropo ya ka ntle ga Johannesburg ka Transvaal ya peleng (yeo ga bjale e lego Gauteng ).  O reeletšwe ka rakgolokhukhu wa gagwe wa mma, Kgalema Madingoane, yo e bego e le mokhanselara kua Benoni gomme ka morago e bile moetapele wa setšhaba toropong yeo e sa tšwago go hlongwa ya Daveyton .  Tatagwe, Louis Mathakoe Motlanthe (o hwile ka 1989),  o šomile bjalo ka mohlwekiši Kholetšheng ya St John gomme ka morago a šoma Anglo American, le mmagwe, Masefako Sophia Madingoane (o hwile ka 2014),  e be e le mošomi wa ka gae gomme ka morago e be e le motšhene ka feketoring ya diaparo.  O na le bana babo ba babedi, Tlatlane Ernest le Lekota Sydney.  O tsene sekolo sa Pholosho Primary School, e lego sekolo sa boromiwa sa Anglican kua Alexandra, go fihlela lapa la gagwe le hudušetšwa ka kgapeletšo Meadowlands , Soweto .  Ka 1964, kereke ya Anglican e ile ya mo fa bursary ya go ithuta Swaziland , eupša Kgoro ya Merero ya Bantu ya kgethollommušo o ile wa mo gana tumelelo ya go tloga nageng.  Ka fao o tsene sekolo se se phagamego sa Orlando kua Soweto,  gomme o ralokile kgwele ya maoto ge a sa le mahlalagading.

O boletše gore kereke ya Anglican e bile khuetšo ye bohlokwa tlhabollong ya gagwe ya mathomo, kudukudu sehlotswana sa Setšhaba sa Tsogo seo Mopišopomogolo Trevor Huddleston e bego e le wa sona le seo, nakong ya bjaneng bja gagwe, se bego se bonagala ka mošomo wa sona wa setšhaba ka ditoropong.  Ge e be e sa le ngwana, e be e le mošemane wa aletare gomme o be a nagana go ba moperisita.  Mengwageng ya ka morago, o ile a tutuetšwa ke "Temogo ya Boso" .

Ka morago ga go dira materiki , Motlanthe o ile a hwetša mošomo, woo a o swerego go fihlela a swarwa, a hlokomela mabenkele a bjala a ditoropong ka yuniting ya kgwebo ya Khansele ya Toropo ya Johannesburg.  Nakong ye, ka bo-1970, o ile a thwala ka tlase ga mobu wa UMkhonto we Sizwe , lephego la go itlhama la African National Congress (ANC), yeo e bego e thibetšwe ka Afrika Borwa go tloga ka 1960. Yuniti ya gagwe ya MK e be e tshwenyegile mathomong ka go thwala eupša ka morago o ile a laelwa go hloma yuniti ya go senya le go thuša go sepetša di-cadre tša MK ka sephiring ka gare le ka ntle ga mellwane ya naga.  Ke nakong ye moo a ilego a kopana la mathomo le Jacob Zuma , yo gape e bego e le modiriši wa ka sephiring wa MK.

Ka April 1976, Motlanthe o ile a swarwa gomme a golegwa dikgwedi tše mmalwa seteišeneng sa maphodisa sa John Vorster Square .  O ile a bonwa molato ka fase ga Molao wa Botšhošetši ka ditatofatšo tšeo di amanago le mediro ya gagwe ya MK – ka go lebanya, ka ge a tlwaeditšwe go dira tshenyo, ka go amogela dithuthupi ka morero woo, le ka go tšwetša pele ANC  – gomme a ahlolelwa go kgolego.

Motlanthe o ile a golegwa Sehlakahlakeng sa Robben mengwaga ye e nyakilego go ba ye lesome, magareng ga Phato 1977 le Moranang 1987.  Mogale wa ANC Andrew Mlangeni , yo a bego a le Sehlakahlakeng sa Robben le Motlanthe, ka morago o boletše gore o bile le seabe se segolo go amogela le go fa thuto ya dipolotiki go bagolegwa ba bafsa, bao ba fihlilego sehlakahlakeng ka bontši nywageng e lesome ka morago ga phetogelo ya Soweto ya 1976 .  Mengwaga ye mehlano ka morago ga go lokollwa ga gagwe, Motlanthe o boletše ka ga botee bjo bo bopilwego kgolegong, gomme a hlaloša nako yeo bjalo ka "ye e humišago":

...re be re le setšhaba sa batho bao ba bego ba tloga go bao ba sa tsebego go bala le go ngwala ka mo go feletšego go ya go batho bao ba bego ba ka ba baprofesara gabonolo kudu diyunibesithing. Re be re abelana ge e le gabotse se sengwe le se sengwe, bothata bjo bongwe le bjo bongwe gaešita le bja tlhago ya motho ka noši re ile ra boledišana le ba bangwe gomme tharollo e be e tla hwetšwa. Mengwaga ka ntle kua e be e le mengwaga ye e tšweletšago kudu bophelong bja motho, re kgonne go bala, re bala dilo ka moka tšeo di tlilego tseleng ya rena, ra tšea kgahlego maphelong a batho le dikhutlo tša kgole kudu tša lefase le. Go nna nywaga yeo e ile ya nea bophelo morero.

Seboka sa mathomo kudu seo re bilego le sona, ke ile ka kgahlwa ke bokgoni bja gagwe bja go sekaseka le maatla le ke mokgwa wa gagwe wa tayo wa go dira selo se sengwe le se sengwe. Mo go be go na le motho yo a bego a na le seriti se segolo le boikokobetšo.

Ka June 1987, kapejana ka morago ga go lokollwa kgolegong, Motlanthe o ile a ba mohlankedi wa thuto ka go National Union of Mineworkers (NUM) yeo e nago le khuetšo, yeo ka nako yeo e bego e eteletšwe pele ke Cyril Ramaphosa .  O be a tlwaelane le intasteri ya meepo go tloga bjaneng bja gagwe – tatagwe le bana babo ka bobedi ba be ba šometše khamphani ye kgolo ya meepo ya Anglo American  – gomme mmagwe o be a amegile mokgatlong wa mekgatlo ya bašomi pele a rola modiro ka ya bo-1980.  NUM, Motlanthe o ile a tšwetša pele kgahlego ya gagwe, yo a belegetšwego Sehlakahlakeng sa Robben, thutong ya dipolotiki.  O tsenetše NUM dibeke pele ga seteraeke se segolo kudu historing ya yona, . gomme Ramaphosa ka morago o ile a bolela gore o "re kopanetše ka nako ye e swanetšego."

Ge a le NUM, o ile a dula e le leloko la ANC, le gape la Mokgatlo wa Makomonisi wa Afrika Borwa (SACP).  E bile modulasetulo wa selete sa ANC sa PWV (bjale Gauteng) ka nako ye kopana, magareng ga mathomong a 1990, ge ANC e be e sa thibelwa, le September 1991, ge a fologa setulong go tsepamiša kgopolo mošomong wa gagwe wa NUM.  Ka moragonyana ga moo, Ramaphosa o ile a tlogela NUM go ba mongwaledipharephare wa ANC. Ka Pherekgong 1992, ka thekgo ya Ramaphosa, Motlanthe o ile a kgethwa ke komiti ya bogareng ya NUM go mo tšeela legato bjalo ka mongwaledipharephare wa mošomo. Motlanthe o ile a kgethwa sa ruri go ba mongwaledipharephare kopanong ya go kgethwa ya mokgatlo ka 1994 gomme a šoma maemong ao go fihla ka 1998, ge a fologa setulong.

Ntlo- kgolo ya ANC Luthuli House , moo Motlanthe a šomilego gona go tloga ka 1997 go fihla ka 2007.

Khonferentsheng ya Bosetšhaba ya bo 50 ya ANC ka Dibatsela 1997, Motlanthe o ile a kgethwa a sa ganetšwe bjalo ka mongwaledipharephare wa ANC, go begwa ka thekgo ya baetapele ba bagolo ba ANC go akaretšwa Walter Sisulu le Nelson Mandela .  Go ya ka mohlankedi yo mogolo wa NUM le SACP Frans Baleni , Mandela (yo a tsebjago ka lerato bjalo ka Madiba) o ile a buelela go thwalwa ga Motlanthe ka tsela ye e latelago:

Madiba o ile a fetša a re anegela kanegelo ya lesogana la go tšwa motseng wa magaeng leo le bego le nyaka mosadi. O ile a sepela go tloga motseng o mongwe go ya go o mongwe eupša a se hwetše o tee. Le ge go le bjalo, ge a fihla morago gae o ile a bona gore o na le moagišani yo a bego a swana le ditekanyetšo ka moka tšeo a bego a di nagana. Ka tsela yeo, Mandela o re boditše gore gore mongwaledipharephare yo ANC e mo hlokago o be a le gona mo gomme ka tsela ye e swanago le yeo monna yo a bego a nyaka mosadi ANC e be e nyaka monyadiwa.

Go kgethwa ga gagwe go be go ratwa ke maemo-le-faele: go ya ka Richard Calland , ge e be e tsebišwa, o ile a išwa sefaleng magetleng a bathekgi, gomme "go tšere metsotso e mengwe e 15 gore a fihle sefaleng, a katana." dikoša tšeo di tlatšago moya."

