Fleirartsflokk

Ein fleirartsflokk,^[1] blanda flokk^[2] eller uformelt ei fuglebølgje, er ein fugleflokk av ulike artar, som samlar seg og flyttar saman frå stad til stad medan dei beiter.^[3] Dei er vanlegvis insektetande fuglar. Dette fenomenet er ulikt frå samlingar av fleire fugleartar i eit avgrensa område med lokal høg næringstilgang.

Ein fleirartsflokk har typisk kjerneartar som synest å vere sentrale i danninga og i rørsler, medan dei som følgjer kjernen blir kalla deltakarar. Deltakarar har ein tendens til å slutte seg til fleirartsflokken berre når flokken kjem inn på territoriet deira.^[4]

Det er ikkje godt kjent korleis slike flokkar kjem i gang. Men på Sri Lanka til dømes, kan imitering av læte frå dragedrongo ha ei sentral rolle i initiering av fleirartsflokkar,^[5] i delar av tropisk Amerika kan støyande og beitande gyllenkroneparulaer spele den same rolla.^[6] I tropiske skogar, kan fuglar som plukkar føde frå bladverket vere dei mest talrike artane i fleirartsflokkar.^[7]

Ein typisk neotropisk fleirartsflokk rører seg gjennom skogen på ca. 300 meter i timen, der ulike artar beitar i sine føretrekte nisjar, på bakken, på trestammar, i høgt eller lågt lauvverk, osb. Nokre artar følgjer flokken heile dagen, medan andre, som spydknottsmett,^[8] berre er med så lenge flokken kryssar territoriet hans.^[9]

Fleire evolusjonære mekanismar er foreslått for å forklare danninga av fleirartsflokkar. Desse er vanlegvis skildra i tilhøve til kostnader og fordeler for einskildindivid. Dei viktigaste føremonane som det har vore framlegg om er ein reduksjon i risiko for predasjon gjennom auka aktsemd, det vil seie fleire auge kan oppdage predatorar og gje ein alarm og dermed auka beiteeffektivitet.

I den nordre tempererte sona, er slike flokkar vanlegvis leidd av meiser, Paridae,^[10] ofte saman med spettmeiser, Sittidae,^[11] trekryparar, Certhiidae, hakkespettar, Picidae, slik som dunspett i Nord-Amerika og dvergspett i den palearktiske regionen,^[12] fuglekongar, Regulus, og i Nord-Amerika parulaer, Parulidae^[13] - alle insektetande fuglar. Dette fenomenet er spesielt utbreidd utanfor hekkesesongen.^[10]

Av fuglar i Noreg er det vanleg at meiser dannar fleirartsflokkar, «meiseflokkar», etter hekkesesongen, og gjerne saman med andre artar av sporvefuglar.^[14]