Erben Wennemars

In het begin van zijn carrière noemde Wennemars zichzelf soms Kees Roeiboot omdat mensen zijn naam moeilijk konden onthouden, maar toen hij later wat bekender werd is deze naam weer in onbruik geraakt.^[1]

Erben Wennemars leerde schaatsen van zijn vader Derk Jan, die vanaf 1970 bestuurslid was van de Dalfse schaatsvereniging Stokvisdennen. Hij was de eerste schaatser die de 1500 meter sneller schaatste dan 1.50,00. Zijn 1.49,89 in de zomer van 1997 werd echter niet als officieel wereldrecord erkend, omdat de wedstrijd niet aangemeld was bij de ISU.

Tijdens de Olympische Spelen van Nagano in 1998, waarvoor Wennemars zich voor de 500, 1000 en 1500 meter had gekwalificeerd, werd hij op de tweede 500 meter voor de rest van het toernooi uitgeschakeld, doordat de Noor Grunde Njøs viel en Wennemars in zijn val meenam. De schouder van Wennemars raakte hierbij uit de kom.

Het eerste grote succes behaalde Wennemars in 2003 tijdens de WK Afstanden in Berlijn door goud te winnen op de 1000 en 1500 meter. Een jaar later werd Wennemars wereldkampioen sprint in Nagano. In 2005 prolongeerde hij zijn titel bij de WK Sprint in Salt Lake City.

In december 2005 kwalificeerde Wennemars zich tijdens het Nederlands kampioenschap afstanden in Heerenveen op 500, 1000 en 1500 meter voor de Olympische Winterspelen 2006, door al die drie afstanden als tweede te eindigen. Wennemars slaagde er niet in om zich op het NK sprint te plaatsen voor het WK Sprint, waardoor hij zijn titel niet kon prolongeren. In januari brak Wennemars met zijn coach Jac Orie vanwege een vertrouwensprobleem. In de voorbereiding op de Olympische Winterspelen van Turijn trainde Wennemars in de TVM-ploeg bij Gerard Kemkers. Op de Spelen kwam hij uit op vier onderdelen waarbij hij brons won op de 1000 meter en de ploegenachtervolging en werd hij 5e op de 1500 meter en 16e op de 500 meter.

Eind 2006 deed Wennemars mee het NK Allround. Zoals verwacht won hij de 500 en de 1500 meter, maar hij greep verrassend zelfs brons in het eindklassement door een sterke 10 kilometer waarin hij twintig seconden van zijn persoonlijke record afreed. Door deze verbetering van zijn tijd op de tien kilometer steeg Wennemars van de twintigste naar de tiende plaats op de Adelskalender, de schaatsranglijst aller tijden. Achteraf bezien heeft de breuk met Orie zijn schaatscarrière een nieuwe frisse impuls gegeven die hij, naar eigen zeggen, nodig had.

Begin 2007 won Wennemars voor de derde maal het NK Sprint in Groningen. In de laatste 1000 meter versloeg Wennemars zijn grote rivaal Jan Bos met een nieuwe baanrecord (1.10.40) en haalde daarmee de eindoverwinning binnen. Volgens eigen zeggen (en beaamd door o.a. Jan Bos) had hij nog nooit zo'n spannende NK Sprint meegemaakt.

Het WK Sprint in Hamar verliep voor Wennemars niet als gepland. Vooral door een mindere tweede 500 meter eindigde hij op de zesde plaats, direct achter TVM-teamgenoot Beorn Nijenhuis. In de week die volgde schaatste Wennemars een skate-off om zich te plaatsen voor het WK Allround later het jaar in Thialf. Vooral door zijn uitslagen op de 1500 meter en 5000 meter plaatste hij zich voor het allroundkampioenschap. Wennemars eindigde op dit toernooi als vijfde. Hij won op dit toernooi de 500 en 1500 meter. Na dit WK steeg hij naar de achtste plaats op de Adelskalender.

Hij won in 2006/07 tijdens de World Cup finale het eindklassement op zowel de 1000 meter (voor de vierde maal) als op de 1500 meter. Op de 1500 meter verbeterde hij ook zijn Nederlandse record tot 1.43.24. Tijdens de Wereldkampioenschappen afstanden verbeterde hij dit tot 1.42,80. Op het laatste onderdeel op de WK afstanden, de ploegenachtervolging, behaalde hij samen met Sven Kramer en Carl Verheijen goud in een nieuw wereldrecord.