Ka morago ga khonferentshe, Motlanthe o ile a itokolla go NUM le go Komiti ya Bogare ya SACP.  O kgethilwe gape a sa ganetšwe Khonferentsheng ya Bosetšhaba ya bo 51 ya ANC , e bile mongwaledipharephare wa ANC mengwaga ye lesome, magareng ga 1997 le 2007, ka moka ga nako ya Thabo Mbeki bjalo ka mopresidente wa ANC. Le ge ba bangwe ba be ba re bokgoni bja gagwe bjo bo "botse kudu" bja go rulaganya bo be bo tumile,  basekaseki ka gare ga ANC ba boletše gore e be e le molaodi yo a sa šomego gabotse.  Le ge go le bjalo, go bile le koketšego ye kgolo ya maloko a ANC nakong ya gagwe, go tloga go maloko a ka fase ga 386,000 ka 1997 go ya go a go feta 620,000 ka 2007. O be a amana gape le go phethagatša dikgato tša mathomo tša melawana ya ANC ya go romelwa ga dikharete le Matlafatšo ya Ekonomi ya Bathobaso (BEE).

Go ya ka mongwadi wa taodišophelo ya Mbeki Mark Gevisser , bontši bja nako ye Motlanthe o be a lebelelwa bjalo ka "Mbeki acolyte"  – goba, ka polelwana ye nngwe, bjalo ka "yo a laolwago ke Mbeki."  Go bonala selekane sa bona se thomile bogareng bja bo-1990 ge Mbeki e be e le motlatšamopresidente gomme Motlanthe a laletšwa go tsenela dikopano tšeo di bitšwago "Ka fase ga Sehlare" ka gae ga Mbeki. O be a hlaotšwe bjalo ka yo mongwe wa baetapele ba bohlokwa ba letsogo le letshadi bao ba bego ba sa kgotsofatšwe ke pholisi ye mpsha ya Kgolo, Mešomo le Kaboleswa (GEAR), gomme ka morago o boditše Gevisser gore, dikopanong tšeo, Mbeki ka nnete o kgonne go šišinya maemo a gagwe ka ga GEAR.

Ka Diphalane 2004, polelong ya gagwe go Foramo ya Taolo ya Bathobaso, Motlanthe o ile a neela seo se bego se tšewa bjalo ka "tlhaselo" go BEE, e lego leswika la sekhutlo la pholisi ya ekonomi le phetogo ya ANC.  Pontšhong ya mathomo ya thekgo ya "broad-based" BEE, o ile a bitša fronting , a šišinya kelo ya "go lebanya le ye e bulegilego" ya gore ke ka lebaka la eng ditlamorago tša BEE di be di lekanyeditšwe, gomme a šišinya gore BEE e swanetše go otlela kgolo ya ekonomi go e na le go e šitiša . Se se tsošago ngangišano kudu, Motlanthe o beile mabaka a gore BEE e swanetše go rulaganywa leswa go lekanyetša mehola (palo ya ditumellano goba palomoka ya boleng bja tšona) yeo e dirilwego ke batho ka bomong go tšwa ditirišanong tša BEE. Ge motho ka noši a šetše a humišitšwe ke BEE, o boletše gore ga se a swanela go hlwa a tšewa bjalo ka yo a hlokago histori ka kgopolo ya go swanelega go hwetša dikholego tša BEE.  Ka mantšu a gagwe, mmušo o ka "lekanyetša motho o tee go maatlafatšo o tee."  Lebaka la gagwe e be e le gore motheo wo mosesane wa baholegi ba BEE o lekanyeditše katlego ya pholisi ya bjale, yeo a boletšego gore e hlaotšwe ka phetišetšo ya lehumo go e na le phetogo ya nnete ya ekonomi. Se se be se tsoša ngangišano kudu ka lebaka la gore bontši bja batho bao ba bego ba bopa motheo woo o mosesane wa baholegi ba BEE e be e le bašomi ba go tia ba ANC goba baabi.

Go ya mafelelong a nako ya Motlanthe bjalo ka mongwaledipharephare, seo se bitšwago mahlabisadihlong a imeile ya bofora se ile sa thubega. Mahlabisadihlong a a dikologa lefelo la go bolokela di-imeile tšeo di lokolotšwego go babegi ba ditaba ka 2005, ka moragonyana ga gore Mbeki a rakile Zuma bjalo ka motlatšamopresidente wa bosetšhaba. Go bonagala di-imeile tšeo di bontšhitše sehlopha sa boradipolotiki ba ANC le bahlankedi ba mmušo ba ahlaahla ka moo ba ka senyago Zuma leina, yo e bego e le mophenkgišani yo mogolo wa dipolotiki wa Mbeki, le Motlanthe ka boyena.  Dinyakišišo tša mohlahlobi-pharephare wa bohlale di tiišeditše gore di-imeile tšeo ke tša bofora, eupša go begwa gore Motlanthe o ganne phetho ye gomme, kopanong ya Komitiphethiši ya Bosetšhaba ya ANC , o ile a nyaka gore ANC e dire dinyakišišo tša ka gare. Go tloga mathomong a 2006, go be go na le mabarebare, ao a ganetšago ke ANC, a gore saga ye e "senya dikamano tša motho ka noši le go senya tshepo" magareng ga Motlanthe le Mbeki.  Mail & Guardian e boletše gore e kwešitše gape bohloko "seswantšho sa Motlanthe sa go ba 'ka godimo ga ntwa.'"

Tshedimošo ye nngwe: Khonferentshe ya Bosetšhaba ya bo 52 ya Khonkrese ya Bosetšhaba ya Afrika

Ka la 18 Dibatsela 2007, Khonferentshe ya Bosetšhaba ya bo 52 ya ANC , yeo e swerwego ka Polokwane , e kgethile Motlanthe motlatšamopresidente wa ANC. O ile a fenya Nkosazana Dlamini-Zuma ka boiketlo, a amogela 61.9% ya dikgetho.  Tiro ya gagwe ya mafelelo bjalo ka mongwaledipharephare e be e le go iša pego ya mokgatlo ye e sa lebalegego khonferenseng, a sola maphego a go fapafapana a mokgatlo le kudukudu Komitiphethiši ya Bosetšhaba yeo e tlogago, yeo a boletšego gore e paletšwe ke go rarolla mathata ao a amanago le go arogana ga dihlopha le bomenetša bja maemo a makala .

Khonferentshe ye gape e bone motlatšamopresidente wa ANC yo a lego maemong a gagwe Jacob Zuma a kgethilwe go ba mopresidente wa ANC, a raka Mbeki seremong sa phenkgišano ye e babago ya boetapele. Go na le ngangišano mabapi le bogolo bja tema ya Motlanthe katlegong ya Zuma. Motlanthe ka morago o ile a sola mokgwa wa go boutela bonkgetheng ka di-slate, a re o swere "go fihla morago kua Polokwane" gore o kotsi go temokrasi ya ka gare mo mokgatlong.  Le ge go le bjalo, go kwešišwa gore Motlanthe o ile a kitima godimo ga letlapa la bonkgetheng leo le sepelelanago le Zuma,  ka Dlamini-Zuma bjalo ka nkgetheng yo a mo ratago wa Mbeki,  le ge e le gore gape o be a le ka godimo ga lenaneo la kampa ya go thekga Mbeki la bonkgetheng bao ba šišinywago go Komitiphethiši ya Bosetšhaba.Mosekaseki wa dipolotiki Susan Booysen o bolela gore Zuma le Motlanthe ba wele ka lebaka la tshwaro ya Mbeki ya mahlabisadihlong a Oilgate le lehloyo la imeile ya bofora, gomme o šišinya gore Motlanthe o šomišitše tsebo ya gagwe ye e tletšego ya makala a ANC go thuša moentšeneare wa lesolo la Zuma – go fihla bokgoleng bjoo a "dirišitšego a lebišitše" go kgoboketša kgahlanong le Mbeki.  Ka mo go swanago, Alec Russell wa English Financial Times o begile gore Motlanthe o wele le Mbeki gomme o be a sepelelana le Zuma phenkgišanong ya Zuma le Mbeki.  Chris McGreal wa English Guardian o boletše gore o "kgathile tema ye e etilego pele go rakeng Mbeki le go hloma Zuma."

Ka lehlakoreng le lengwe, mmegadikgang wa selegae Ranjeni Munusamy o bolela gore Motlanthe ga se a tšea maemo a kwagalago a go thekga nkgetheng le ge e le ofe go fihla khonferentshe ka boyona,  le gore, bjalo ka mongwaledipharephare, o be a tsepeletše go "leka go swara dilo mmogo" le "o ile a swanelwa ke go tsoga ka godimo ga ntwa ya kampa ."  Ka nnete o be a amega go leka go boloka kgalemo nakong ya khonferentshe – ka letšatši la mathomo, o ile a tšea dipoleiti tša go tšea lehlakore go tšwa go baemedi ba bangwe gomme a tšea sefala go bušetša thulaganyo ge kopano e fetogela go goeletša go tšwa go bathekgi ba Zuma.  Ebrahim Harvey ka morago o boletše gore "pego ya gagwe ye e bulegilego, ye e lego pepeneneng le ye e nago le sebete le ditsenogare di okeditše maemo a [gagwe] mo mokgatlong," gomme Gevisser o dumela gore e be e le "mogale wa Polokwane."

