Wikipedia:Taalcafé

Op het artikel -gem staan sinds begin dit jaar een twijfelsjabloon en meerdere bronverzoeken. Gaat het hier echter niet om hetzelfde onderwerp als -heem? Jeroen N (overleg) 16 nov 2024 19:32 (CET)Reageren

Strikt genomen wel; etymologisch betreft het hier dezelfde wortel, te herleiden tot haim (in het Nederlands verwant met bijv. ont-heemd). Zie bijv. ook [1]. Maar belangrijk lijkt me hier eigenlijk vooral de inhoudelijke twijfel? De Wikischim (overleg) 16 nov 2024 20:07 (CET)Reageren

Ik denk dat de informatie op zich wel klopt. Het zou echter duidelijker zijn als er een overkoepelend artikel was voor uitgangen zoals -em -um, -om, -ham en heim, die in de meeste gevallen te herleiden zijn tot heem of een van zijn cognaten. De stelling vrijwel alleen in België is vermoedelijk juist, maar tegelijk volkomen oppervlakkig, want dat is voornamelijk een kwestie van spelling: cognate uitgangen zijn overal te vinden in de lage landen en Duitsland en vermoedelijk in het hele Germaanse taalgebied, ongetwijfeld met overloop naar de Slavische en Romaanse buren.

Dat het eerste deel meestal naar de naam van een persoon of stam / familie verwijst zou ik niet voor mijn rekening durven nemen, wel dat dat erg vaak het geval is. Het is duidelijk dat heem nadere specificatie behoeft en 'huis van die en die' is erg logisch. Bij Heukelom (Oisterwijk) is het echter hooihuis. Een steekproef op Etymologiebank met nog een stuk of tien plaatsen die op heem te herleiden zijn gaf in bijna alle gevallen een afleiding naar een persoonsnaam of groepsnaam, soms met alternatieven, zoals bij Arnhem en Dokkum. (Wierum heeft een volkomen afwijkende toponymie en Winsum misschien ook.)

Ik vind het een lastige kwestie. Volgens mij klopt het wat er staat en wordt er onnodig twijfel gezaaid, maar bronnen voor de Belgische situatie heb ik niet. Ik zou voorstellen de bronsjablonen te laten staan en het twijfelsjabloon te verwijderen  →bertux 16 nov 2024 22:03 (CET)Reageren

De Etymologiebank heeft een uitgebreide pagina over heem zelf, en de daaraan verwante woorden, suffixen etc. — Matroos Vos (overleg) 16 nov 2024 23:15 (CET)Reageren

Het zou echter duidelijker zijn als er een overkoepelend artikel was [...] Dat was eigenlijk de insteek van mijn vraag: zouden deze artikelen niet samengevoegd moeten worden (waarbij bronsjablonen inderdaad eventueel kunnen blijven staan, of de betwiste beweringen verwijderd)? Jeroen N (overleg) 17 nov 2024 10:52 (CET)Reageren

Zie treindeur#Externe schuifdeuren. Is het nu de of het bij metrotype? Op de taalwebsite wordt er niets gezegd over de samenvoeging, maar wel 'het type' en 'de metro'. Heeft het eerste deel van de samenvoeging voorrang?Smiley.toerist (overleg) 18 nov 2024 18:51 (CET)Reageren

Het laatste deel bepaalt altijd het woordgeslacht. Dus het klokje, het schoorsteenmantelklokje, het directeurswoningschoorsteenmantelklokje, het hottentottententententoonstellingstentdirecteurswoningschoorsteenmantelklokje, etc. –bdijkstra (overleg) 18 nov 2024 19:06 (CET)Reageren

In vrijwel alle gevallen bepaalt het laatste deel inderdaad het woordgeslacht, maar er zijn uitzonderingen. In een samenstelling als kabinet-Schoof is kabinet het hoofdwoord en Schoof een nabepaling, en daar bepaalt het eerste deel dus het woordgeslacht. — Matroos Vos (overleg) 19 nov 2024 17:36 (CET)Reageren

Ik ging uit van een context van samenstellingen van zelfstandige naamwoorden en ik neem aan dat "Schoof" (hierin) geen znw is. –bdijkstra (overleg) 19 nov 2024 18:15 (CET)Reageren

Toch wel. Eigennamen zijn zelfstandige naamwoorden met een woordgeslacht ("dit is niet de Schoof die ik van vroeger ken"), en in dit geval wordt die eigennaam dus gebruikt als nabepaling. — Matroos Vos (overleg) 19 nov 2024 18:47 (CET)Reageren

