Russia

Russia,^[1][2][3] etiam Rossia^[4] seu Ruthenia^[5] (Russice Россия, tr. Rossija), nunc publice et Foederatio Russica^[6] vel Rossica vel Ruthenica (Russice Российская Федерация, tr. Rossijskaja Federacija), est res publica in Europa Orientali et Asia septentrionali, maxima orbis terrarum civitas sui iuris. Area Russiae est 17 125 191 km²,^[7][8] numerus incolarum aestimatus est fere 146 749 milia hominum (anno 2020).

Russia est res publica libera foederalis, 85 subiecta Foederationis habens.

Caput Russiae est Moscua (Moscovia), quae etiam est urbs maxima huius terrae. Publica et divulgatissima civitatis lingua est lingua Russica.

Cum gentes multae in Russia habitent, Russi gens plurima ibi sunt, 80 fere centesimas numeri hominum civitatis constituentes. Homines religiosi praesertim Christiani (ut plurimum, Orthodoxi) sunt.

Foederatio Russica est sodalis nonnullarum societatum internationalium, quarum sunt Consociatio Nationum (ubi Russia est membrum perpetuum Concilii Salutis), Independentium Civitatum Foederatio, etc.

Temporibus antiquis, pars Russiae hodiernae etiam ab auctoribus classicis dicta est Sarmatia (e Graeco incolarum nomine Σαυρόμμαται ^[9]) et Scythia.

Origo nominis hodiernae connecta est cum civitate antiqua, saeculo nono in Europa Orientali formata, quae ipso vulgo Rus’ (Русь, seu modo antiquo Рѹсь, vel etiam Рѹсьскаѧ землѧ, i.e. 'terra Russica'), in textibus Latinis Europae Occidentalis illo tempore Russia, Ruscia, Rusca, Rutigia, serius et Ruthenia nominabatur. In Imperio Romano Orientali (Byzantino) autem civitas illa una cum gente eius Rhōs (Ῥῶς) vocabatur, et in operibus Constantini Porphyrogeniti De administrando imperio et De cerimoniis aulae Byzantinae, medio saeculi decimi scriptis, nomen Rhōsía (Ῥωσία) primo inventum est.^[10] Abhoc originem suam ducit nomen Rossia (in orthographia antiqua Россіа et Россія, hodierna vero Россия, tr. Rossija), quo incolae Russiae patriam suam appellant.^[11]

Cum Russia (Rus’), Latine etiam Roxolania et Ruthenia,^[12] fuit nomen omnium terrarum Slavorum orientalium, Rossia facta est appellatio vulgaris partium aquilonis terrarum illarum, non a Polonia ac Magno Ducatu Lituaniae adiunctarum, sed a Magno Ducatu Moscoviae coniunctarum. Haec appellatio ut versio 'graecizata' nominis Russiae iam temporibus Ioannis III (magni ducis Moscoviae "et totius Russiae") utebantur, et facta est officialis cum Ioannes IV, anno 1547, titulum regalem tzaris (czaris) accepit, et regnum eius "Rossicum" nominatum est.^[13] In aliis terris Europaeis regnum illud saeculis sedecimo septindecimoque, nonnumquam et serius, nisi Russia (alba ^[14][12] vel magna^[14]), sed etiam Moscovia^[15][14] (secundum metropolim suam) dicebatur.

Hoc regnum anno 1721 imperium, anno 1917 rem publicam liberam, et anno 1918 rem publicam liberam foederalem (RSFSR) declaratum est, quod etiam in nominibus terrae publicis notabatur. Ab anno 1991 haec civitas Russia (ipso vulgo Rossia) seu Foederatio Russica (Rossica) officiale dicitur.

Foederatio Russica hodierna est successor nonnullarum civitatum, quarum sunt:

• Civitas Russica (Ruthenica) antiqua (ab anno 862 ad medium saeculi tredecimi), a saeculo undevicesimo etiam Russia Kioviensis (Киевская Русь, tr. Kievskaja Rus’ ) nominatur, cuius metropolis initio Novogardia Magna, et ab anno 882 Kiovia erat.
• Ducatus Russici varii (a medio duodecimi ad initium saeculi sedecimi), quorum metropolium Volodimiria a medio saeculi tredecimi principalis erat.
• Civitas Russica (a fine saeculi quindecimi ad 1721): initio Magnus Ducatus Moscoviae (Великое княжество Московское, tr. Velikoe knjažestvo Moskovskoe ), et ab anno 1547 Regnum Russicum (Русское царство, tr Russkoe carstvo) vel Regnum Rossicum (Российское царство, tr. Rossijskoe carstvo) nominabatur. Metropolis erat Moscua (Moscovia), et ab anno 1712 Petropolis.
• Imperium Russicum, seu Imperium Rossicum (Российская империя, tr. Rossijskaja imperija), cuius caput fuit Petropolis (et Moscua, annis 1728 – 1732), die 22 Octobris (secundum Calendarium Iulianum) 1721 declaratum, de iure ad 1 Septembris 1917 exsistebat.
• Res Publica Russica, seu Res Publica Rossica (Российская республика, tr. Rossijskaja respublika), a 1 Septembris ad 25 Octobris (secundum Calendarium Iulianum) anni 1917.
• Res Publica Russica (Rossica) Sovietica, Rerum Novarum Octobrium (25 Octobris secundum Calendarium Iulianum, vel 7 Novembris secundum Gregorianum, anni 1917) declarata, mense Ianuario anno 1918 etiam foederatio facta, cuius nomen publicum Russica (Rossica) Sovietica Foederativa Socialistica Res Publica (Российская Советская Федеративная Социалистическая Республика, tr. Rossijskaja Sovetskaja Federativnaja Socialističeskaja Respublika), seu breve RSFSR, metropolis autem initio Petropolis, dein (a 12 Martii 1918) Moscua fuit.
• Unio Rerum Publicarum Sovieticarum Socialisticarum (Союз Советских Социалистических Республик, tr. Sojuz Sovetskich Socialističeskich Respublik), breviter Unio Sovietica ( Советский Союз, tr. Sovetskij Sojuz) vel URSS (СССР, tr. SSSR), quae a 30 Decembris 1922 ad 26 Decembris 1991 exsistebat. Eius res publica maxima fuit Russica SFSR, et caput Moscua fuit.
• Russia (Rossia), seu Foederatio Russica (Rossica), quo nomine RSFSR a 25 Decembris 1991 dicitur,^[16] Moscuam ut metropolim suam habens.

Homines in terris Russiae hodiernae (e.g. in Siberia et Caucaso Septentrionali) iam aevo Palaeolithico habitabant. Statio hominum sapientium, antiquissima in mundo (circa quinquaginta milia annorum retrorsum), Kostënki (Markina gora) nominata, sita est in regione Voronegiensi Russiae.^[17]

Territorium, nunc ad Russiam pertinens, fuit locus habitationis et migrationis variarum gentium antiquarum: Scytharum, Sarmatarum (Roxolanorum, Alanorum, etc.), Gothorum atque Hunnorum. In litoribus Ponti Euxini saeculis sexto – quinto a.Chr.n. coloniae Graecorum conditae sunt, et postea Regna Scythicum et Bosporanum ibi exsistebant. Annis 552 – 745 pars territorii Russiae hodiernae (Siberiae meridianae) a regno Turcico (Göktürk) occupabatur. A saeculo septimo ad saeculum decimum in terris prope fluxum inferiorem Rha fluvii, in Caucaso seprentrionali et prope Maeotidem regnum Chazarorum locabatur. Meridies territorii Maritimi (Primorskensis) in Oriente Extremo Russiae initio saeculi octavi pars regni Bohai (i.e. 'Maritimi') erat.

Ad medium saeculi noni in septentrione hodiernae Russiae Europaeae creata est unio politica gentium Slavicarum orientalium, Finno-Ugricarum et Balticarum.

Initium huius civitatis traditione connectum est cum Rurico, duce "ex Waregis"^[18], qui "conditor Monarchiae Russicae"^[18] nominatus est. Secundum annales Russicas antiquas, anno 862 Ruricus ad thronum invitatus cum fratribus suis venit et factus est monarcha, sedem suam Novogardiae in urbe habens. Successor Rurici, Helgus (vulgo Oleg), dux Novogardiensis, cum copiis suis Kioviam urbem occupavit et metropolis regni sui ("mater urbium Russicarum") eam fecit. Sic creata est civitas, Latine Ruscia, Russia, Ruthenia, et ipso vulgo Rus’ dicitur, nunc etiam ut Russia Kioviensis nota.

Cum saeculis nono decimoque terrae omnium Slavorum orientalium atque nonnullarum gentium Finno-Ugricarum, Balticarum et Turcicarum in civitatem Russicam (Ruthenicam) antiquam inclusae sunt, hoc regnum territoria Ucrainae et Rutheniae Albae partemque territorii Russiae nostri temporis comprehendit. Illo tempore Russia (Ruthenia) Kioviensis civitas Europae maxima erat, pro dominatione in Europa Orientali contra Imperium Byzantinum luctans. Annis 988 et 989, cum monarcha Russicus (Ruthenicus) erat magnus dux Kioviensis Vladimirus I Magnus, religio Christiana (ritus orientalis), ex Imperio Byzantino recepta, facta est religio publica Russiae Kioviensis.