Ka morago ga khonferentshe ya Polokwane, Mbeki o ile a dula a le mopresidente wa bosetšhaba, le ge e le gore go be go na le kgonagalo ya gore a tšeelwe legato ge nako ya gagwe e fela ke Zuma, yo go bego go letetšwe gore e tla ba nkgetheng wa bopresidente wa ANC dikgethong tša bosetšhaba tša 2009 . Motlanthe, ka dipeelano tše botse le dihlopha tše ka bobedi, o be a lebelelwa bjalo ka motho yo bohlokwa go nolofatša phetogo magareng ga Mbeki le Zuma, gomme methopo e boletše gore o be a lokeleditšwe go tšea mošomo wa Zuma ge e le gore yo wa mafelelo a ka bonwa molato ditatofatšong tša bomenetša tšeo di sa emetšego kgahlanong le yena .  Ka Hlakubele 2008,  molaodiphethiši wa bosetšhaba wa ANC yo a sa tšwago go kgethwa o ile a kgopela Mbeki go thwala Motlanthe ka kabinete ya gagwe. Ka nako yeo, Motlanthe o be a sa šome ka mo go šomago, ka ge a tlogetše maemo a nako e tletšego a mongwaledi-pharephare; gomme go thwala mo go be go reretšwe go nolofatša phetišetšo ya maatla go tšwa go taolo ya Mbeki go Zuma le gape go Motlanthe ka boyena, yo a bego a se a ka a šoma mmušong pele eupša go be go letetšwe gore e be motlatšamopresidente wa bosetšhaba ka 2009.  Bobedi Mbeki le Motlanthe mathomong ba be ba ganetša tšhišinyo ye, ka morago ga moo Motlanthe a hlaloša gore o be a nagana gore go thwala ga gagwe go ba kabinete e be e tla ba "go bea mohlala wo o fošagetšego, wo o bolelago gore ge o šetše o kgethilwe khonferenseng maemong a boetapele o na le tokelo ya go amogelwa." mmušong."

Le ge go le bjalo, o ile a ikana bjalo ka Leloko la Palamente ka la 20 Motsheganong 2008, a tlatša sekgoba sa go se be le mohola ,  gomme ka la 18 Phupu o ile a ikana bjalo ka leloko la kabinete.  O ile a kgethwa go ba Tona ya bobedi ka Kantorong ya Mopresidente ( Essop Pahad e bile wa mathomo), gammogo le Moetapele wa Kgwebo ya Mmušo.  Ka morago o ile a dira metlae ka gore o boditšwe gore go thwala go be go swanetše ka gobane o be a na le kgahlego ka kgwebo – Moetapele wa Kgwebo ya Mmušo gabotse ga a šomane le kgwebo ka kgopolo ya kgwebo, eupša go e na le moo o kgokaganya magareng Palamente le kabinete. Ka nako ya go thwala ga gagwe, le ka morago ga fao, Motlanthe o be a lebelelwa bjalo ka "monna wa letsogo le letona" la Zuma.

Sehlogo se segolo: Dikgetho tša mopresidente tša Afrika Borwa tša 2008

Mafelelong, Motlanthe o ile a hlankela e le moruti ka dikgwedi tše fetago tše pedi feela. Ka la 20 Lewedi 2008, Mbeki o ile a tsebiša go itokolla ga gagwe bopresidente. O be a "gopotšwe" ke khuduthamaga ya bosetšhaba ya ANC morago ga ditatofatšo tša gore ditatofatšo tša bomenetša bja bosenyi kgahlanong le Zuma ke ditlamorago tša tšhitišo ya dipolotiki ya Mbeki.  Bjalo ka mokgatlo wa dipolotiki tša mokgatlo, Komitiphethiši ya Bosetšhaba ka setegeniki e be e se na maatla a go tloša Mbeki ofising ya mmušo, eupša e be e ka laela Palamente yeo e laolwago ke ANC gore e mo tloše. Ka tsela e swanago, e be e ka kgonthišetša go rotoga ga mohlahlami wa yona wa mopresidente yo a kgethilwego, yo a bego a tla kgethwa ka tsela e sa lebanyegoke Palamente. Ka la 22 Lewedi, ge go itokolla go be go sa tsenywa semmušo, Zuma o boletše gore ANC e ka se tiišetše kgetho ya yona go fihlela ka morago ga bouto, eupša a šišinya go boraditaba gore ke Motlanthe, a re, "Ke kgodišegile, ge e ka fiwa maikarabelo ao, yena." e be e tla lekana le mošomo."  Le ge go le bjalo, Baleka Mbete , Sepikara sa bjale sa Seboka sa Maloko a Palamente le modirišani wa Zuma, le yena o be a lebelelwa bjalo ka nkgetheng yo a ka bago gona.

Ka la 25 Lewedi 2008, Palamente e kgethile Motlanthe Mopresidente wa Afrika Borwa ka baloto ya sephiri . Ka ge a kgethilwe ke Mopalamente wa ANC Ben Turok ,  o amogetše dikgetho tše 269, kgahlanong le dikgetho tše 50 tša nkgetheng wa kganetšo, Joe Seremane wa Democratic Alliance (DA), ka dikgetho tše 41 tše di sentšwego.  O ile a ikana ka lona letšatši leo.

Motlanthe le Mopresidente wa India Pratibha Patil ka New Delhi , 15 Diphalane 2008.

Backbenchers kopanong ya palamente yeo e kgethilego Motlanthe o ile a opela dikoša tša go thekga Zuma,  eupša go begilwe gore go thwala ga gagwe go be go na le thekgo ye e nabilego ka gare ga ANC le setšhabeng sa kgwebo,  gaešita le gare ga mekgatlo ya kganetšo.  Ka Palamenteng, radipolotiki wa kganetšo Pieter Mulder wa Freedom Front Plus o ile a šupa kgonagalo ya gore Motlanthe a ka tla go hlohla go buša ga Zuma:

Go Mna Zuma ke nyaka go anega kanegelo. Ma- Afrikaner a mabedi mehleng ya kgale a be a le tseleng ka koloyana le dikgomo tše seswai. Mantšiboeng ao ba ile ba lokolla dikgomo dithapo gomme ba robala ka sethokgweng kgauswi le tsela. Bošegogare ba kwa ditau di rora go dikologa mešaša. Ka pela le ka go tshwenyega ba ile ba tlema dikgomo gomme ba kitimela. Ge letšatši le hlaba mesong yeo ba bona gore ka go akgofa ga bona ba tlemile dikgomo tše šupago le e tee ya ditau. Ba babedi ba ile ba lebelelana gomme ba re: ‘go be go le bonolo go tlema tau ka lepotlapotla leswiswing, eupša bjale re e lokolla bjang gape?’ ANC e dirišitše Morena Motlanthe bjalo ka tau lehono ka gare ga mathata a leswiswi le a bjale gomme re mo lakaletša mahlatse ka seo. Naa ANC le yona e tseba go unharness tau, go swanetše go nyakega?

Ya ka ga se kganyogo ya go aroga go seo se šomago. Ga se ga ka go hlama pholisi gape. Le gona ga ke ikemišetše go bopa leswa e ka ba kabinete goba tirelo ya setšhaba. In a turbulent global economy , re tla dula re botegela melawana yeo e bolokilego Afrika Borwa e sa fetoge, le yeo e netefaditšego kgolo ya go ya go ile.

Polelong ya gagwe morago ga go hlongwa ga gagwe, Motlanthe o netefaditše Palamente gore go tla ba le tšwelopele ka melawana ya taolo ya Mbeki.  Se e bile go sa šetšwe gore melawana ya ekonomi ya Mbeki e be e sa ratwe ke mohlakanelwa wa lephego la nngele wo o thekgago Zuma, wo o bego o nagana gore ke neoliberal . Motlanthe o ile a tsebagatša gape kabinete ya gagwe , ka ge a bolokile kudu sebopego sa kabinete ya Mbeki, ebile a bile a thwetše gape matona a mmalwa, go akaretšwa tona ya ditšhelete ye e hlompšhago Trevor Manuel , yo a bego a rola modiro ka morago ga go gopolwa ga Mbeki.  Mbete o ile a kgethwa go ba motlatšamopresidente. Ranta e ile ya matlafala, ka morago ga gore tsebišo ya Mbeki e hlole go wa mo gogolo ga boleng bja yona. Go ya ka pono ya Gevisser, Motlanthe "o ile a swara phetogo ka bokgoni... a porojeketša seswantšho sa boitshepo bjo bo iketlilego le go tšwela pele."

E bile mopresidente dikgwedi tše šupago le seripa, magareng ga la 25 Lewedi 2008 le la 9 Motsheganong 2009. O file polelo ya gagwe ya mathomo le e nnoši ya Maemo a Setšhaba ka la 6 Hlakola 2009, gomme polelong ya gagwe yena, "bjalo ka ge go be go letetšwe, o ile a ithiba go tsebagatša se sefsa." merero," ge go elwa hloko gore dikgetho di be di rulagantšwe ka moragonyana ngwageng woo.