Op 26, 27 en 28 oktober 2007 werden de NK Afstanden gehouden in Thialf, Heerenveen. Wennemars werd derde op de 500 meter, achter Jan Smeekens en Simon Kuipers. Op de 1000 meter legde hij beslag op de derde plaats, achter Simon Kuipers en Jan Bos, en op de 1500 meter eindigde hij als tweede, achter Simon Kuipers. Op alle drie de afstanden reed Wennemars goed genoeg om wereldbekerwedstrijden te mogen gaan rijden. Op de 1000 meter hoefde hij geen beroep te doen op zijn beschermde status. Op 9 november evenaarde hij het wereldrecord van Shani Davis op de 1500 meter: 1.42,32. Aan "De Telegraaf" uitte hij op 4 december 2007 zijn zorgen over de toekomst van het Nederlandse schaatsen door de opkomst van landen als Rusland, Canada en China. Wennemars ziet graag dat de faciliteiten in schaatshal Thialf worden verbeterd.^[2]

Op 4 januari 2008 maakte Wennemars bekend alsnog via een skate off mee te willen dingen om een WK Allround ticket.^[3] Hij moest Carl Verheijen, die ook meedong om een ticket echter voor laten gaan.^[4]

Op het NK Allround eindigde Wennemars als vijfde. Een week later werd Wennemars tweede op het NK Sprint. Op het WK Sprint kwam hij hard ten val en beschadigde hij zijn lies.

Tijdens het OKT wist Wennemars zich op de 1500 meter niet te plaatsen voor zijn laatste optreden op de Olympische Winterspelen in Vancouver. Zijn tijd van 1.46,67 was slechts één honderdste langzamer dan die van Kramer die zich daarmee als vierde kwalificeerde. Op 31 december 2009 werd door de KNSB bekendgemaakt dat de Dalfsenaar niet mee zal gaan naar Vancouver.^[5] Op 2 januari maakte Wennemars bekend dat hij stopt met schaatsen.^[6] Op 11 januari 2010 reed hij zijn laatste wedstrijd tijdens het NK kortebaanschaatsen in geboorte- en woonplaats Dalfsen.^[7] Hij werd in de eerste knock-outronde uitgeschakeld.

Op 14 januari reed Wennemars zijn eerste marathon op natuurijs. Hij moest in de Veluwemeertocht na 20 kilometer opgeven na een val.^[8]

Wennemars reed na zijn actieve carrière als langebaanschaatser mee met marathons op natuurijs. Zo reed hij op 25 januari 2013 mee met de Nederlandse kampioenschappen marathonschaatsen op natuurijs op het Veluwemeer. Hij kon het tempo van de voorste mannen niet bijhouden, maar wist wel de finish te bereiken. In 2017 en 2018 won hij het Nederlandse kampioenschappen marathonschaatsen op kunstijs in de categorie veteranen/masters.

Op 22 september 2013 nam Wennemars deel aan een trainingswedstrijd in Thialf. Op de 1500 meter klokte hij een tijd van 1.52,04. Hij hoopte zich middels de Holland Cup te plaatsen voor het NK Allround 2014 dat verreden werd in het Olympisch Stadion in Amsterdam. Een week later op 28 september nam hij weer deel aan een trainingswedstrijd in Thialf over 1500 meter. Ditmaal klokte hij 1.51,59. Op 37-jarige leeftijd maakte Wennemars op 12 oktober 2013 zijn rentree bij de 44e IJsselcup en stelde op de 1500 meter met een vierde tijd van 1.52,92 achter onder meer winnaar Thomas Krol (die 1.52,46 klokte) en Rhian Ket een ticket voor de NK Afstanden in Thialf veilig, waarvan hij in eerste instantie nog niet zeker was of hij deze in zou nemen.^[9] Wennemars maakte daar op zaterdag 26 oktober 2013 zijn rentree met de 73-jarige Henk Gemser als coach en reed naar de 15e tijd in 1.49,49.

Tijdens de Olympische Spelen van 2014, Olympische Spelen van 2018 en de Olympische Spelen van 2022 werkte hij voor de NOS als analist, commentator en interviewer bij het langebaanschaatsen. In 2018 was hij ook elke avond te zien als sidekick in het televisieprogramma Studio Sportwinter met Henry Schut als presentator.