Saeculo duodecimo, detritus regni Ruthenici uniti accidit. Formati sunt multi Ruthenorum ducatus sui iuris (quorum Kioviensis initio ut principalis aestimabatur), ex quibus capitibus in territorio Russiae hodiernae sunt Novogardia Magna, Volodimiria, Resania, Smolenscum, et nonnullae aliae urbes. Gradatim ducatus Volodimiriensis in Ruthenia Septentrio-Orientali principalis factus est.

Anno 1237, Mongoli (Mogoles) suis sociisque ex oriente invaserunt. Illi tunc ab alienigenis Tatari vel Tartari vocabantur, et nunc appellatio Mongolo-Tatari (seu Tataro-Mongoli) pro denotatione illorum in usu est. Mongolo-Tatari multas eversiones affecerunt (e.g., Kiovia, Resania, Susdalia, Volodimiria, et multae aliae urbes Rutheniae illo tempore ab agressoribus destructae sunt). Formaverunt regnum, Orda sive nunc Orda Aurea appellatur, cui ducatus Ruthenici tributum pendere debuerunt. Thronus Volodimiriensis ipse, in Ruthenia Septentrio-Orientali senior, ducibus Russicis mandatis chanorum Ordae dabatur. Periodus ille historicus "iugum Mongolo-Tartaricum" ("iugum Tartaricum") appellatur.

Saeculo quarto decimo ascendit Rutheniae Septentrio-Orientalis ducatus Moscoviae, saeculo tertio decimo formatus. Duces Moscoviae gradatim etiam thronum magnorum ducum Volodimiriae ceperunt. Demetrius, magnus dux Moscoviae et Volodimiriae, anno 1380 copias Russicas in pugna contra Mongolo-Tataros in campo Kulikovo ad victoriam duxit, et in fine vitae suae thronos Moscoviticum et Volodimiriensem filio suo Basilio sine sanctione Ordae tradidit.

Saeculo quinto decimo Ioannes III, magnus dux Moscoviae ab anno 1462, multas terras adiunxit: ducatus Iaroslaviensem et Rostoviensem, rem publicam Novogardiensem, ducatum Tueriensem, Viatcam, Permiam, etc. Anno 1480 iugum Mongolo-Tartarorum decivit. Contra Magnum Ducatum Lituaniae prospere bellabat. Ioannes III se "magnum ducem totius Russiae (Rutheniae)" proclamavit.

Exinde regnum Moscoviticum nominatur Rus’ (Русь, i.e. Ruthenia seu Russia sensu antiquo), sicut regnum antiquum (haec forma ad finem saeculi septimi decimi praevalebat) seu Rossia (Россия, i.e. Russia in notione hodierna, quae forma nominis originem suam ducit e Ρωσία, nomine Graeco pro Ruthenia, fine saeculi quinti decimi in litteris Russicis primo obvia est et initio saeculi duodevicensimi facta est officialis), sed ab alienigenis Europaeis saeculis sexto decimo et septimo decimo Moscovia appellabatur.

Filius Ioanni III, magnus dux (ab anno 1505) Basilius III, anno 1510 Pscoviam adiunxit. Smolenscum anno 1514 iniunctum est, ob bellum contra Magnum Ducatum Lituaniae (1512–1522). Ab anno 1521 ducatus Resaniensis est pars Russiae.

Filius Basilii III, Ioannes IV (magnus dux "totius Rutheniae" ab anno 1533) anno 1547 primus tzar (sive czar, i.e. caesar vel rex) Russiae factus est. Chanatus Casanensem et Astrachanensem atque nonnullas alias terras adiunxit.

Saeculis sexto decimo et septimo decimo, Russi Siberiae potiti sunt; Hermolaus Timothei filius Chanatum Sibericum evertit. Populus Russiae saeculo septimo decimo ineunte interventionem Poloniae Lituaniaeque et Sueciae repressit, quae tamen nonnullas terras huius regni occupaverunt. Anno 1654, Ucraina orientalis (cum Kiovia), quae fuerat pars regni Polonici, decreto Concilii Pereaslaviensis se Russiae (regno Moscovitico) adiunxit.

Tzar (ab anno 1682) Petrus I reformationes multas perfecit. Contra Sueciam ab anno 1700 ad annum 1721 bellabat: Ingriam partemque Careliae (a Suecia saeculo sexto decimo occupatas) recuperivit, Estoniam et Livoniam adiunxit. Anno 1712 caput regni ex Moscua Petropolim transtulit. Anno 1721 Petrus I factus est primus imperator Imperii Russici ('Russorum Imperator').