Go ya ka bahlaloši, phetogo ye bohlokwa kudu yeo e dirilwego ke Motlanthe go kabinete ya Mbeki ka Lewedi 2008 e bile go tlošwa ga Manto Tshabalala-Msimang lefapheng la maphelo .  Pholisi ya Tshabalala-Msimang ya HIV/AIDS , kudukudu bobueledi bja gagwe bja dipheko tša mešunkwane, e be e na le ngangišano ye kgolo le go nyatšwa kudu, gomme Motlanthe a mo tšeela legato ka Barbara Hogan , yo a boletšego ka Ngwatobošego, "Mehla ya go latola e fedile ka botlalo. " ka Afrika Borwa."  Go thwalwa ga Hogan, gomme ka morago tiragatšo ya gagwe maemong ao, e ile ya retwa ke boramahlale: o ile a etiša pele mathata a HIV/AIDS le go phatlalatšwa ga diokobatši tša mahala tša antiretroviral. Motlanthe le Tonakgolo ya India Manmohan Singh le Mopresidente wa Brazil Lula da Silva ka Foramo ya boraro ya Poledišano ya IBSA ka Diphalane 2008. IBSA e be e le maitapišo a mmušo wa Mbeki. Pele ga se, boemo bja Motlanthe ka HIV/AIDS bo be bo sa kwagale kudu. Ka dipego tše dingwe, ge e be e le mongwaledipharephare o ile a thekga, goba bonyenyane a šireletša, pholisi ya Mbeki yeo e bego e senya leina ka bophara ya HIV/AIDS,  gomme gape ge e be e le mongwaledipharephare o be a eteletše pele ditlhaselo tša ANC go Lekgotla la Taolo ya Meriana ge le e ile ya gana go dumelela go dirwa ga diteko tša Virodene go batho ka 1998, a latofatša lekgotla ka gore le šišinywa ke dikgahlego tša dikhamphani tša dihlare.  Le ge go le bjalo, mengwageng ya ka morago, go akaretšwa bjalo ka motlatšamopresidente, Motlanthe o ile a tšwela pele go buelela pholisi ya HIV/AIDS yeo e laolwago ke mahlale.

Pele ga dikgetho tša palamente tša Zimbabwe tša 2005 , Motlanthe o be a tlišitše seo se bego se tšewa bjalo ka "go swaya diphošo ga mathomo ga setšhaba" ga ANC ga mmušo wa Robert Mugabe wa ZANU-PF ka Zimbabwe.  Le ge go le bjalo, e be e le mongwaledipharephare wa ANC ka nako yeo, gomme o be a nyakile a bolela legatong la khuduthamaga ya bosetšhaba ya ANC. Ka kakaretšo, o be a lebelelwa bjalo ka yo a kwelago bohloko mokgwa wa Mbeki wa "diplomacy ye e homotšego" yeo e tsošago ngangišano le yeo e sego ya thulano go mmušo,  bonyenyane go fihla bokgoleng bjoo a bego a bonagala a abelana le kgopolo ya Mbeki ya gore phetogo ya temokrasi ka Zimbabwe ga se ya swanela go gapeletšwa ka ntle.

Ge a šetše a hlomilwe bjalo ka mopresidente, Motlanthe o kgopetše Mbeki go dula a le temaneng ya gagwe bjalo ka mmoelanyi magareng ga ZANU-PF le Morgan Tsvangirai 's Movement for Democratic Change ,  gomme mmušo wa gagwe "[o lahletše] boima bja wona ka morago ga" tumelelano ya go abelana maatla ya Zimbabwe yeo e hlotšwego .  Motlanthe, a felegetša Mbeki, o kopane ka makga a mmalwa le Mugabe le Tsvangirai go leka go ba kgodiša gore ba phethagatše tumelelano le go hloma mmušo.  O ile a boloka boemo bja Mbeki bja gore Mugabe o swanetše go hlongwa hlogong ya peakanyo efe goba efe ya go abelana maatla,  eupša go bile le mabaka ao a bego a swaya mmušo wa ZANU-PF diphošo. Taolo ya gagwe e file thekgo ya ditšhelete le ya bodiplomate go mmušo wa botee wa Zimbabwe ge mafelelong o hlomilwe ka Hlakola 2009.

Motlanthe le Mopresidente wa Amerika George Bush ka White House pele ga kopano ya ekonomi, 14 Ngwatobošego 2008.

Sehlogo se segolo: Diphepheng § Go phatlalatšwa

Ka Pherekgong 2009, Motlanthe o saennwe go ba molao melawana ye mebedi yeo e ilego ya phatlalatša Scorpions , yuniti ya maemo a godimo ya go lwantšha bomenetša ya Bolaodi bja Botšhotšhisi bja Bosetšhaba (NPA).  Khonferentshe ya Polokwane ya 2007 e be e tšere sephetho sa go phatlalatša yuniti ye, gomme taba ye e be e le karolo ya sefala sa lesolo la Zuma pele ga khonferentshe.  Ge e le gabotse, go bile le dipego tša gore Motlanthe o ile a galefiša khuduthamaga ya bosetšhaba ya ANC ka go diega pele e saena molao wo – o fetišitšwe ka Sebokeng sa Maloko a Palamente ka Diphalane 2008, eupša ofisi ya Motlanthe e ile ya nyaka go sekaseka go ba molaotheo wa wona . Tumelelo ya gagwe go molao wo e ile ya lebelelwa ke ba bangwe bjalo ka sephetho sa kgatelelo ya dipolotiki go tšwa ka gare ga ANC.  Nakong yona yeo, go bile le mabarebare gape a gore ANC e be e mo gapeletša go saena phetošo yeo e tsošago ngangišano ya Molao wa Kgašo, yeo e bego e laola kgašo ya mmušo, SABC .

Sephetho sa go phatlalatša Scorpions se ile sa phenkgišanwa kudu, gomme mekgatlo ya kganetšo e ile ya latofatša ANC ka go tšea kgato ye ka nepo ya go phekgola dinyakišišo tša boradipolotiki ba ANC bao ba gobogilego.  Ka ngangišano, Hawks , yuniti yeo e tšerego legato la Scorpions, ka morago e ile ya tswalela dinyakišišo tša Scorpions ka ga 1999 Arms Deal , e lego sephuthelwana sa theko ya tšhireletšo sa R30-billion seo go tšwa go sona boradipolotiki ba mmalwa ba bagolo ba ANC, go akaretšwa Zuma , ba ile ba latofatša ka go dira poelo yeo e sego molaong.  Ka 2011, Kgorotsheko ya Molaotheo e ile ya ahlola gore molao wo o phatlalatšago Scorpions o be o sa dumelelane le molaotheo, eupša Motlanthe o šireleditše sephetho seo morago bjale ka Phato 2020.

Ka la 8 Dibatsela 2008, Motlanthe o ile a raka hlogo ya NPA, Molaodi wa Bosetšhaba wa Botšhotšhisi bja Setšhaba Vusi Pikoli .  Pikoli o be a emišitšwe ke Mbeki ka Lewedi 2007, go bonagala e le ka lebaka la go thubega ga kamano ya Pikoli le Tona ya Toka Brigitte Mabandla , eupša go thwe – go ya ka Pikoli – ka mabaka a dipolotiki, ka maitekelo a go šireletša khomišinare ya maphodisa Jackie Selebi go sekišwa go ya pele ditatofatšo tša bomenetša.  Sephetho sa Motlanthe sa go raka Pikoli se be se thulana le ditšhišinyo tša khomišene ya dinyakišišo mabapi le go swanelega ga Pikoli go ba ofising, yeo e hlomilwego ke Mbeki gomme e eteletšwe pele ke Frene Ginwala, yeo e bego e phethile ka gore Pikoli e swanetše go bušetšwa mošomong.  Pikoli o ile a hlohla go rakwa ga gagwe kgorong ya tsheko, eupša Motlanthe o ile a tšwela pele go šireletša sephetho sa gagwe,  gomme Pikoli o ile a dula ka ntle ga kgorotsheko le mmušo wa Zuma ka Ngwatobošego 2009.

Go tlošwa ga Pikoli go be go tsoša ngangišano kudu. Le ge Motlanthe a ile a gana gore o be a dutše a dira ka ditaelo tša ANC,  basekaseki ba šišinya ka tsela ye nngwe, ba bolela gore Pikoli o rakilwe mošomong ka nepo ya go "otla go se ikokobeletše [ga gagwe] go ANC"  goba ka nepo ya go nolofatša go lahlwa ya ditatofatšo tša bomenetša kgahlanong le Zuma.  Sehlogo sa barulaganyi sa Financial Mail se boletše gore go rakwa ga Pikoli e be e le bohlatse bja gore bjalo ka mopresidente Motlanthe o be a " bina go ya ka modumo" wa Zuma gomme e be e le "cog ya bohlokwa mo protšekeng ya shin' wam ,"  le mosekaseki wa dipolotiki William Gumede o ile a dumela gore e swaya Motlanthe "bjalo ka monna wa monyanya, . Motlanthe ka Foramo ya Ekonomi ya Lefase ka Davos , 30 Pherekgong 2009.

Ka December 2008, ge ditatofatšo tše mpsha di tšwelela tša bomenetša ka go 1999 Arms Deal, Mopišopo-mogolo Desmond Tutu le mopresidente wa peleng wa mmušo F. W. de Klerk ba ile ba ngwalela Motlanthe ba kgopela gore a hlome khomišene ye e ikemetšego ya dinyakišišo. Pitšo ya bona e ile ya thekgwa ke boradipolotiki ba mmalwa le dihlopha tša setšhaba.  Motlanthe o ile a gana gomme, ka go kgomarela "mola wa mokgatlo,"  o boletše gore dinyakišišo tša bosenyi, tšeo a holofeditšego gore di tšwela pele, e be e le sedirišwa se se nepagetšego sa go nyakišiša kwano.