Wennemars is lid van de Raad van Commissarisen van PEC Zwolle. In mei 2011 werd bekend, dat Wennemars commercieel directeur ad interim wordt bij de Zwolse voetbalclub. Hij volgde hiermee Ard de Graaf op.^[10]

Wennemars is getrouwd met televisiepresentatrice Renate van der Zalm. Samen hebben zij twee zoons, onder wie schaatser Joep Wennemars. In 2015 werd de Majoor Bosshardt Prijs aan hem toegekend.^[11]

Afstand	Tijd	Datum	Baan
500 meter	34,68	22 januari 2005	Salt Lake City
1000 meter	1.07,33	12 januari 2003	Salt Lake City
1500 meter	1.42,32	9 november 2007	Salt Lake City
3000 meter	3.41,84	13 augustus 2005	Calgary
5000 meter	6.28,42	13 augustus 2005	Calgary
10.000 meter	13.35,67	11 februari 2007	Heerenveen

Nr.	Afstand	Tijd	Datum	Baan
1.	Kleine vierkamp	153,583	16 augustus 1998	Calgary
2.	Kleine vierkamp	149,188	15 augustus 1999	Calgary
3.	Achtervolging	3.46,44*	21 november 2004	Berlijn
4.	Kleine vierkamp	146,365	13 augustus 2005	Calgary
5.	Achtervolging	3.37,80**	11 maart 2007	Salt Lake City
6.	1500 meter	1.42,32***	9 november 2007	Salt Lake City

* samen met Carl Verheijen en Mark Tuitert

** samen met Carl Verheijen en Sven Kramer

*** wereldrecord 1.500 meter tegelijk met Shani Davis

Nr.	Afstand	Tijd	Datum	Baan
1.	1000 meter	1.11,56	21 december 1997	Heerenveen
2.	1500 meter	1.46,63	23 november 2002	Heerenveen
3.	1500 meter	1.46,53	31 oktober 2003	Heerenveen
4.	1000 meter	1.09,11	8 maart 2003	Heerenveen

Jaar	NK Afstanden	NK Sprint	NK Allround	WK Allround	WK Sprint	WK Afstanden	Olympische Spelen	Wereldbeker	WK Junioren
1995	16e 500m 14e 1000m								NC24 (25e, 31e, 14e, -)
1996	DQ 500m 6e 1000m 5e 1500m	10e (14e, 7e, 11e, 7e)
1997	2   500m 1   1000m 2   1500m	3   (4e,  , 4e, 4e)						22e 500m 28e 1000m
1998	2   500m 1   1000m 3   1500m	2   ( ,  ,  , 4e)			3   (9e, 6e, 6e,  )		NF2 500m	10e 500m 7e 1000m
1999	3   500m 4e 1000m 7e 1500m 20e 5000m	3   ( , 5e,  ,  )			5e (13e, 4e, 5e,  )	2   500m 4e 1000m		14e 500m 5e 1000m 18e 1500m
2000	1   500m 1   1000m 7e 1500m	4e (16e,  ,  ,  )			5e (4e, 5e, 4e,  )	10e 500m 6e 1000m		6e 500m 4e 1000m
2001	1   500m 1   1000m 3   1500m	1   ( ,  ,  ,  )			5e (4e,  , 15e,  )	18e 500m 6e 1000m 3   1500m		10e 500m 5e 1000m 4e 1500m
2002	2   500m 3   1000m 4e 1500m	3   ( , 4e,  ,  )			5e (8e, 6e, 6e,  )		10e 500m 5e 1000m	10e 500m 5e 1000m 2   1500m
2003	1   500m 1   1000m 1   1500m				3   (4e,  , 5e,  )	3   500m 1   1000m 1   1500m		2   500m 1   1000m 3   1500m
2004	2   500m 1   1000m 1   1500m	1   ( ,  ,  ,  )			1   (9e,  , 7e,  )	11e 500m 1   1000m 3   1500m		11e 500m 1   1000m 2   1500m
2005	3   500m 2   1000m 2   1500m	21e (23e,  , 4e,  )			1   (4e, 4e,  ,  )	9e 500m 9e 1000m 7e 1500m 1   achtervolging		9e 500m 1   1000m 2   1500m
2006	3   500m 2   1000m 2   1500m	4e (6e, 6e, 5e, 4e)					16e 500m 3   1000m 5e 1500m 3   achtervolging	27e 500m 8e 1000m 8e 1500m 3   achtervolging
2007	3   500m 7e 1000m 4e 1500m	1   (5e,  ,  ,  )	3   ( , 12e,  , 8e)	5e ( , 10e,  , 10e)	6e (6e,  , 13e, 4e)	14e 500m 4e 1000m 2   1500m 1   achtervolging		27e 100m 13e 500m 1   1000m 1   1500m 1   achtervolging
2008	3   500m 3   1000m 2   1500m	5e (15e,  ,  , 4e)				1   achtervolging		41e 100m 27e 500m 9e 1000m 4e 1500m 1   achtervolging
2009	15e 500m 2   1000m 4e 1500m	2   (5e,  , 6e,  )	5e ( , 14e,  , 8e)		NF1 (NF, -, -, -)			25e 1000m 10e 1500m 7e achtervolging
2010	5e 1500m							26e 1500m 2   achtervolging
2014	15e 1500m