Imperium Russicum saeculis duodevicensimo et undevicensimo territorium suum extendit, magni valoris erat. Anno 1812, Bellum Patrium contra Franciam invadentem gestum est; Russia agressorem vicit. Ab anno 1853 ad annum 1856, Imperium Russicum contra Turciam, Regnum Unitum, Franciam, et Regnum Sardiniae in Bello Crimeaeno bellabat, sed superatum est. Annis 1877 et 1878 Russia contra Turciam bellabat, Bulgariam liberavit.

Annis 1904–1905, Imperium Russicum contra Iaponiam bellabat, sed bellum illud perdidit^? et certis territoriis capta est.

Anno 1905, prima revolutio Russica accidit, quae ad annum 1907 durabat. Publicus legumlatorum coetus, Duma nominatur, anno 1905 institutus est (ad annum 1917 exsistebat, nomen coeti illius anno 1993 factum est appellatio parlamenti Foederationis Russicae).

Anno 1914 primum bellum mundanum conflatum est, quo Russia cum Serbia, Francia, Regno Unito, etc., contra Germaniam, Imperium Austro-Hungaricum, Turciam, et Bulgariam bellabat.

Anno 1917, res novae duae (Revolutio Februaria et Revolutio Octobris) in Russia acciderunt, et imperium factum est res publica libera. Certae Imperii Russici partes priscae (Finnia, Polonia, et nonnullae aliae) civitates sui iuris factae sunt.

Propter revolutionem dominatio Sovietorum (i.e. Conciliorum) legatorum operariorum, rusticorum et militarium declarata in Russia est. Revolutionis^? Octobris causa Factio Communistica (Bolsevicorum), cuius dux erat Vladimirus Lenin, facta est regnatrix.

Russica Sovietica Foederativa Socialistica Res Publica (RSFSR) mense Ianuario anno 1918 a Tertio Omnirussico Conventu Sovietorum proclamata est. Die 12 Martii 1918, Moscua denuo caput Russiae facta est. Bellum civile in Russia annis 1918–1920 durabat (locis nonnullis ad annum 1922 et porro manebat). Communistae cum sociis suis pugnabat contra adversarios dominationis Sovietorum et vicerunt.

Anno 1922, Russia cum Ucraina, Ruthenia Alba et Foederatione Transcaucasica Unionem Rerum Publicarum Socialisticarum Sovieticarum (URSS) formavit, cuius unionis res publica maxima fuit.

Ab anno 1941 ad annum 1945 erat Bellum Magnum Patrium (pars Belli Orbis Terrarum II) Unionis Sovieticae contra Germaniam. Anno 1945, post victoriam supra Germaniam, URSS cum Civitatibus Foederatis Americae et aliis terris contra Iaponiam bellabat et recuperivit territoria, anno 1905 ab Imperio Russico amissa.

Anno 1945, Unio Sovietica fuit unus ex conditoribus Consociationis Nationum.

Die 12 Iunii 1990, declaratio de plena libertate publica Russiae accepta est. Die 12 Iunii 1991 electus est primus praeses Russicae SFSR Boris Ieltsin.

Anno 1991, URSS dissoluta est. Mense Decembri anno illo praesides Russiae et Ucrainae praesesque Concilii Supremi Rutheniae Albae approbaverunt desintegrationem Unionis Sovieticae (cuius successor nunc Russia est), conventionem de creatione Independentium Civitatum Foederationis subscripserunt.

Mense Decembri anno 1991, publicum civitatis nomen Russicae Sovieticae Foederativae Socialisticae Rei Publicae in nomen Foederationis Russicae mutatum est. Reformationes in terra illa peractae sunt. Mense Septembri anno 1993 a constulto praesidis systema Sovietorum liquidatum est; die 12 Decembris eiusdem anni accepta est hodierna Constitutio Foederationis Russicae.

A die 7 Maii anni 2000 ad diem 7 Maii anni 2008, Vladimirus Putin praeses Russiae erat. A die 7 Maii anni 2008 ad diem 7 Maii 2012 praeses Foederationis Russicae erat Demetrius Medvedev (cum Vladimiro Putin duce gubernationis), postquam Putin denuo ad officium praesidis venit.

Mense Martio anno 2014 Crimaea, quae antea ad Ucrainam pertinebat (anno 1954 ei ut rei publicae Unionis Sovieticae e Russica SFSR translata), pars Foederationis Russicae facta est. (Ucraina multaeque aliae civitates mundi hanc adiunctionem ut legalem non agnoscunt.)

Institutio publica Russiae a Constitutione anni 1993 decernitur: Russia est respublica foederalis ('foederativa'). Praefectus civitatis est praeses, a suffragio communi electus, qui etiam est cum imperio copiarum Russiae. Praeses ministrum primum Gubernationis Foederationis Russicae assignat, consensu institutorum legum latoris.