Go tloga nakong ya ge a be a kgethwa, Motlanthe o be a lebelelwa e le " mopresidente wa mohlokomedi ."  Se se be se sa theilwe godimo ga maemo a molao a taolo ya gagwe goba dikgetho, eupša ka kwešišo ya gore Zuma, e sego Motlanthe, e tla ba nkgetheng wa mopresidente wa ANC dikgethong tša 2009.  Go ya mafelelong a bopresidente bja Motlanthe, go be go na le mabarebare a gore balekane ba Zuma ba gotše go tshwenyega ka ga maemo a godimo a Motlanthe bjalo ka mopresidente gomme ba belaela gore a ka leka go hlohla Zuma. Le ge go le bjalo, ka Pherekgong 2009, Motlanthe o ile a bušeletša thekgo ya gagwe le ya ANC go Zuma, gomme a bolela gore Zuma o tla ema bjalo ka nkgetheng wa mopresidente wa ANC le ge ditatofatšo tša gagwe tša bomenetša di ka bušetšwa.  Ka Moranang 2009, ANC e ile ya thopa dikgetho tša bosetšhaba ka bontši bjo bo fokotšegilego gannyane, gomme Zuma a kgethwa go ba mopresidente. O ile a kgetha Motlanthe bjalo ka motlatšamohlankedi wa gagwe.

Bjalo ka motlatšamopresidente, Motlanthe o tladitše mešomo ya semmušo ya go fapafapana, go akaretšwa bjalo ka modulasetulo wa Lekgotla la Bosetšhaba la Keletšo ya Enetši, Lekgotla la Bosetšhaba la AIDS, Lekgotla la Tlhabollo ya Methopo ya Batho, gomme, go fihla bogareng bja 2013, Komiti ya Bosetšhaba ya Kgokaganyo ya Enetši ya Nyutlelia.  O bile modulasetulo wa komiti ya magareng ga matona ka ga Sebjana sa Lefase sa Kgwele ya maoto sa 2010 , seo se bego se swerwe ka Afrika Borwa.  Ka Pherekgong 2011, go bile le dipego tša boraditaba tšeo di sa tiišetšwago tša gore mopresidente wa peleng Mandela o be a babja kudu, gomme seo sa hlola letšhogo la setšhaba. Kopanong ya boraditaba yeo e amogetšego šedi ya boditšhabatšhaba, Motlanthe o ile a kgonthišetša setšhaba gomme a dumela gore kgokagano ya mmušo e be e fokola. Daily Maverick e ile ya reta tsela yeo a swerego seemo seo.  Le ge go le bjalo, ba bangwe ba be ba belaela gore Motlanthe o be a oketšega "go gatsetša" kgwebong ye bohlokwa ya semmušo ke Zuma, kudu ka morago ga gore a hlohlele Zuma bakeng sa bopresidente bja ANC ka 2012. Motlatšamopresidente Motlanthe yo a sa tšwago go thwala ka Foramong ya Ekonomi ya Lefase ka Motsekapa , ka la 12 Mosegamanye 2009.

Ge a be a le mopresidente, Motlanthe o be a tumišitšwe ka go romela Molaokakanywa wa Phetošo ya Difilimi le Dikgatišo – wo o bego o akaretša dipeakanyetšo tša go hlahloba pele ga phatlalatšo – morago Palamenteng, a tsopola matshwenyego ka ga go ba molaotheo ga wona.  Bjalo ka motlatšamopresidente, o ile a akaretšwa polelong ya setšhaba go dikologa ditšhišinyo tše dingwe tša mmušo tšeo go ngangišanwago ka tšona tšeo di bego di tla ama tokologo ya boraditaba le phihlelelo ya tshedimošo. Ka Lewedi 2010, Lekgotla la Kakaretšo la Bosetšhaba la ANC le tšere sephetho sa gore Palamente e swanetše go thoma tshepedišo ya go hloma lekgotla la boipiletšo la boraditaba leo le laolwago ke mmušo; kgweding ye e latelago, ka morago ga kopano le Foramo ya Bosetšhaba ya Barulaganyi ba Afrika Borwa, Motlanthe o tsebišitše ka go bušetšwa morago ga maemo a, gomme a bolela gore boraditaba ba tla fiwa sebaka sa go sekaseka mekgwa ya bona ya go itaola pele.  O be a tšewa bjalo ka yo a nago le "ditshekamelo tše maatla tša temokrasi" go feta ba bangwe ka kabineteng ka ga ditaba tša tokologo ya polelo.

Ka 2011, šedi ya setšhaba e ile ya retologela go Molaokakanywa wa Tšhireletšo ya Tshedimošo ya Mmušo , wo o bego o tla katološa maatla a mmušo a go laola phihlelelo ya tshedimošo ya mmušo ya sephiri le yeo e bego e ganetšwa ka go tia ke boraditaba, dihlopha tša setšhaba sa badudi, mekgatlo ya kganetšo, le modirišani wa ANC e lego Congress ya Mekgatlo ya Bašomi ya Afrika Borwa (COSATU).  Taba ye bohlokwa ya ngangišano e be e le go akaretšwa ga temana ya go lokollwa ga tšhireletšo ya dikgahlego tša setšhaba . Ka September 2011, go bile le dipego tša gore ANC e arogane ka molaokakanywa wo, ka baganetši bao ba eteletšwego pele ke komiti ya dipolotiki ya mokgatlo, yeo e bego e eteletšwe pele ke Motlanthe. Ka Ngwatobošego 2011, Motlanthe o boditše boraditaba gore go ka ba le "ntlha ya kopano" magareng ga mmušo le baganetši ba molaokakanywa wo ka ga temana ya dikgahlego tša setšhaba. O amogetše e le ye e kwagalago ngangišano ya boraditaba ya gore tšhireletšo efe goba efe ya dikgahlego tša setšhaba e tla swanelwa ke go lekwa ke dikgorotsheko, gomme gape a tshepiša gore molaokakanywa wo o ka se "rammed through" ka Palamente ke ANC.  Right2Know , e hlompšhago yeo e sa dirego poelo, e tsebagaditše gore, "Ga re tshepe Motlanthe go ye."  Ka nnete, khokhase ya palamente ya ANC e ile ya tšwela pele go šoma ka molaokakanywa wo,  gomme sengwalwa se ile sa amogelwa ke Seboka sa Maloko a Palamente dibeke tše pedi ka morago ga ditshwayotshwayo tša Motlanthe. Ge a botšišwa ka yona Palamenteng, .

Julius Malema , mopresidente wa ANC Youth League ebile peleng a le gare ga bathekgi ba Zuma ba go hlaboša lentšu kudu, o ile a rakwa go tšwa go ANC ka Hlakola 2012 ka lebaka la go se ikokobeletše. Ka nako yeo, dielemente tša Youth League di be di thomile go bitša gore Motlanthe a hlatle Zuma, gomme Motlanthe o ile a tšwelela dikopanong tša dipolotiki le Malema le ka morago ga gore a rakwe.  Motlanthe ka boyena o be a sola boitshwaro bja Malema nakong ye e fetilego.  Ka nnete, ba be ba bile le mathe a magolo a setšhaba ka 2008, ge Motlanthe a be a sola Malema ka go bolela gore o ikemišeditše go "bolaya Zuma" gomme a sola mokgatlo wo o nabilego wa Bafsa ka ditlhaselo tša wona tša molomo go boahlodi.  Le ge go le bjalo, ge e be e le motlatšamopresidente, o be a amegile ka go leka go tsena gare le baetapele ba Liki ya Bafsa bao ba sa kgotsofalago.  Ka October 2012, Sowetan e begile gore, kopanong le SACP le mekgatlo yeo Zuma a bego a le gona le yena, Motlanthe o bontšhitše go se dumelelane le ka fao Zuma a swerego thulano le Malema, a phega kgang ya gore ANC e be e swanetše go kopana le... Youth League go ahlaahla dingongorego tša bona.  Mathomong a kgwedi yeo, go be go gatišitšwe taodišophelo ye e dumeletšwego ya Motlanthe yeo go yona a dirilego ngangišano ye e swanago.  Saga ye e ile ya bonwa bjalo ka yeo e sentšego tswalano ya gagwe le Zuma.

Tshedimošo ye nngwe: Khonferentshe ya Bosetšhaba ya bo 53 ya Khonkrese ya Bosetšhaba ya Afrika

Pele ga ANC's 53rd National Conference , go be go na le mabarebare a gore kampa yeo e bitšwago "Anyone but Zuma" (ABZ) e be e rulagantše go kgetha nkgetheng wa go hlohla Zuma bakeng sa bopresidente bja ANC (gomme ka mo go atlegilego ka baka leo bakeng sa bopresidente bja setšhaba, ka ge ANC e be e le go na le kgonagalo e kgolo ya go thopa dikgetho tša kakaretšo tša 2014 ).  Pele ga khonferentshe, go be go le molaleng gore tswalano ya Motlanthe le Zuma e senyegile, gomme Motlanthe o ile a phegišana kgahlanong le tšhišinyo ya pholisi ye bohlokwa yeo e thekgilwego ke Zuma khonferentsheng ya pholisi ya ANC ka Mosegamanye, a ra gore ga e na tlhaologanyo le laced ka "smatterings ya Marxist jargon." Ka nako yeo, o be a lebelelwa bjalo ka mophenkgišani yo a ka bago gona go go ba ga Zuma maemong a gagwe.  Ka Diphalane 2012, o boditše Financial Times gore ANC e nyaka "mpshafatšo," eupša a efoga dipotšišo mabapi le go ikemišetša ga gagwe ka noši go emela bopresidente bja mokgatlo, a re sephetho se se ithekgile ka makala a mokgatlo, ao a nago le maikarabelo a go šišinya bakgethwa ba maemo a godimo a boetapele.  Ka nnete, Motlanthe e be e le motho yo a kgomarelago ka go tia ditlwaelo tša ANC tšeo di bego di sa amogele go dira lesolo pepeneneng la maemo a boetapele bja mokgatlo le dipolotiki.

