Høgre

	Høgre
	;
Land	Noreg
Partileiar(ar)	Erna Solberg
Grunnlagt	25. august 1884
Hovudkvarter	Oslo
Ungdomsorg.	Unge Høgre
Medlemstal	29 584 (2022)
Ideologi	liberalkonservatisme
Politisk posisjon	sentrum-høgre
Internasjonal tilknyting	Den internasjonale ; demokratiske unionen
Farge	Blå
Slagord	«Muligheter for alle»
Ordførarar	76 / 428
Kommunestyre-; representantar	1 954 / 10 620
Fylkestings-; representantar	167 / 777
Stortings-; representantar	45 / 169

For den politiske retninga, sjå høgresida. For andre tydingar, sjå høgre (fleirtyding).

Høgre (H) er eit liberal konservativt politisk parti i Noreg. Høgre er den nest eldste partiorganisasjonen i landet, og blei skipa den 25. august 1884 som De Conservative Foreningers Centralstyre. Partiet set folkestyret, eigedomsretten, og den personlege fridomen høgt. Partiet identifiserer seg sjølv som eit borgarleg parti.

Leiaren i Høgre er Erna Solberg (2004-). Partiet har to nestleiarar; Bent Høie og Jan Tore Sanner.

I perioden 2013–2017 har Høgre 48 representantar på Stortinget. Trond Helleland og Nikolai Astrup er høvesvis parlamentarisk leiar og nestleiar. Høgre er det nest største partiet på Stortinget, etter Arbeiderpartiet. Etter stortingsvalet i 2013 danna partileiar Erna Solberg ei regjering saman med Framstegspartiet.

Partiet har tre sideorganisasjonar: Unge Høgres Landsforbund, Høgres Studenter^[2] og Senior Høyres Landsforbund.^[3]

Historie

De Conservative Foreningers Centralstyre vart skipa den 25. august 1884, etter innføringa av parlamentarismen i Noreg. Emil Stang vart vald til fyrste formann i partiet. I 1913 endra det namn til Høgre (Høire).

Oppsluttinga om Høgre har variert mykje. Størst del av røystene hadde Høgre i 1894 då 49,4 % røysta på Høgre. Høgre har aldri hatt reint fleirtal på Stortinget. Høgre gjekk attende i mellomkrigstida, mellom anna av di nye parti kom til. Frå 1945 til 1970 auka oppslutninga om partiet, og skaut fart etter valet i 1973. Valet i 1981, der Høgre fekk 31,7 % oppslutnad var det beste valet sidan 1924. Kåre Willoch stod i spissen for Høgrebølgja i norsk politikk. Ved valet i 1997 fekk Høgre 14,3 % av røystene, det dårlegaste valresultatet til då etter 1945. Partiet gjorde eit godt val i 2001, og kom i regjering saman med Kristeleg Folkeparti og Venstre. Stortingsvalet i 2005 vart eit nytt dårleg val for Høgre, som vart passert av Framstegspartiet og dermed vart berre tredje størst på Stortinget.

Ved fylkestingsvalet 2007 fekk partiet 18,8 % av røystene.

Valhistorikk

Stortingsvalresultat 1973–2017

Årstal	Prosent av røystene	Mandat
1900	40,8%	31 / 114
1903	44,8%	47 / 117
1906	32,7%	37 / 123
1909	41,4%	64 / 123
1912	33,0%	24 / 123
1915	28,7%	21 / 123
1918	30,4%	49 / 126
1921	33,4%	57 / 150
1924	32,5%	54 / 150
1927	24,0%	31 / 150
1930	27,4%	44 / 150
1933	20,2%	31 / 150
1936	21,3%	36 / 150
1945	17,0%	25 / 150
1949	17,9%¹	23 / 150
1953	18,8%¹	27 / 150
1957	18,9%¹	29 / 150
1961	20,0%¹	29 / 150
1965	21,1%¹	31 / 150
1969	19,6%¹	29 / 150
1973	17,4%¹	29 / 155
1977	24,8%¹	41 / 155
1981	31,7%	53 / 155
1985	30,4%	50 / 157
1989	22,2%	37 / 165
1993	17,0%	28 / 165
1997	14,3%	23 / 165
2001	21,2%	38 / 165
2005	14,1%	23 / 169
2009	17,2%	30 / 169
2013	26,8%	48 / 169
2017	25,0%	45 / 169
2021	20,4%	36 / 169

Kommunestyreval 1928–2019^[4]^[5]

Årstal	Prosent av røystene
1928	14,2 %
1931	16,3 %
1934	12,1 %
1937	14,3 %
1945	9,7 %
1947	13,9 %
1951	15,2 %
1955	16,7 %
1959	18,6 %
1963	19,8 %
1967	19,3 %
1971	17,9 %
1975	21,8 %
1979	29,2 %
1983	25,9 %
1987	23,3 %
1991	21,5 %
1995	20,2 %
1999	21,4 %
2003	18,1 %
2007	19,3 %
2011	28,0 %
2015	23,2 %
2019	20,1 %

Fylkestingsval 1975–2019^[6]^[7]

Årstal	Prosent av røystene
1975	22,6 %
1979	29,9 %
1983	26,4 %
1987	23,7 %
1991	21,9 %
1995	19,9 %
1999	21,3 %
2003	17,8 %
2007	18,8 %
2011	27,6 %
2015	23,4 %
2019	20,3 %

¹ Ved desse vala stilte Høgre felleslister med eit eller fleire av partia Kristeleg Folkeparti, Venstre eller Bondepartiet, dette talet er eit overslag med røystene til felleslistene fordelt på dei einskilde partia.

Kjelder

Bakgrunnsstoff

Denne politikkartikkelen som har med Noreg å gjere, er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.

[wikidata-d137bb41095f936157bc352e09f62a6f6359dd6d-v4-1] ttps://hoyre.no/2023/01/13/hoyre-med-sterkeste-medlemsvekst-pa-10-ar.

[2] ttps://ungehoyre.no/hoyres-studenter/

[3] ttps://hoyre.no/senior/

[4] Statistisk sentralbyrå: kommunestyrevalgresultater

[5] Valgresultat.no: Kommunestyrevalg 2015

[6] Statistisk sentralbyrå: fylkestingsvalgresultater

[7] Valgresultat.no: Fylkestingsvalg 2015

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]