Institutum legum latoris supremus reipublicae est Concilium Foederale (Russice Федеральное Собрание, tr. Federal’noe Sobranie) Foederationis Russicae, quod compositum est a partibus duabus, sunt Concilium Foederationis (Russice Совет Федерации, tr. Sovet Federacii) et a populo electum Concilium Publicum vel Coetus Civitatis (Russice Государственная Дума, tr. Gosudarstvennaja Duma).

Russia 22 res publicas autonomas, 46 regiones (Russice, in nom. sg., область, tr. oblast’), novem territoria (Russice, in nom. sg., край, tr. kraj), quattuor districtus vel circulos (Russice, in nom. sg., округ, tr. okrug) autonomos et singulam regionem autonomam comprehendit. Moscua, Petropolis et Sebastopolis sunt "urbes dignitatis foederalis." Haec subiecta Foederationis Russicae in novem districtus (circulos) foederales instituta sunt.

Russia, fines terrestres cum Norvegia, Finnia, Estonia, Lettonia, Lituania, Polonia, Ruthenia Alba, Ucraina, Abasgia,^[19] Georgia, Ossetia Meridionalis,^[19] Atropatene, Kazachstania, Mongolia, Sinis, et Corea Boreali habens, montes (Caucasus, Urales, Altai, Saiani, etc.) silvaeque cuius plurimam ruris partem complent, terras Europae Orientalis Asiaeque Septentrionalis plurimas possedit. Medium geographicum Russiae in alta planitie Putorana situm est.

Area Russiae, secundum fontes varias, est 17 098 242^[20][21] aut 17 075 400^[22] km², quorum 90,5% terra et 9,5% aqua format.

In Russia, quae enim nonnullos lacus (quorum amplissimi sunt Mare Caspium, Baical, Ladoga et Onega) stagnaque continet, multa flumina fluunt (quorum Lena, Obius, Rha, Ienisea, Amur, Rhymnus, Olenecus, Danapris, Colyma, Tanais ac Petschora longissima sunt^[23]).

Litora Russiae a sex maribus Oceani Arctici (qui in Russia "Glacialis Septentrionalis" vocatur), tribus maribus Oceani Atlantici et tribus maribus Oceani Pacifici circumluuntur.

Ad Russiam insulae multae pertinent, quarum maximae sunt Nova Zembla, Sachalina, Insulae Sibiriae Novae, Terra Borealis, Terra Francisci Iosephi, Insulae Curilenses et Insula Wrangelii.^[24]

Russia, in Eurasia septentrionali sita, ut plurimum clima continentale habet, sed etiam nonnullas terras cum climatibus polari (in Arctica), alpino (in montibus) et arido (in desertis prope Mare Caspium) tenet.

Varietas biotoporum Russiae maxima est in parte eius Europaea, ubi a septentrio ad meridiem zonae desertorum arcticorum, tundrae, silvitundrae, silvarum piniferarum ('taiga' nominantur), silvarum mixtarum, silvisteppae, steppae et semidesertorum sequuntur. Ad orientem tamen clima plurumque continentale est, et numerus biotoporum per spatium latitudinis minor est.

Temperaturae mediae in variis partibus Russiae mense Ianuario ab +6 ad −50 °C, mense Iulio autem ab +1 ad +25 °C sunt, cum lapsu ab 150 ad 2000 mm per annum. Temperatura maxima, in territorio Russiae hodiernae nota, est +45,4 °C, die 12 Iulii 2010 in vico Utta Calmucciae permensa; minima nam est −71,2 °C, in vico Ojmjakon Iacutiae hieme anni 1924 nota. Differentia maxima temperaturarum 116,6 °C est.

Flora Russiae circa 24 700 species plantarum habet. Varietas specierum plantarum in Russia maxima est in Caucaso (6000) et Oriente Extremo (1900–2000), minima in insulis arcticis Siberiae (100—150) est.^[25] Silvae plus quam 40 centesimas terrae occupant, partem quintam omnium silvarum mundi formantes.

Species animalium etiam variae sunt. Circiter 1300 species Chordatum et 70 milia species Insectorum in Russia habitant.

Russia 41 saepta nationalia et 103 reservata habet.

Secundum censum qui mense Octobri anno 2010 in Russia perfectum est, numerus incolarum Russiae erat 142 856 536 homines.^[26] Ergo, Foederatio Russica "populationem" maximam inter terras Europaeas habet, numero incolarum locum nonum inter civitates mundi tenens.

Circa 78 centesimae incolarum Russiae in parte eius Europaea habitant, quae minus quam 25 centesimas territorii civitatis format.

Densitas populi mediocris est circa 8.36 homines per km². Densitas maxima Moscuae est plus quam 4626 homines per km², minima vero in Districtu Autonomo Tschucotico, minus quam 0.07 homines per km².

