Station Koog aan de Zaan

Koog aan de Zaan
Het station in 2024.
Algemeen
Stationscode	Kz
Aantal reizigers	2.551 (2023)[1]
Geschiedenis
Opening	1 november 1869
Stationsbouw
Architect(en)	Willem Kloos
Perrons	2
Perronsporen	2 (Sporenschema)
Spoorlijn(en)
Spoorlijn(en)	Staatslijn K
Treindienst(en)
Treinvervoerder	NS
Overig openbaar vervoer
Vervoerders
-Busvervoerder	EBS
Streekbus(sen)	64
Nachtbus(sen)	N94
Ligging
Land	Nederland
Plaats	Koog aan de Zaan
Coördinaten	52° 27′ NB, 4° 48′ OL
Portaal    Openbaar vervoer Nederland

Station Koog aan de Zaan (voorheen station Koog Bloemwijk van 1 november 1869 tot 10 december 2016) is een spoorwegstation aan de Zaanlijn, tussen Zaandam en Uitgeest.

Dit station is bedoeld voor de mensen uit het dorp Koog aan de Zaan (gemeente Zaanstad). Het heeft een stationsgebouw in de vorm van 2 halve manen, geïnspireerd op de Maagdenburger halve bollen. In het gebouw bevinden zich een loket en een wachtruimte, die echter in maart 2005 buiten gebruik zijn gesteld. Sinds september 2008 is er een Surinaams afhaalrestaurant gevestigd.

Vanaf 1956 tot en met 1986 had Koog aan de Zaan een stationsgebouw van het type Vierlingsbeek. Dat was een standaard haltegebouwtje met loketfunctie. Daarnaast bestond er in het gebouw een kleine wachtruimte en was het gebouw gemaakt van gele persstenen. Aan de zijkant waren er grote ramen. In eerste instantie (1956) was het station bedoeld voor het deel van Koog aan de Zaan dat tegenwoordig "Oud-Koog" heet, het station was in de Bloemenwijk van Koog aan de Zaan gebouwd. In de jaren 70 werd een wijk aan de andere kant van het station gerealiseerd, namelijk Westerkoog. In 1986 werd er het huidige station gebouwd, inclusief fietsenstallingen, loket, wachtruimtes en een kioskje.

Tot 2016 heette het station "Koog Bloemwijk". In 2010 verzocht de gemeente Zaanstad de NS om deze naam en die van station "Koog-Zaandijk" (tegenwoordig Zaandijk Zaanse Schans) te veranderen. Deze namen zouden verwarrend zijn voor toeristen en reizigers die niet bekend zijn met de regio. Toeristen die de Zaanse Schans willen bezoeken zouden zich makkelijk in de twee stations kunnen vergissen. Dit verzoek werd destijds afgewezen. In 2014 deed de gemeente opnieuw een verzoek. Uiteindelijk stemde de NS in juli 2016 in, en voert sinds de 2017-dienstregeling de nieuwe namen.^[2][3]

In de dienstregeling 2024 stoppen de volgende treinseries op dit station:

's Avonds stoppen enkele treinen uit andere treinseries op dit station.

Station Koog aan de Zaan heeft geen bushalte met gelijke naam, maar aan de kant van de Provincialeweg, zo'n 150 meter richting Zaandam, is 's nachts een overstap naar buslijn N94 mogelijk met behulp van halte "Koog aan de Zaan, Leliestraat/Station". Voorheen was er wel een bushalte aan de Westerkoogkant, maar deze is vervallen. De parkeerhaven en keerlus, waarvan de bus gebruik maakte, bestaat nog wel. De functie van deze voormalige bushalte wordt de facto overgenomen door halte "Koog aan de Zaan, Glazenmaker", zo'n 230 meter richting het westen. Daar kan op buslijn 64 worden gestapt. Het busvervoer in de regio Zaanstad wordt in opdracht van de Vervoerregio Amsterdam uitgevoerd door EBS. Koog aan de Zaan valt onder het concessiegebied "Zaanstreek-Waterland". De volgende buslijnen stoppen bij station Koog aan de Zaan:

Het aantal door NS vervoerde reizigers (per gemiddelde werkdag) ontwikkelde zich sedert 2019 als volgt:

• 
  Station Koog Bloemwijk in 1967
• 
  Perrons in 1967
• 
  Station in 2006
• 
  Het station in 2024
• 
  Perrons
• 
  Tunnel onder de sporen

Zie de categorie Station Koog aan de Zaan van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.