NF# = val #e afstand

DQ = gediskwalificeerd

NC# = niet gekwalificeerd voor de laatste afstand, maar wel als #e geklasseerd in de eindrangschikking

Jaar	100m	500m	1000m	1500m	achtervolging
1997		36e, 30e, 18e (B), 17e (B), 24e (B), 12e (B), 17e (B), 23e (B), 1e (B), 13e, 2e (B), 14e	26e, 19e, 18e (B), 9e (B), 7e (B), 19e (B), 14e (B), 18e (B), 1e (B)
1998		9e, 4e, 9e, 13e, 2  , -, -	4e, 6e, 7e, 10e, 4e, -, -
1999		24e, 7e, -, -, 5e, 2  , -, 16e, 13e	5e, 7e, -, -, 4e, 5e, 5e, 4e, 4e	-, 1e (B), -, 7e, -
2000		16e, 9e, 14e, 6e, 4e, 4e, 4e, 4e, 9e	11e, 5e, 4e, 3  , 14e, 7e, 6e, 3  , 9e
2001		15e, 14e, 15e, 7e, 6e, 4e, 7e, 10e, 19e, -	10e, 13e, 5e, 9e, 2  , 5e, 2  , 1  , 11e, 14e	5e, 1  , 19e, 5e, 20e
2002		14e, 6e, 10e, -, -, 13e, 5e, 14e, 19e, 2	5e, 2  , 19e, 2  , 3  , 6e, 20e	3  , 5e, -, 2  , 2  , 4e
2003		10e, 7e, 4e, 5e, -*, 3  , 3  , 3  , 6e, 1  , 1	1  , 4e, 3  , 1  , 2  , 1  , 6e, 1  , 1	2  , 4e, -, 1  , 3  , -
2004		5e, 2  , 14e, 8e, 8e, 12e, -, -, 12e, 12e, 12e, 10e	1  , 1  , 1  , 1  , 3  , 2  , 2  , 2	1  , 2  , 4e, 4e, 2
2005		16e, 14e, 7e, 8e, 1  , 8e, 10e, 10e, 15e, 9e	1  , 15e, 4e, 2  , 1  , 1  , 1  , 2  , 3	2  , 3  , 9e, 3  , 3
2006		58e, 17e, -, -, 7e (B), 17e (B), -, -, 1e (B), 6e, -, -	5e, 2  , -, -, 5e, -, -, 9e, 2  , -	8e, 3  , 7e, 11e, -	3  , -, -
2007	27e, 21e, 15e, -	DQ, 7e, 13e, 11e, 9e, 14e, 16e, 14e, 4e, 8e, 16e, -	3  , 4e, 1  , 2  , 2  , 3  , 3  , 2  , 2  , 7e	1  , 2  , 1  , 2  , 2  , 2	1  , -, -
2008	25e, -, -	13e, 18e, 18e, 19e, 3e (B), -, 17e, 18e, -, -, -, -, -, -	5e, 9e, 11e, 3  , DQ, 5e, 7e, -, -, 11e	1  , 4e, 1  , 8e, 6e, 10e, 10e	-, 1  , 2  , -
2009			8e, 4e, -, -, -, -, -, -, -, -	2  , 5e, 4e, -, -, -	NF, -, -
2010				18e, 1e (B), -, -, DQ	-, -, 4e

(B) = B-groep

NF = niet gefinisht

DQ = gediskwalificeerd

* = 100m als onderdeel van de wereldbeker 500m

- = geen deelname

Kampioenschap	Goud 1	Zilver 2	Brons 3
NK Afstanden	11	11	9
NK Sprint wedstrijden	12	5	13
NK Sprint eindklassement	3	2	3
NK Allround wedstrijden	3	0	1
NK Allround eindklassement	0	0	1
WK Allround wedstrijden	2	0	0
WK Allround eindklassement	0	0	0
Olympische Spelen	0	0	2
WK Afstanden	6	2	3
WK Sprint wedstrijden	5	3	5
WK Sprint eindklassement	2	0	2
Wereldbeker wedstrijden	27	32	20
Wereldbeker eindklassement	7	4	2
Totaal	77	60	61

Totaal medailles: 198

 

Zie de categorie Erben Wennemars van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.