Circa 73 centesimae numeri incolarum Foederationis Russicae in urbibus anno 2010 habitabant. Statu^? 1 Novembris 2018, 170 urbes Russicae plus quam centum milia incolarum quaelibet habent, e quibus sunt sedecim urbes, plus quam decies centena milia incolarum habentes:

1. Moscua — 12 506 468^[27] homines;
2. Petropolis — 5 351 935^[27] homines;
3. Novosibirscum — 1 612 833^[27] homines;
4. Catharinopolis — 1 468 833^[27] homines;
5. Novogardia Inferior — 1 259 013^[27] homines;
6. Casanum — 1 243 500^[27] homines;
7. Celiabinsca — 1 202 371^[27] homines;
8. Omium — 1 172 070^[27] homines;
9. Samara — 1 171 598^[27] homines;
10. Rostovia ad Tanaim — 1 130 305^[27] homines;
11. Ufa — 1 120 547^[27] homines;
12. Crasnoiarium — 1 090 811^[27] homines;
13. Permia — 1 051 583^[27] homines;
14. Voronegia — 1 047 549^[27] homines;
15. Volgogradum — 1 013 533^[27] homines;
16. Crasnodaria — 899 541^[27][28] homines.

Secundum censum anni 2010, plus quam ducentas gentes in Russia habitant, inter quas sunt:

Gens	Portio (anno 2002)[29]	Portio (anno 2010)[29]
Russi	80,64 %	80,90 %
Tatari	3,87 %	3,87 %
Ucraini	2,05 %	1,41 %
Baschkiri	1,16 %	1,15 %
Tschuvaschi	1,14 %	1,05 %
Tsetseni	0,95 %	1,04 %
Armeni	0,79 %	0,86 %
Avares	0,57 %	0,66 %
Mordua	0,59 %	0,54 %
Kazachi	0,46 %	0,47 %
Atropatenici	0,43 %	0,44 %
Dargini	0,35 %	0,43 %
Udmurti (olim Votiaci)	0,44 %	0,40 %
Mari (olim Czeremissi seu Tscheremissi)	0,42 %	0,40 %
Osseti	0,36 %	0,39 %
Rutheni Albi	0,56 %	0,38 %
Cabardini	0,36 %	0,38 %
Kumyki	0,29 %	0,37 %
Iacuti	0,31 %	0,35 %
Lesghi	0,29 %	0,35 %
Buriati	0,31 %	0,34 %
Inguschi	0,29 %	0,32 %
aliae	3,40 %	3,51 %
cum gente non nota atque homines, secundum fontes administrativas describentes, decies centena milia hominum	1,46	5,63

Gentes Russiae plus quam centum linguis et dialectis, ad Indoeuropaeas, Altaicas, Uralicas, Caucasicas et Palaeosibericas pertinentibus, loquuntur. Lingua divulgatissima est Russica, pro circa 130 decies centenis milibus (92%) incolarum Russiae natalis, quae est lingua publica Foederationis Russicae (quum res publicae Foederationis etiam linguas alias ut publicas suas habere possunt).

Russia est terra publice saecularis. Cives quamlibet aut nullam religionem confiteri possunt. Homines religiosi Russiae praecipue sunt Christiani (principaliter Orthodoxi, ut plurimum ad Ecclesiam Orthodoxam Russicam pertinentes), alii sunt Musulmani, Iudaei, Buddhisti, etc. Atheistae in Russia etiam multi sunt.

Russia, a gentibus multis inhabitata, gradum magnum varietatis culturalis habet. Cultura Russica, temporibus variis, subiecta est contagione religionis Christianae Orthodoxae (cum influentia quaedam religionis gentilitatis etiam praeservata) atque culturarum externarum (inter alia, Mongolo-Tataricae et Europaeae Occidentalis).

Russia est patria terraque actionum multorum hominum culturae scientiaeque emeritorum, quorum sunt, e.g., eruditus et poeta Michael Lomonosov, poetae Alexander Puškin et Michael Lermontov, scriptores Nicolaus Gogol, Theodorus Dostoevskij et Leo Tolstoj, compositor Petrus Čajkovskij, chemicus Demetrius Mendeleev, physiologus Ioannes Pavlov et multi alii.

E visceris Russiae petroleum, gasium naturale, lithanthrax, metalla, apatita, adamantes, aliaeque opes naturales extrahuntur. Energia electrica in officinis electricis terrae huius productur.

Russia est terra industrialis cum oeconomia crescenti. Surculi industriae Russiae sunt constructio machinarum, metallurgia, industriae chemica naphtochemicaque, silvatica, textiles, cibaria, et alii. Agricultura et pecuaria in terra etiam evolutae sunt. Russia alimenta ignis, machinas, materias rudes exportat.

Moneta Russiae est rubelus.

