Zwartpunthaai
De zwartpunthaai[3] (Carcharhinus limbatus), niet te verwarren met de zwartpuntrifhaai (Carcharhinus melanopterus),[4][5] is een grote grijskleurige haai met zwarte punten op de vinnen. De haai komt voor in tropische en gematigd warme oceanen.
| Zwartpunthaai IUCN-status: Kwetsbaar[1] (2020) | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Soort | |||||||||||||||||
| Carcharhinus limbatus (Müller & Henle, 1839)[2] | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Verspreiding zwartpunthaai | |||||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||||
Zwartpunthaai op  Wikispecies
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Taxonomie
bewerkenDe zwartpunthaai is voor het eerst beschreven door Achille Valenciennes in Müller & Henle (1839) als Carcharias (Prionodon) limbatus. Er zijn vele andere namen gebruikt, zoals Carcharias (Prionodon) pleurotaenia, Carcharias microps, Carcharias (Prionodon) muelleri, Carcharias maculipinna, Carcharias ehrenbergi, Carcharias aethlorus, Gymnorrhinus abbreviatus, Carcharias phorcys, en Carcharhinus natator. De officiële naam is echter Carcharhinus limbatus (Müller & Henle)
Kenmerken
bewerkenDe zwartpunthaai heeft een lange smalle en puntige snuit, lange kieuwspleten, een grote eerste rugvin en een vrij grote tweede rugvin. De term limbatus ('omrand') slaat op de zwarte punten van de vinnen. De punten van de borstvinnen lijken in zwarte verf gedoopt te zijn.
Hybride
bewerkenHybrides zijn kruisingen tussen twee verschillende soorten dieren. Deze zijn zeer zeldzaam en komen slechts bij hoge uitzondering in het wild voor.[bron?]
Het is daarom zeer bijzonder dat Australische onderzoekers 57 hybride haaien ontdekt hebben in 2000 km kustlijn, te meer omdat zelfs niet bekend was dat dit soort haaien bestonden.[bron?]
De hybrides zijn kruisingen tussen de zwartpunthaai (Carcharhinus limbatus) en de Australische zwartpunthaai (Carcharhinus tilstoni). Laatstgenoemde komt voor in de tropische wateren nabij Brisbane, terwijl de hybride 1000 km zuidelijker is aan getroffen in de koelere wateren nabij Sydney.[bron?]
Op dit moment is niet zeker wat de oorzaak van de kruising is. Er wordt verder onderzoek verricht naar factoren zoals de nabij verwantschap van beide soorten, druk door visserij en klimaatverandering.[bron?]
Opvallend is dat de haaien langer zijn dan de voor deze soorten typische maximale lengte van 1,5 meter. De hybrides zijn aangetroffen met lengtes tot wel 2 meter.[bron?]
Gedrag
bewerkenNet als de verwante soort C. brevipinna, is de zwartpunthaai een snelle zwemmer die uit het water kan springen en om zijn as kan draaien voordat hij terugvalt in het water. De haai geldt als niet agressief voor mensen. Toch staat deze haai op nummer zes op de lijst van het ISAF, met 28 niet uitgelokte aanvallen op mensen (tussen 1580 en 2008!), waarvan er maar één met dodelijke afloop.[6]
De zwartpunthaai is levendbarend en brengt gemiddeld 4–7 jongen ter wereld.
Voedsel
bewerkenDe zwartpunthaai eet allerlei soorten vis zoals sardines, haring, makreel en poon maar ook schaaldieren en inktvissen.
Economisch gebruik
bewerkenHet gedroogde en gezouten vlees van deze haai is voor consumptie geschikt. De huid wordt voor leer en de lever voor olie gebruikt.
- ↑ (en) Zwartpunthaai op de IUCN Red List of Threatened Species.
- ↑ Müller, J. en F.G.J. Henle 1838-41, Systematische Beschreibung der Plagiostomen. Berlin. Systematische Beschreibung der Plagiostomen.: i-xxii + 1-200, 60 pls. [Pp. 1-28 published in 1838, reset pp. 27-28, 29-102 in 1839, i-xxii + 103-200 in 1841.]
- ↑ Bor, P.H.F. 2002 Nederlandse naamlijst van de recente haaien en roggen (Chondrichthyes: Elasmobranchii) van de wereld. World Wide Web electronic publication www.rajidae.tmfweb.nl, version (05/2002).
- ↑ (en) Carcharhinus limbatus. FishBase. Ed. Rainer Froese and Daniel Pauly. Februari 2009 version. N.p.: FishBase, 2009.
- ↑ Compagno, L.J.V. 1984 FAO species catalogue. Vol.4. Sharks of the world. An annotated and illustrated catalogue of shark species known to date. Part 2 - Carcharhiniformes. FAO Fish. Synop. 125(4/2):251-655.
- ↑ ISAF Statistics on Attacking Species of Shark