E be e le mabapi le go netefatša gore ANC e tšwela pele go ba le tumelo tshepedišong ya dikgetho bjalo ka sedirišwa seo se reretšwego go maatlafatša mokgatlo. Ge o fedišitše dikgetho ka mokgatlong gomme o rulaganya boetapele, bjang gape o ya go re dikgetho tša naga di bohlokwa?

Mathomong a December, e be e le "kgetho ye e feteletšego" gare ga baganetši ba Zuma go hlohla yo a lego maemong, gomme, le ge dikgetho tša makala di be di rata Zuma ka kakaretšo, Motlanthe o ile a kgethwa semmušo ke makala a profense a Gauteng, Limpopo , le Kapa Bodikela , le ke Liki ya Bafsa.  Motlanthe o boditše babegi ba ditaba gore o "hlokofatšwa" ka lebaka la go kgethwa ga gagwe.  Ka la 12 Dibatsela, matšatši pele ga khonferentshe, go begilwe gore o dumeletše go amogela dikgetho le go hlohla Zuma.  O be a bonagala e le nkgetheng yo a sa ratego.  Selekane sa Mahlakore a Mararo seo se nago le khuetšo ya ANCbalekane, SACP le COSATU, ba thekgile bopresidente bja Zuma eupša ba nyaka gore Motlanthe a dule e le motlatšamopresidente.  Le ge go le bjalo, ge khonferentshe e thoma kua Mangaung ka Dibatsela, Motlanthe o ile a gana go sa letelwa tšhišinyo ya go ema go kgethwa gape bjalo ka motlatšamopresidente, go ra gore o tla tlošwa boetapeleng bja "Top Six" ge a ka se fenye bopresidente bja bopresidente.  Ramaphosa, yo a bego a rotše modiro dipolotiking mengwaga ye e fetago ye lesome pejana, o tsebagaditšwe bjalo ka nkgetheng yo a thekgwago ke Zuma wa go ba motlatšamopresidente – kgato yeo e lebelelwago bjalo ka maitekelo a maano a go "feta le go otla" Motlanthe, yoo go bego go tšewa gore lefelo la gagwe la boikgethelo go swana le ya Ramaphosa, ge go lebelelwa ditlogo tša bona tša kopano tšeo di abelanwago le botumo bjo bo phadimago.

Ka la 18 Dibatsela, Zuma o thopile dikgetho tša boetapele ka go theoga ga naga, ka Motlanthe a amogela ka fase ga 25% ya dikgetho.  Seswantšhong se se tumilego sa Greg Marinovich seo se tšerwego ka morago ga tsebišo ya sephetho, Motlanthe o ile a emišetša menwana ye mebedi godimo leswaong la "phenyo."  Ka morago khonferentsheng, o ile a gana go kgethwa go šoma ka Komiting ya Khuduthamaga ya Bosetšhaba, e lego leswao la ka pela la go boela morago ga gagwe dipolotiking.  Go ya ka setšo sa ANC, Ramaphosa, motlatšamopresidente wa ANC yo a sa tšwago go kgethwa, o be a tla mo tšeela legato bjalo ka motlatšamopresidente wa bosetšhaba ka morago ga dikgetho tša 2014. Go sa šetšwe dipolelo tša gore Motlanthe a ka rola modiro goba a bitšwa pele ga dikgetho, o šomile nako ya gagwe ka moka bjalo ka motlatšamopresidente.

Ka la 12 Hlakubele 2014, nakoana pele ho dikgetho kakaretso tsa 2014 , Motlanthe o ile a tsebisa ho itokolla ha hae mmuso le Palamenteng.  Nakong ya kopano ya gagwe ya mafelelo ya palamente, o ile a amogela go ema go tšwa go maloko a mangwe a Palamente, gomme Mlangeni o ile a botša Motlanthe le ba bangwe ka moka ba Seboka sa Maloko a Palamente gore Walter Sisulu o be a "ka mehla a nyaka" gore e be mopresidente.  Motlanthe o dirile polelo ya go laelana ka maikutlo go ntlo, a hlaloša ANC bjalo ka "lapa la gagwe le le katološitšwego" le go naganišiša ka bohlokwa bja "setšhaba sa mantšu a mantši." O ile a re:

...go nna gona bjale wo ke motsotso wo o imetšwego ke maikutlo a go hlakahlakana... Go kgopelwa go hlankela naga ya gago ntlheng efe goba efe historing e dula e le tlhompho. Le ge go le bjalo, nnete ke gore setšhaba sa rena se tletše ka talente ye e phadimago. E sego seo fela, ka nako ye nngwe go hlankela boetapele go swanetše go ineela, gore madi a maswa, ao a thuntšhitšwego ka dikgopolo tšeo di fetošago bophelo, a kgone go iša setšhaba maemong a godimo a tlhabollo. Ka mo go swanetšego, nako e fihla yeo ka yona ‘baetapele’ ka moka, bjalo ka ge H. G. Wells a eletša, ‘ba swanetšego go eta pele ka mo ba ka kgonago gomme ka morago ba nyamele.’ Molora wa bona ga se wa swanela go kgama mollo wo ba o gotetšego.' Nka se dumelele molora wa ka o kgama bokamoso bjo botala bjo bo thomago go tšea gore dithulaganyo tše dingwe tše di lemogegago tšeo di lego kgauswi le go direga... Ke thabela gore ke ralokile karolo ye nnyane yeo histori e mphilego yona.

Morago bjale ke badile sehlogo seo go sona comrade e nngwe e boletšego gore selekane se hwile. Batho ba a itlhalosa... ba bankrupt dipolotiking. Ba ile ba tloga ka bobona ka baka la gore ba be ba nagana gore go bose ka ntle kua. Go tonya ka ntle kua. Ba bangwe ba bona e be e le bangwaledi ba kakaretšo eupša lehono ba sola ANC. Ba ile ba homola ge ba sa le ka ANC, ba hwetša bohlale fela ka morago ga ge ba sepetše. Ge ba re ANC e fokola, ba swanetše go ba ba e fokoditše.

Ga e sa le a rola modiro, Motlanthe gantši o be a swaya diphošo ka ga maemo a ANC,  gomme o ile a ba moganetši yo a bolelago ka go lebanya wa Mopresidente Zuma nakong ya nako ya bobedi ya ofisi, ge ditatofatšo di tšwelela tša bomenetša bja dipolotiki bjo bo atilego ka taolo ya Zuma. E sa le ka 2015, Motlanthe o be a tšewa bjalo ka yo a nyatšago boetapele bja Zuma ka setu ka go boraditaba.  Poledišanong le Business Day , o dirile ditshwayotshwayo tša go fapafapana tšeo di solago boetapele bja ANC, go akaretšwa gore o tšere sephetho sa go se nyake go kgethwa gape bakeng sa khuduthamaga ya bosetšhaba ya ANC khonferentsheng ya 2012 ya Mangaung ka lebaka la gore:

Maikutlo a ka [ka nako yeo] e be e le gore nka se kgone go hlankela mokgatlong wo o sa hlomphego molaotheo wa wona... Ke be ke le molaleng gore ge nka tšwela pele go hlankela boetapeleng bjoo e tla ba ntwa ya ka mehla e no ba go ba dira gore ba šome godimo ga motheo wa molaotheo.

Poledišanong ka Mopitlo 2016, le ge a sa šomiše leina la Zuma thwii, Motlanthe o boletše ka "sekgoba sa botshepegi" ka go ANC gomme a sola baetapele bao ba paletšwego ke go tšea maikarabelo le go itokolla mošomong ge go nyakega.  Ka Pherekgong 2017, o ile a ipiletša ka go lebanya gore Zuma le baetapele ba bangwe ba Top Six ba mokgatlo ba role modiro.  ​​Dikgwedi tše pedi ka morago, ge a tšweletša theto polokong ya Ahmed Kathrada , mogwera wa gagwe le mogale wa ANC, Motlanthe o ile a amogela ditheto tša go ema ge a tsopola go tšwa lengwalong leo le rometšwego go Zuma ke Kathrada ka 2016, leo go lona Kathrada a bego a kgopetše Zuma go go fologa go tšwa go bopresidente. Motlanthe o laeditše gore Zuma ga se a ke a araba lengwalo leo gomme a re, "Ka letšatši la go swana le le ga se ra swanela go mince mantšu. Re swanetše go le bolela bjalo ka ge le le bjalo."  Ka Moranang 2017, ge a boeletša pitšo ya gagwe ya gore Zuma a role modiro, o boletše ka bopresidente bja Zuma gore maloko a Palamente "a ka be a ithutile thuto ya ona" pele ga dikgetho tše di latelago tša bopresidente gomme bjale ba tla lemoga gore, "Go dula go bohlokwa go kgetha motho." yo a botegago le yo a botegago, e sego motho yo a sa lokišegego."

Go tšewa gore o na le segwera le Ramaphosa, yoo ga bjale e lego mopresidente wa bosetšhaba le wa ANC,  le ge ka 2019 a boditše Sunday Times gore maemo a ANC a senyegile go tloga mola Ramaphosa a kgethwago bjalo ka mopresidente wa ANC.