• Index locorum in Russia
• Lingua Russica
• Litterae Russiae
• Suprematismus
• Supremus

Generalia

• Большая российская энциклопедия : в 30 т.. — М. : Большая российская энциклопедия, 2004. — Т. «Россия». — 1007 с. — ISBN 5-85270-326-5.
• Россия // Большая советская энциклопедия. — М., 1972. — Т. 10. — С. 539—556.
• Ullrich, Volker, ed. 2005. Russland und der Kaukasus. Fischer Weltalmanach aktuell (mit Analysen und Reportagen aus der ZEIT und Zahlen, Daten und Fakten aus dem Fischer Weltalmanach). Francofurti: Fischer Taschenbücher, Bd. 72303. ISBN 3-596-72303-5.

Geographia et geopolitica

• Avioutskii, Viatcheslav. 2005. Géopolitique du Caucase. ISBN 2200268432.
• Brunet, Roger. 1996. La Russie et les pays proches, in Géographie Universelle t. 10 : Europes orientales, Russie, Asie centrale. Belin-Reclus. ISBN 978-2-7011-1673-0.
• Brunet, Roger. 2001. La Russie. Dictionnaire géographique. Dynamiques du territoire. Lutetiae: La Documentation française. ISBN 978-2-11-004882-0.
• Cabanne, Claude, et Elena Tchistiakova.2005. La Russie, perspectives économiques et sociales. Ed. secunda. ISBN 978-2-200-26972-2.
• Channon. 1997. Atlas historique de la Russie. Autrement; Édition : Éd rév et préf. par Marie-Hélène Mandrillon. ISBN 978-2-86260-714-6.
• Ciattoni, Annette, ed. 2007. La Russie. Sedes. ISBN 978-2-301-00000-2.
• Dréano, Bernard. 2009. Guerres et paix au Caucase: Empires, peuples et nations. Éditions Non Lieu. ISBN 978-2-35270-058-6.
• Eckert, Denis. 2005. Le Monde russe. ISBN 978-2-01-145965-7.
• Ferro, Marc, et Marie-Hélène Mandrillon. 2005. Russie, peuples et civilisations. La Découverte. ISBN 978-2-7071-4547-5.
• Giuliani, Jean-Dominique. 2007. Géoéconomie, N° 43, automne 2007: La Russie et l'Europe. Institut Choiseul pour la politique internationale et la géoéconomie. ISBN 978-2-916722-10-8.
• Marchand, Pascal. 2007a. Atlas géopolitique de la Russie: Puissance d'hier, puissance de demain. Autrement. ISBN 978-2-7467-1051-1.
• Marchand, Pascal. 2007b. Géopolitique de la Russie. Ellipse. ISBN 978-2-7298-3258-2.
• Portal, Roger. 1950. L'Oural au XVIIIe siècle : Étude d'histoire économique et sociale. Lutetiae: Institut d'études slaves.
• Radvanyi, Jean. 2008. La Nouvelle Russie. ISBN 978-2-200-35289-9.
• Radvanyi, Jean. 2010. Atlas géopolitique du Caucase: Russie, Géorgie, Arménie, Azerbaïdjan: un avenir commun possible? ISBN 978-2-246-75391-9.
• Razoux, Pierre. 2009. Histoire de la Géorgie: la clé du Caucase. Perrin. ISBN 978-2-262-02645-5.
• Rey, Violette. 1998. Les territoires centre-européens: Dilemmes et défis: L'Europe médiane en question. La Découverte. ISBN 978-2-7071-2834-8.
• Thorez, Pierre, Vladimir Kolossov, Andreï Treïvich, Yvette Vaguet, Samuel Deprez (cartographus). 2007. La Russie. Éditions Sedes. ISBN 978-2-301-00010-1.
• Vandermotten, Christian, Julien Vandeburie , Collectif, Quentin Rombaux (cartographus), et Pablo Medina Lockhart (cartographus). 2005. Territorialités et politique. Universitas Bruxellensis. ISBN 978-2-8004-1358-7.
• Werth, Nicolas. 2008. Histoire de l'Union soviétique: De l'empire russe à la communauté des États indépendants 1900-1991. Presses universitaires de France. ISBN 978-2-13-056120-0.

Civilitas

• Kanet Roger E., ed. 2011. Russian Foreign Policy in the 21st century. Palgrave Macmillan.
• Mommsen, Margarita. 2004. Wer herrscht in Russland? Der Kreml und die Schatten der Macht. Ed. secunda. Monaci: Beck. ISBN 3-406-51118-X.
• Pleines, Heiko, et Hans-Henning Schröder, eds. 2010. Länderbericht Russland. Bonnae: Bundeszentrale für politische Bildung, Schriftenreihe (Bd. 1066).
• Stachow, D., L. Shevtsova, Roland Götz, J. Scherrer, et E.-M. Auch. 2006. Aus Politik und Zeitgeschichte: Russland, Beilage zur Wochenzeitung Das Parlament. Bonnae: Bundeszentrale für politische Bildung (13 Martii). PDF).

