Het verhaal van Nederland

In de serie worden tien periodes uit de Nederlandse geschiedenis belicht en worden diverse gebeurtenissen tot leven gebracht doordat ze worden nagespeeld door acteurs. In zijn rol als verteller is Schuurmans ter plaatse en alleen hij doorbreekt de vierde wand, waarbij hij de kijker duiding verschaft. Als presentator loopt hij op historisch belangrijke plaatsen in het hier en nu om extra uitleg te verschaffen. De gedramatiseerde scenes worden afgewisseld met commentaren gegeven door historici en andere deskundigen. Veel van de acteurs behoren tot re-enactmentgezelschappen, wier specialiteit het is om historische gebeurtenissen uit te beelden of om een zo getrouw mogelijke weergave te verschaffen van mensen uit een bepaald tijdperk.^[2] De NRC schreef daarover lovend: "Blijft een heerlijke serie. Ik geniet ook nu van die gekke toneelstukjes, die juist bedoeld zijn om ondramatisch te zijn: zwijgende mannen met krullenpruiken lummelen wat rond in paleizen, op de hei, in koetsen. Een soort tableaux vivants ter illustratie van het verhaal dat presentator Daan Schuurmans vertelt."^[3]

Het eerste seizoen werd herhaald op de late avond van de werkdagen 7 tot en met 11, en 14 tot en met 18 augustus 2023.

De tv-serie Het verhaal van Nederland ontving kritiek vanwege het selectief benadrukken van bepaalde aspecten van de Nederlandse geschiedenis en het weglaten of onderbelichten van andere belangrijke gebeurtenissen en ontwikkelingen. Sommige critici stellen dat de serie een te rooskleurig beeld van de Nederlandse geschiedenis schetste en te weinig aandacht besteedde aan de negatieve aspecten. Een aantal kritiekpunten:^[16]

• Bronstijd en ijzertijd werden genegeerd.^[17]
• Belangrijke onderwerpen, zoals Dorestad, werden heel kort genoemd.^[18]
• Sommige onderwerpen werden niet goed uitgelegd door versimpeling van het ingewikkelde verhaal, zoals de vooroordelen over de Romeinen.^[18][19][20]
• Te veel drama.^[18][21]
• Meningen of theorieën werden als waarheid gepresenteerd.^[18][22]
• Onvoldoende vertegenwoordiging van historische vrouwen.^[23]
• Aflevering 10 “Bevrijders en bezetters” schetste een fragmentarisch en minimalistisch beeld van het verzet: het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nederland bestond vrijwel niet, het Nederlandse volk was laf, werkte op grote schaal actief met de Duitse bezetter mee en deed niets tegen deportaties. Presentator Daan Schuurmans stelde in deze aflevering onder meer dat de Duitsers het verzet hardhandig de kop indrukten waarna het verzet weer uitdoofde en slechts een enkeling in actie durfde te komen. Vier belangenorganisaties van het voormalig verzet uit de Tweede Wereldoorlog eisten een “disclaimer” bij deze aflevering, maar volgens de makers zou dit geen recht doen aan de zorgvuldigheid. Wel heeft de NTR op haar website van de serie een verwijzing gemaakt naar eerder gemaakte NTR-uitzendingen en achtergrondverhalen over het verzet in de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de herhaling van de tiende aflevering verscheen een verwijzing naar een website die op dit onderwerp ingaat. Daarnaast zijn in de speciale schooltv-versie van deze aflevering en de bijbehorende lesbrief een aantal kleine aanpassingen gedaan.^{[24][25][26][27][28]}

• Website van Het Verhaal van Nederland
• (en)   Het Verhaal van Nederland in de Internet Movie Database
• (nl)   Het verhaal van Nederland op MovieMeter