Motlanthe o sa dutše a le mafolofolo ka go ANC, gomme o ile a dira lesolo la ntlo le ntlo bakeng sa ANC ka Soweto pele ga dikgetho tša selegae tša 2016 .  Ka morago ga gore a role modiro, go begilwe gore o tla ba motiini sekolo se sefsa sa dipolotiki sa ANC,  bjalo ka ge go tsebagaditšwe la mathomo ke Zuma mafelelong a khonferentshe ya Mangaung ka 2012.  Sekolo sa Boetapele sa OR Tambo sa ANC mafelelong ga se ya hlongwa go fihla ka 2019, eupša Motlanthe e tloga e kgethilwe go ba modulasetulo wa yona.  Ka Moranang 2021, Komiti ya Mošomo ya Bosetšhaba ya ANC e ile ya mo kgopela gore a hlokomele dipoledišano magareng ga dihlopha tšeo di phadišanago ka Free State ya mokgatlo yeo e aroganego kudulekala.  O bile modulasetulo wa komiti ya dikgetho ya ka gare ya ANC pele ga dikgetho tša selegae tša 2021 , a hlokomela kgetho ya bonkgetheng ba dikgetho ba mokgatlo.  Ka fase ga boetapele bja gagwe, komiti e tšere sephetho sa go kgapeletša ntle phadišanong bonkgetheng ka moka bao ba ka bago gona bao ba latofaditšwego ka bomenetša goba boitshwaro bjo bo gobogilego. Motlanthe ka Washington, DC , Motsheanong 2017.

Motheo wa Kgalema Motlanthe o hlomilwe ka 2018, ka polelo ya thomo yeo e akaretšago tlhabollo ya ekonomi ya leago, phihlelelo ya tsebo le thuto, le ditokelo tša botho le go akaretšwa ga leago ka Afrika Borwa le ka Afrika ka bophara.  Ramaphosa o ile a bolela polelo ya go tsebagatšwa ga motheo ka KwaZulu-Natal .

Ka 2017, Motlanthe e bile modulasetulo wa Phanele ya Maemo a Godimo ya Tekolo ya Melao ya Bohlokwa le go Akgofiša Phetogo ya Motheo, e lego phanele ya mmušo yeo e dirilego dikhwetšo tše bohlokwa ka ga mpshafatšo ya naga , yeo e lebišitšego go sephetho sa Kgorokgolo ya Tsheko ya Pietermaritzburg sa 2021 kgahlanong le Ingonyama Trust .  Ka Hlakubele 2018, o bile modulasetulo wa thomo ya go lebelela dikgetho ya Kopano ya Afrika go dikgetho tša 2018 ka Sierra Leone.  Ka morago ngwageng woo, Mopresidente wa Zimbabwe Emmerson Mnangagwa o ile a mo kgetha go ba modulasetulo wa khomišene ya dinyakišišo ka ga khuduego ya ka morago ga dikgetho ka Harare, yeo ka yona madira a mmušo a bego a bolaile baagi ba mmalwa.

E bile setho sa Khomišene ya Lefase ka Bophara ya Pholisi ya Diokobatši go tloga ka Mopitlo 2019.  Ka 2020, yena le mopresidente wa peleng wa Nigeria Olusegun Obasanjo ba ngwadile mmogo sehlogo seo go sona ba ilego ba latola melawana ya diokobatši ya ditaolo tša bona, ba phega kgang ya gore go dira gore go be bosenyi le go thibela diokobatši go hloka tlhaologanyo le mo go sa šomego, le go tsebatša gore, "Re be re fošitše."

O tsenetše boto ya Ivanhoe Mines bjalo ka molaodi yo e sego wa khuduthamaga ka Moranang 2018.  Gape ke mohlokomedi wa Nelson Mandela Foundation , gomme ka la 23 Pherekgong 2021 motheo o tsebišitše gore balaodi ba wona ba maemo a godimo ba tla be ba fologa setulong, go sa lebeletšwe a dinyakišišo tša boitshwaro bjo bo gobogilego, le gore Motlanthe le bahlokomedi ba bangwe ba babedi ba tla eta pele motheo mo nakong ye.

Dihlogo tše kgolo: Lenaneo la Oli bakeng sa Dijo le Oilgate

Gare ga mahlabisadihlong a magolo ka ANC nakong ya ge Motlanthe a be a le mongwaledipharephare e be e le mahlabisadihlong a mabedi ao a amanago kgauswi ao a dikologago kamano ya ANC le rakgwebo Sandi Majali le khamphani ya gagwe ya Imvume Holdings , moamogedi wa dikonteraka tša mmušo tša boleng bja R1.74 billion.  Sa mathomo, ka 2004, Mail & Guardian e begile gore dikhamphani tša Majali di rekile oli ya Iraq – ye nngwe ya yona ka morago e ile ya rekišetšwa mmušo wa Afrika Borwa  – ka fase ga Oil-for-Food ya Ditšhabakopano (UN) yeo e šomišwago gampe kudu Program , mohlomong motheong oa Majali ostensible phihlello ea lipolotiki,  le itšetlehile ka tefo ea " surcharges ."" (ka seemo se, di-kickback tšeo di sego molaong) mmušong wa Iraq .  Ka morago, ka 2005, yona kuranta yeo e begile gore Imvume o file R11 milione go ANC ka moragonyana ga go amogela tšhelete ya pele ya R15-million ka konteraka ya mmušo." [  Mafelelong, e phagametše mahlabisadihlong ka bobedi, e ile ya tšweletša bohlatse bja gore Imvume e be e le "ka mo go atlegilego ka pele " go ANC.  Motlanthe o ile a bonwa bjalo ka yo a nago le molato wo a swanetšego go o araba: ka Dibatsela 2000, gomme mohlomongwe ka dinako tše dingwe, Motlanthe e be e le ya kemedi ya ANC yeo e bego e sepetše Baghdadle Majali go kopana le bahlankedi ba Iraq, go akanyetšwa gore e tla ba broker ya ditumellano tša Oli-for-Food, gomme o be a ngwaletše mmušo wa Iraq a re Majali o na le "tumelelo le tšhegofatšo ka botlalo" ya ANC.  Go tloga ka 2004, methopo e be e boletše gore Motlanthe le Majali e be e le badirišani ba kgauswi,  gomme ka 2005 Motlanthe o be a bolelwa bjalo ka "mošireletši wa ANC wa Majali," ka Imvume a hlalositše Majali bjalo ka "moeletši wa gagwe wa ekonomi."  Komiti ya Volcker e boletše gape ka Motlanthe bjalo ka sebapadi se segolo ditumellanong tša Oli bakeng sa Dijo.

Ka 2006, Mbeki o ile a kgetha mmueledi Michael Donen go nyakišiša boitshwaro bjo bo gobogilego bjo bo ka bago gona, eupša khomišene ga se ya ka ya fetša mošomo wa yona. Ka polelwana ya mmegadikgang Stephen Grootes, "bohlale bjo bo tlwaelegilego" bo ile bja fetoga gore Motlanthe o be a "kgatha tema" ditumellanong tšeo.  Ka Dibatsela 2011, Zuma o lokollotše pego ya nakwana ya Khomišene ya Donen, yeo e bego e lebeletše kudu ditatofatšo kgahlanong le Motlanthe le go tše dingwe kgahlanong le Tokyo Sexwale . Pego ye e ile ya lebelelwa ka bophara e le yeo e lokollago Motlanthe: Donen o ile a gana dipono tša Komiti ya Volcker gomme a phetha ka gore maikemišetšo a Motlanthe e be e se a molato.  Poso & Mohlokomediba ile ba ganetša, ba phega kgang ya gore Khomišene ya Donen ga se ya nyakišiša ka botlalo le ka tshwanelo ditatofatšo kgahlanong le Motlanthe.

Ka Phupu 2005, ge Motlanthe e be e le mongwaledipharephare, Sunday Times e begile gore Panka ya Naga yeo e lego ya mmušo e thekgile ka ditšhelete kwano ya maatlafatšo ya ekonomi ya bathobaso yeo Motlanthe e bego e beakantšwe go hwetša poelo go yona.  Panka e be e file R800 milione – kadimo ye kgolo kudu, ka godimo ga 40% ya dipolokelo tša panka – gore Pamodzi Investment Holdings e reke 49% ya Foodcorp . Bobedi Motlanthe le Manne Dipico , moeletši wa Mbeki, ba be ba na le seabe (tabeng ya Motlanthe, 0.15%)  ka go Pambi Trust, yeo e bego e na le 8% ya Pamodzi. Mothlanthe e be e le mohola, e sego mohlokomedi, ya Pambi, gomme Pamodzi o boletše gore o be a sa tsebe ka kgwebišano yeo ge e be e direga; go feta fao, go bonagala kadimo yeo e be e rulagantšwe ke Koporasi ya Tlhabollo ya Diintasteri, e sego ka go lebanya ke Pamodzi.  Le ge go le bjalo, kadimo yeo e be e tsoša ngangišano, gomme DA e ile ya ipiletša gore Mošireletši wa Setšhaba a nyakišiše.  Dinyakišišo tša Mošireletši wa Setšhaba di ile tša hlwekiša Motlanthe boitshwarong bjo bo gobogilego.