Historia

• Карамзин Н. М. История государства Российского. [1], [2]
• Ключевский В. О. Курс русской истории [3], [4], [5]
• Костомаров Н. И. Русская история в жизнеописаниях её главнейших деятелей [6], [7]
• Платонов С. Ф. Полный курс лекций по русской истории [8]
• Соловьёв С. М. История России с древнейших времен [9] [10], [11]
• Schmidt, Christoph. 2009. Russische Geschichte 1547–1917. Ed. secunda. Monaci: Oldenbourg Wissenschaftsverlag. ISBN 3-486-56704-7.
• Goehrke, Carsten. 2000. Russland. Eine Strukturgeschichte. Paderborn: Schöningh Verlag. ISBN 978-3-506-76763-9. Recensio.
• Pipes, Richard. 1977. Russland vor der Revolution: Staat und Gesellschaft im Zarenreich. Monaci.
• Ascher, Abraham. 2005. Geschichte Russlands. Essen: Magnus-Verlag. ISBN 3-88400-432-8.
• Guldimann, Tim. 1984. Moral und Herrschaft in der Sowjetunion. Erlebnis und Theorie. Francofurti: Suhrkamp. ISBN 3-518-11240-6.
• Kappeler, Andreas. 2003. Russland als Vielvölkerreich: Entstehung, Geschichte, Zerfall. Ed. secunda. Monaci: Beck. ISBN 3-406-36472-1.
• Kappeler, Andreas. 2005. Russische Geschichte. Ed. quarta. Monaci: Beck. ISBN 3-406-47076-9.
• Wagensohn, Tanja. 2001. Russland nach dem Ende der Sowjetunion. Regensburg: Pustet. ISBN 3-7917-1751-0.

Cultura et sociologia

• Figes, Orlando. 2003. Nataschas Tanz: Eine Kulturgeschichte Russlands. Berolini: Berlin Verlag. ISBN 3-8270-0487-X.
• Franz, Norbert, ed. 2002. Lexikon der russischen Kultur. Darmstadt: Primus. ISBN 3-89678-413-7.
• Goehrke, Carsten. 2003 Russischer Alltag. Turici: Chronos. ISBN 3-0340-0583-0.
• Dimitris Michalopoulos, Russia under Communism: Bulgakov, his Life and his Book, Saarbruecken: Lambert, 2014, ISBN 978-3-659-53121-7.
• Redepenning, Dorothea. 1994. Geschichte der russischen und sowjetischen Musik: Das 19. und 20. Jahrhundert in 2 Bänden. Laaber: Laaber-Verlag. ISBN 978-3-89007-206-7.

Lege Ῥωσσία ("Russia") apud Vicipaediam lingua Graeca antiqua scriptam

Situs geographici et historici: Locus: 66°25′0″N 94°15′0″E • OpenStreetMap • GeoNames • Thesaurus Getty • Commentatio Theodisce, Francogallice, Italice apud Lexicon historicum Helveticum • Store norske Lexikon • Treccani • 5548014 Большая российская энциклопедия

• Historiae Ruthenicae scriptores exteri saeculi XVI, tomus I.
• Russia seu Moscovia itemque Tartaria: commentario topographico atque politico illustratae
• S. Herberstein, Rerum Moscoviticarum Commentarii
• I. Hofmannus, Lexicon Universale: Moscovia, et Moschovia
• Ephemeris: Caesar unius Russiae

Generalia

• Russia apud ucblibraries.colorado.edu (UCB Libraries GovPubs)
• Russia, apud www.bbc.co.uk (BBC News)
• Russia, apud www.britannica.com (Encyclopædia Britannica)
• Россия (Russia), apud bigenc.ru (Encyclopaedia Russica Magna)

Administratio

• Situs publicus administrationis Russiae, www.gov.ru
• "Chief of State and Cabinet Members," www.cia.gov
• Russian News Agency "Ria Novosti," en.rian.ru
• Vox Russiae, english.ruvr.ru

Miscellanea

• Post-Soviet Problems from the Dean Peter Krogh Foreign Affairs Digital Archives, repository.library.georgetown.edu
• "Russia Beyond the Headlines," rbth.ru
• "Way to Russia: An Introduction to Russia and Russian People," www.waytorussia.net
• Urbes et regiones Russicae, russiatrek.org
• "Official Russia Travel Guide," www.russia-travel.com
• Consulatus Russicus, russianconsulate.com
• "Moscow Russia Insider's Guide," www.moscow-russia-insiders-guide.com