In treindeur (onderaan bij tramdeuren) gebruikte ik de term naar binnen glijdende tramdeur. In de Commons heb ik een hernoemingsvoorstel ingediend (https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:Village_pump#Rename_proposal_for_Rail_vehicle_inward_slide_doors_and_Tram_inward_slide_doors ook de discussie Tram types and tram doors in Poland). Hoe vertaal ik dat in het Nederlands? een naar binnen zwenkende deur?Smiley.toerist (overleg) 21 nov 2024 12:06 (CET)Reageren

PS: Ik ga straks een deurtype voor treinen toevoegen in het treindeur artikel.Smiley.toerist (overleg) 21 nov 2024 12:28 (CET)Reageren

Als de deur met een draaiende beweging naar binnen gaat lijkt zwenkend of draaiend logisch, als de deur overwegend schuift is glijdend of schuivend voor de hand liggend  →bertux 21 nov 2024 12:50 (CET)Reageren

 

Bij sommige deurtechnieken zoals een vouwdeuren heb je een geleidingsrail waar een deel van de deur aan bevestigd is. Alleen bij scharnierdeuren en zwenkzwaaideuren is er geen geleidingsrail en is van schuiven geen sprake. De zwenkschuifdeuren hangen meestal aan een uitschuifbare arm. Alleen bij ingebouwde schuifdeuren en externe schuifdeuren zijn er beneden rails waar het volle gewicht eventueel op wordt gedragen. Alleen daar is er echt sprake van schuiven (en in de praktijk meestal op kleine wieltjes om de weerstand te verminderen).Smiley.toerist (overleg) 21 nov 2024 13:40 (CET)Reageren

De blauwe dingen zullen de deuren zijn, dan zou ik het inderdaad zwenkend noemen, niet schuivend of draaiend  →bertux 21 nov 2024 13:44 (CET)Reageren

Naar binnen zwenkende deur?Smiley.toerist (overleg) 22 nov 2024 00:34 (CET)Reageren

Ja. Ik kan althans geen redelijk alternatief bedenken  →bertux 22 nov 2024 08:35 (CET)Reageren

Hoofdstuk Naar binnen zwenkende deuren nu toegevoegd aan treindeur en het hoofdstuk tramdeuren aangepast. Er is een klein beetje doublure daar PCC-deuren eveneens Naar binnen zwenkende deuren zijn, maar wel een bijzonder variant. Smiley.toerist (overleg) 22 nov 2024 13:06 (CET)Reageren

 

Ik heb taalkundig wat problemen in het beschrijven van de deurtype. Naar buiten toe openende deuren, klopt maar gedeeltelijk. De helft van het deurpaneel in geopende toestand steekt naar buiten toe uit, maar het ander deel gaat met de openende draaibeweging naar binnen toe. Ik verwacht niet dat ik bronnen gaat vinden voor de benaming van dit soort deuren. Een noodoplossing om een voorlopige naam te gebruiken in cursief. Amsterdamse tramdeurtype. Ik dacht even aan te kunnen sluiten met de al beschreven vleugeldeuren voor treinen, maar de draairichting is omgekeerd. Voor de Amsterdamse tramdeur van binnenuit gezien voor het openen is met de linkerdeur tegen de klok in en de rechterdeur met de klok mee. Bij treinvleugeldeuren is het juist andersom. Daarnaast kunnen de tramdeuren niet met handkracht geopend worden en is de mechanische koppeling tussen de twee deurhelften niet nodig.Smiley.toerist (overleg) 27 nov 2024 12:44 (CET)Reageren

Mogelijke omschrijving: deels naar buiten openende vleugeldeuren  →bertux 30 nov 2024 17:15 (CET)Reageren

Ik ga er nog verder over nadenken, ik zie het meer als een deels naar binnen openende deur. De draaibeweging is naar binnen toe, net als bij een naar binnen zwenkende deur, waarbij wel een flink deel van de deur naar buiten toe beweegt. Ik blijf zoeken naar een taalbron. Eerst een voorlopige naam bedenken voor in de Wikimedia Commons.Smiley.toerist (overleg) 1 dec 2024 12:48 (CET)Reageren

Joodse tempel moet toch met twee hoofdletters omdat het een specifieke tempel is? Voor hernoeming is een verzoek nodig. ErikvanB (overleg) 30 nov 2024 09:24 (CET)Reageren

Ik zie ook nog Derde tempel. - ErikvanB (overleg) 30 nov 2024 09:26 (CET)Reageren