Bambrugge
Bambrugge is een dorp in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen en een deelgemeente van Erpe-Mere, het was een zelfstandige gemeente tot aan de gemeentelijke herindeling van 1977. Het dorp ligt in de Denderstreek aan de Molenbeek en wordt omringd door Burst, Zonnegem (deelgemeente van Sint-Lievens-Houtem), Vlekkem, Ottergem, Mere en Aaigem. Bambrugge heeft ook een gehucht: Egem. Het hoogste punt is "Steenberg", deze top haalt juist 60 meter. Het gemeentehuis, de sporthal en de bibliotheek van Erpe-Mere liggen in Steenberg, op het grondgebied van Bambrugge. Boven op Steenberg heeft men prachtige vergezichten, in oostelijke richting kan men de heuvel, waar de deelgemeente Mere ligt, bewonderen.
Deelgemeente in België | |||
---|---|---|---|
Situering | |||
Gewest | Vlaanderen | ||
Provincie | Oost-Vlaanderen | ||
Gemeente | Erpe-Mere | ||
Fusie | 1977 | ||
Coördinaten | 50° 55′ NB, 3° 56′ OL | ||
Algemeen | |||
Oppervlakte | 2,91 km² | ||
Inwoners (01/01/2020) |
1.829 (629 inw./km²) | ||
Hoogte | 20-60 m | ||
Overig | |||
Postcode | 9420 | ||
Netnummer | 053 | ||
NIS-code | 41082(E) | ||
Oude NIS-code | 41006 | ||
Detailkaart | |||
Ligging van Bambrugge in de gemeente Erpe-Mere binnen het arrondissement Aalst in de provincie Oost-Vlaanderen | |||
Foto's | |||
Kombord | |||
|
Geschiedenis
bewerkenTot 1803 maakte Bambrugge deel uit van Burst. Uit een volkstelling in 1893 bleek dat het dorp 872 inwoners had. Het wordt genoemd in verschillende stukken uit de middeleeuwen. De naam zou kunnen afstammen van de zogenaamde Banmolens. Bij deze molens waren horigen verplicht hun graan te laten malen. Andere mogelijkheid zijn dat de naam is afgeleid van het woord baan (weg), of een verbastering van Banbrugge (brug van banno).[1]
De Bambruggenaren worden volgens Jules Colen “geitenmelkers” genoemd. De verklaring is wellicht te vinden in de grote belangstelling voor de geitenkweek, die in het bijzonder tot uiting kwam in de stichting van een “geitenkweeksyndikaat” in 1911. De spotnaam werd door hem uit de volksmond opgetekend en is bij de oudere bevolking nog bekend.[2]
De Romeinen wisten al vroeg dat er witte natuursteen (Vlaamse arduin of Lediaanse steen) zat in Steenberg. Deze witte natuursteen was geschikt als fundering en opgaand metselwerk voor hun villa's, voor het uitwerken van waterputten en als bouwmateriaal voor de zuilen en kapitelen van hun tempels. Ruim voor de 11de - 12de eeuw werd er in Bambrugge al witte zandsteen ontgonnen. De meest gebruikte witte natuursteen in Brabant in de 16de - 17de eeuw was de Balegem- of Ledesteen die tot na de Tweede Wereldoorlog ook in Steenberg werd ontgonnen. Tot in de jaren 1960 kon men er fossielen (nummulieten enhaaientanden) vinden. In de jaren 1960-1980 was er een amusementspark "Sun Valley" met feestzaal, zwembad en vijver. Vandaag is het gemeentelijk administratief centrum van Erpe-Mere er gevestigd.
Demografische ontwikkeling
bewerken- Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1970=volkstellingen; 1976 = inwoneraantal op 31 december
Bezienswaardigheden
bewerken- De Sint-Martinuskerk behoort tot het decanaat van Lede.
- Er staan anno 2013 zeven kapelletjes en een grot in goede staat. Vroeger waren er minstens acht. Twee kapelletjes die geen eigendom waren van de kerkfabriek werden afgebroken om plaats te maken voor een huis. Een van deze kapelletjes was eigendom van de familie De Koker-Volkaert en stond op de scheiding tussen wat nu Katstraat nº 15 en nº 17 is. Het werd gesloopt na een verkaveling in november 1961.
- Nadat de oude kerkklok uit 1832 vervangen werd door een elektrische installatie werd ze voor de pastorij geplaatst, waar ze ongeveer 30 jaar stond, tot ze op de nacht van dinsdag 8 op woensdag 9 oktober 2013 werd gestolen.[3]
- In 2012 werd het dodenhuizeken, het voormalige lijkenhuisje of dodenhuisje, gerestaureerd.
- Er zijn nog twee watermolens op de Molenbeek: de Egemmolen en Molens Van Sande. Van de Egemmolen blijven echter alleen nog maar wat restanten en het molenhuis over.