Ka March 2012, Sunday Times e ile ya gatiša tatofatšo, yeo e thekgilwego ke Barry Oberholzer , ya gore ka 2011 molekane wa Motlanthe, Gugu Mtshali, o be a amegile go kgopela tsogolekobong ya R104-million go tšwa khamphaning ya difofane ya 360 Aviation.  Go thwe tsogolekobong e be e reretšwe go hwetša thekgo ya mmušo, yeo e bego e nolofaditšwe ke Motlanthe (ka nako yeo e be e le motlatšamopresidente), bakeng sa kwano ye e šišintšwego ya go fediša dikiletšo le mmušo wa Iran. Motlanthe o ile a latola tatofatšo yeo gomme a kgopela Mošireletši wa Setšhaba go nyakišiša; bobedi yena le Mtshali ba ile ba hlwekišwa diphošong. COSATU o ile a opa diatla ka go ikemišetša ga Motlanthe go ipea ka fase ga tshekatsheko ya setšhaba le boikarabelo.

Motlanthe ka June 2009.

Motlanthe e tsebja ka go ba "ferociously private."  Go ya ka Tona ya peleng ka Kantorong ya Mopresidente Frank Chikane , ga se a laletša lapa le ge e le lefe goba baeng go hlongwa ga gagwe ga bopresidente.  O tsebega gape ka boitshwaro bja gagwe bjo bo itshwarago, bjo bo lekantšwego,  le ge e le gore bagwera ba gagwe ka gare ga ANC ba bega gore "e ka ba metlae ye kgolo" le gore gantši o be a fokotša maikutlo a mabe gare ga Sehlakahlakeng sa gagwe sa Robben dihlopha tša dihlopha.  The Financial Mail e mo hlaloša bjalo ka avuncular le "mokgwa o boleta, yo a nyakilego go ba le tlhago ya mopresidente." Ka 2008, mmegadikgang Fiona Forde o ngwadile, a šomiša leina la gagwe la sereto la "Mkhuluwa" (Sepedi: "the Elder" goba "Elder Brother"):

Go na le ba mmalwa mo methaleng ya [ANC] bao ba nago le lentšu le lebe leo ba ka le bolelago ka Mkhuluwa. Go bona ke maatla a go homola eupša a maatla ao a ntšhago khutšo motsotsong wa letšhogo – monna yo pono ya gagwe ya hlogo ye e fodilego e mmonago a feta dinakong tše ntši tše thata. La gagwe ke lentšu la tlhaologanyo... Ke mohlalefi wa go lemogwa, modirišani yo mojako wa gagwe o dulago o bulegile. O na le bohlale bjo bogolo bjo a bo lokollago ka metlae ye e omilego. Mkhuluwa gape ke monna wa melawana...

Bahlalosi ba bantši ba dumela gore Motlanthe o be a bonagala a e-na le maikemišetšo a manyenyane a motho ka noši a go nyaka tšwelopele ya tša dipolitiki.  Ka 2012, o boditše babegi ba ditaba gore ga se "radipolotiki."  Mathomong a 2009, ge a be a le mopresidente ka boyena, o boditše mmegadikgang John Carlin , "Go ba mopresidente go ra gore ga o na bophelo bja gago. Ge e le gabotse ga ke bo rate. Ke nagana gore o swanetše go ba yo a hlanyago goba yo a kgethegilego kudu, kudu." " " .  Ka nnete, ka 2007, o be a boletše gore o tla rata go hlokomela Bafana Bafana , sehlopha sa kgwele ya maoto sa setšhaba, go feta go ba mopresidente. Mohlala wa gagwe ka noši wa boetapele bjo bobotse o bonala o kgapeletša ntle maikemišetšo a motho ka noši: ka nako ye nngwe, o hlalositše gore, "Go ithaopa boetapele ke kganetšo ya temokrasi, yeo e lego mabapi le diphetho tša kopanelo e sego maikemišetšo a motho ka o tee ka o tee"; go ye nngwe, a re, "Ge o ka feleletša o le moetapele e swanetše go ba ka phošo."  Le ge go le bjalo, Booysen o bolela gore mohlomongwe o be a na le bobedi bokgoni le kganyogo ya go thopa nako ye nngwe ya bopresidente. Go ya ka Booysen, e bile ka lebaka la go kgomarela ga gagwe bogareng bja temokrasi bjo ka setšo bo amanago le ANC  moo a ilego a kgetha go se kgoromeletše morago kgahlanong le ditaelo tša mokgatlo. Boemong bjo bongwe le bjo bongwe, mogau wo a gafetšego Zuma maatla ka wona ka 2009 o mo dirile gore a bonagale e le motho yo a botegago.

Eupša dikhomarate, phetogo e dirwa ka boomo. Phetogelo ga e ke e direga ka kotsi – phetogo ke ya ka boomo ebile ke ya mokgwa. Gomme ka fao go bohlokwa gore re swanetše go leka ka mehla ge eba re rulagantšwe gabotse go tšwetša pele phetogo.

Ka lehlakoreng le lengwe, semelo sa Motlanthe sa "go iphimola"  le sona se kgokagantšwe le ditshwayotshwayo tše itšego tša mokgwa wa gagwe wa boetapele. Basekaseki ba bolela gore o be a "sa šome gabotse, a sa dire phetho ebile a hloka mokokotlo,"  goba "a sa dire phetho dinakong tše bohlokwa, a le boleta kudu."  Ka mo go swanago, le ge e le gore ponagalo ya gagwe yeo e "sa phaphametšego" le bokgoni bja gagwe bja go phagama ka godimo ga "dintwa tša dihlopha tše di senyegilego" ka dinako tše dingwe di be di tšewa bjalo ka bokwala,  bathekgi ba bangwe ba ile ba nyamišwa ke go ikarola ga gagwe le go se ikemišetše go "ba mogale wa bona," . a hlohleleditšwe ke seo ba bego ba se lebelela e le "kganyogo ya gagwe ya go phema selo se se senyegilego seo se hlakahlakanego le go boloka seswantšho sa gagwe se hlwekile ka go tšhoša."o boletše ka Dibatsela 2012, "ANC le Afrika Borwa di ka se tsoge di tsebile gore Motlanthe e ka ba moetapele wa mohuta mang ebile o be a tla ba yena."  Right2Know o ile a sola gape go se dumelelane magareng ga boikgafo bja ka ntle bja Motlanthe bja go kwanantšha le go lekanetša, ka lehlakoreng le lengwe, le boikgafo bja gagwe bjo bo bontšhitšwego bja go phethagatša ka potego mola wa mokgatlo wa ANC ka go le lengwe. E boletše gore o "lulls [setšhaba] ka maikutlo a maaka a tšhireletšego" ka go bapala " lephodisa le lebotse " go "lephodisa le lebe."

Modiplomate wa Seisemane le radipolotiki Robin Renwick o boletše ka 2012 gore, ka morago ga Mandela, Motlanthe e be e le moetapele yo a hlompšhago kudu wa Afrika Borwa ka mošola wa mawatle, "o bonwe a akaretša mekgwa ye mebotse ye mebotse ya mohlapetši wa kgale wa ANC."  Motlanthe o lebelelwa e le yo a tšerego tema ya "mogolo wa mmušo" ka morago ga go rola modiro,  ka Sunday Times e swaya diphošo ka 2018 gore e bile wa mathomo go bapresidente ba peleng ba Afrika Borwa go hwetša "karolo ye e nepagetšego" go bophelo bja setšhaba, tabeng ya gagwe bjalo ka "mopresidente yo a dika-dikago, mohlokomedi yo a ilego a tsena ditaba gare go tiiša sekepe gomme ka botho a boela morago maemong a manyenyane, mohlokomedi wa ditekanyetšo tša temokrasi le monna wa mmušo yo mogolo."

Ka 1975, Motlanthe o ile a nyala Mapula Mokate . Ba ile ba arogana pele a rotogela bopresidente ka 2008, gomme a tsenya lengwalo la tlhalo ka 2011. Tlhalo ya bona e ile ya rarollwa ka bogwera ka Mopitlo 2014, gomme a nyala molekane wa gagwe wa kgale, mosadi wa kgwebo Gugu Mtshali, ka Motsheganong 2014 kua Houghton, Johannesburg .  O na le bana ba bararo ba bagolo le Mokate – Kagiso, Ntabiseng, le Kgomotso – ebile ke morati wa mmino wa jazz.

• Kgoro ya taodišophelo
• Kgoro ya Afrika Borwa

• Histori ya Congress ya Sechaba ya Afrika

^{[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [14] [15] [16] [17] [18] [19] [20] [21] [22] [23] [24] [25] [26] [27] [28] [29] [30] [31] [32] [33] [34] [35] [36] [37] [38] [39] [40] [41] [42] [43] [44] [45] [46] [47] [48] [49] [50] [51] [52] [53] [54] [55] [56] [57] [58] [59] [60] [61] [62] [63] [64] [65] [66] [67] [68] [69] [70] [71] [72] [73] [74] [75] [76] [77] [78] [79] [80] [81] [82] [83] [84] [85] [86] [87] [88] [89] [90] [91] [92] [93] [94] [95] [96] [97] [98] [99] [100] [101] [102] [103] [104] [105] [106] [107] [108] [109] [110] [111] [112] [113] [114] [115] [116] [117] [118] [119] [120] [121] [122] [123] [124] [125] [126] [127] [128] [129] [130] [131] [132] [133] [134] [135] [136] [137] [138] [139] [140] [141] [142] [143] [144] [145] [146] [147] [148] [149] [150] [151] [152] [153] [154] [155] [156] [157] [158] [159] [160] [161] [162] [163] [164] [165] [166]}

Ditšhupetšo