Sint-Martens-Lennik

**Sint-Martens-Lennik**
Deelgemeente in België
	;
Situering
Gewest	Vlaanderen
Provincie	Vlaams-Brabant
Gemeente	Lennik
Fusie	1977
Coördinaten	50° 49′ NB, 4° 10′ OL
Algemeen
Oppervlakte	11,63 km²
Inwoners ; (1/1/2020)	2.874 ; (247 inw./km²)
Overig
NIS-code	23104(B)
Detailkaart
	; Locatie in Vlaams-Brabant
Portaal	België

Sint-Martens-Lennik is een dorpje in de Belgische gemeente Lennik, gelegen in het Pajottenland in het westelijk deel van de provincie Vlaams-Brabant. Martinus van Tours (316 - 397) is de patroonheilige van Sint-Martens-Lennik. Sint-Martens-Lennik was een zelfstandige gemeente tot aan de gemeentelijke herindeling van 1977.

Men begon de bouw van een hooggotische kerk in de 12de eeuw en eindigde in de 15de eeuw; de oudste delen van de kerk zijn romaans.

Geschiedenis

Sint-Martens-Lennik zou net als Sint-Kwintens-Lennik ontstaan zijn uit een Romeinse nederzetting met dit verschil dat Sint-Martens-Lennik ontstond als vrije nederzetting van boeren en ambachtslieden.

Het werd een Frankische nederzetting in de tweede helft van het eerste millennium. De toewijding van de parochiekerk aan Sint-Martinus, een centrale figuur uit de vroeg-middeleeuwse kerstening zet deze hypothese kracht bij.

Tot 1514 bleef de Sint-Martinuskerk een dochter van de Sint-Kwintinuskerk en berustte het patronaatsrecht bij de abdij van Nijvel. Sint-Martens werd in 1514 een afzonderlijke parochie.

Sint-Martinuskerk in Sint-Martens-Lennik

Sint-Martens-Lennik had geen marktpIein met omliggende gebouwen zoals Sint-Kwintens-Lennik. Het kon vooral prat gaan op zijn vele grote pachthoven rondom het dorpscentrum en in de buitenwijken gelegen. In Sint-Martens werd jaarlijks jaarmarkt gehouden op de feestdag van Sint-Maarten in de kasteelweiden. Dat deze een uitvloeiing van de markt van Sint-Kwintens was bewijst het weeg-en lepelrecht, dat de kerkfabriek en de H. Geesttafel van Sint-Kwintens er hieven. Deze jaarmarkt kan zeer oud zijn en wordt als een compensatie voor Sint-Martens aangezien.

Toen de Fransen in 1792 de Nederlanden inpalmden werd het land volgens Frans voorbeeld ingedeeld in departementen, arrondissementen, kantons en gemeenten.

Sint-Martens-Lennik werd een zelfstandige gemeente en werd de hoofdplaats van een kanton. In 1822, onder het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden, wordt het kanton Herne afgeschaft en toegevoegd aan Sint-Martens-Lennik.

In 1845 verscheen een besluit waarbij de vrederechters verplicht werden in de hoofdplaats van het kanton te wonen. De toenmalige vrederechter vond evenwel geen behoorlijk onderkomen in Sint-Martens-Lennik. Toen drukte de provincieraad van Brabant, onder impuls van advocaat F.J. De Gronckel (uit Sint-Kwintens-Lennik en ook de “uitvinder” van het Pajottenland,) de wens uit dat Sint-Kwintens-Lennik zou worden aangeduid als hoofdplaats van het kanton. Deze wijziging kwam er in 1848.

Tijdens het Verenigd Koninkrijk werd in 1826 het grondgebied van Schepdaal afgesplitst van Sint-Martens-Lennik en werd het een zelfstandige gemeente.

Sinds 1977 maakt Sint-Martens-Lennik deel uit van de fusiegemeente Lennik.

Bezienswaardigheden

De Sint-Martinuskerk, beschermd samen met ommuurd kerkhof
De Onze-Lieve-Vrouwekapel, een 18e-eeuwse pijlerkapel
Het Waterhof (aan de Bossuitstraat), een hoeve uit de 18e eeuw
Het Kasteel van Schepdaal aan de Scheestraat, op het grondgebied van Sint-Martens-Lennik
Verscheidene gesloten hoeven uit de 18e en 19e eeuw
Twee modernistische woonhuizen (privé) ontworpen door de vooruitstrevende architect Willy Van Der Meeren, beschermde monumenten.
Verscheidene als monument beschermde knotbomen (houtige beplanting met erfgoedwaarde)
Het beeld De Ziener vervaardigd door Marc Decker

Natuur en landschap

Sint-Martens-Lennik ligt op een hoogte van 41-61 meter, op de waterscheiding van Dender en Zenne.

Demografische ontwikkeling

Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1970=volkstellingen; 1976 = inwoneraantal op 31 december

Bekende inwoners

Valentin Brifaut, (1875-1963), was advocaat, volksvertegenwoordiger en senator, actief in Katholieke bewegingen. Verbleef op het kasteel van Schepdaal (gelegen op grondgebied van Sint-Martens-Lennik).
Arie Haan, voormalig Nederlands voetballer,speelde achtereenvolgens voor RSC Anderlecht (1975 - 1981) en Standard Luik (1981 tot 1983).Woonde in de wijk Olmenpark.
Jef Houthuys (1921-1991),nationaal voorzitter van het ACV. Woonde in de wijk Olmenpark.
Maurice Roelants (1895-1966), romanschrijver en dichter. Woonde in de wijk Tomberg
Willy Sommers, ereburger Lennik, Vlaamse zanger en televisiepresentator.
Herman Van Dormael, ereburger Lennik, gewezen conservator van het Kasteel van Gaasbeek. Woonde in de Brusselsestraat.
Joris Van Hauthem, was een Belgisch Vlaams-nationalistisch politicus.
Piet Vanthemsche, was o.a. voorzitter van de Belgische Boerenbond.

Lijst van Burgemeesters voor de fusie

Charles François Van Stalle
Franciscus Van der Straeten
Joannes Baptista Vermoesen
Petrus Joannes O, (1793-1871), was burgemeester van 1862 tot zijn dood in 1871.^[1]
Joannes Goossens, (? - 1895), was burgemeester van 1877 tot zijn dood in 1895.
Petrus Vandroogenbroeck
Gerard Borremans