Naam/Namen | Adres | Type | Beschermd | Info | Foto |
---|---|---|---|---|---|
Egemmolen
Meuleken Tik Tak |
Everdal 21 | Bovenslag watermolen | Nee | Korenmolen
Rad verwijderd en grotendeels afgebroken |
|
Molens Van Sande
Kasteelmolen |
Prinsdaal 33 | Bovenslag watermolen | Nee | Ooit korenmolen (banmolen)
Later gewoon korenmolen |
Galerij
bewerken-
Sint-Martinuskerk
-
De pastorie
-
Oude kerkklok aan de pastorie
-
Dodenhuizeken op het kerkhof
-
Kapelletje op Bambruggedorp
-
Kapelletje op den Dries
-
Kapelletje in de Egemstraat
-
Sint-Anna kapel in de Katstraat
-
Kapelletje in de Kwalestraat
-
Kapelletje in de Landsheerstraat
-
Grot van Jozef D'Haese[4]
-
Gemeentehuis op Steenberg
-
Sporthal op Steenberg
-
Bibliotheek op Steenberg
-
Vijver van Steenberg
Natuur en landschap
bewerkenBambrugge ligt in Zandlemig Vlaanderen op een hoogte van ongeveer 40 meter. De Molenbeek stroomt door Bambrugge. In het noordoosten ligt de Steenberg. Hier was een steengroeve. Het hoogste punt van Bambrugge, ongeveer 60 meter, wordt hier bereikt.
Cultuur
bewerkenIn de week waarin 26 juli valt, wordt op zondag de Heilige Anna aanbeden in de kerk. Er is dan ook de Sint-Anna-ommegang waar het Sint-Annabeeld door vrijwilligers op een draagstoel wordt rondgedragen. In die periode is het ook Sint-Anna kermis.
-
Sint-Anna ommegang
-
Sint-Annabeeld op de draagstoel
In 2018 maakten De Wanzeelse Kineasten voor Erfgoedcel Denderland video-opnames van verschillende dialecten uit de Denderstreek, waaronder het Bambrugs.[5][6] Het Bambrugs is een typisch dialect dat een onderdeel is van de dialecten in de Denderstreek, en toch heel verschillend van de omringende dialecten met een aparte woordenschat en uitspraak.
Toerisme
bewerkenDoor dit dorp loopt onder meer de Molenbeekroute.
Verkeer en vervoer
bewerkenDoor Bambrugge loopt de N46 of Oudenaardsesteenweg. Er is een spoorweghalte Bambrugge op de lijn Burst-Aalst.
Sport
bewerkenKRC Bambrugge speelt in tweede provinciale Oost-Vlaanderen.
In 2015 werd het Belgisch Kampioenschap Veldrijden gehouden op het domein Steenberg. Dat jaar vond tevens voor het laatst de Steenbergcross (cyclocross) plaats.
Oude straatnamen
bewerkenVerscheidene straten hebben nu een andere naam dan vroeger.
Straat | Oude naam (kadaster, 19e eeuw)[7][8] |
---|---|
Bambruggedorp | Kerkveldstraet |
Dries | Lindekouterstraet |
Broekkouter | Broek Cauterlos |
Egemstraat | Pontweg |
Everdal | Steenbergweg |
Hoolstraat | Hollestraet |
Katstraat | Haezenakker |
Kwalestraat | Quarestraet |
Landsheerstraat | Landsheerstraet, Hasseltlos |
Lindekouter | Lindekauterstraet |
Oudebaan | Oode Heerbaen |
Oudenaardsesteenweg | Route d'Audenarde Alost |
Prinsdaal | Pontweg, Prindaelstraet |
Tweekerkenstraat | Kerkveldlos |
Zadelweg | Zadelweg |
Bekende inwoners
bewerken- Eddy De Leeuw (1956-2015), atleet
Nabijgelegen kernen
bewerkenOttergem, Vlekkem, Zonnegem, Burst, Aaigem
- Jules A. Colen (1984). Bijdrage tot de geschiedenis van Bambrugge. Heemkundige Kring Erpe-Mere, 222 p "WD 1622/1984/1 Uitgegeven n.a.v. het 50-jarig bestaan van de plaatselijke Davidsfondsafdeling"
Referenties
- ↑ Website Erpe-Mere
- ↑ Spotnamen Erpe-Merenaren - Gemeente Erpe-Mere. web.archive.org (1 mei 2015). Gearchiveerd op 1 mei 2015. Geraadpleegd op 4 januari 2019.
- ↑ Herman Laneau, Metaaldieven weg met historische bronzen klok. Het Nieuwsblad. Geraadpleegd op 4 januari 2019.
- ↑ Bijgenaamd Sjalekes Jefken
- ↑ Christine De Winter; Wanzeelse Kineasten, Dialectopname - Bambrugge - Christine vertelt over hoe ze als kind hun godsgedeelte gingen ophalen (video). madeindenderland.be. Erfgoedcel Denderland (2018). Geraadpleegd op 4 januari 2019. “Christine De Winter vertelt over hoe ze als kind haar godsgedeelte ging ophalen tijdens de donkere wintermaanden. Soms kregen ze een frank, soms een snoepje of een speelgoedje.”
- ↑ Bambrugs dialect. www.mijnwoordenboek.nl. Geraadpleegd op 4 januari 2019.
- ↑ P.C. Popp, Atlas Cadastral de Flandre Orientale. Koninklijke Bibliotheek van België (Popp-kaarten) (19e eeuw). Geraadpleegd op 25 augustus 2017.
- ↑ Kadaster, Oorspronkelyke Kadastrale Legger. Koninklijke Bibliotheek van België (19e eeuw). Geraadpleegd op 25 augustus 2017.