[go: up one dir, main page]
More Web Proxy on the site http://driver.im/Naar inhoud springen

Jeroen Krabbé

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Jeroen Krabbé
Krabbé in 2018
Krabbé in 2018
Algemene informatie
Volledige naam Jeroen Aart Krabbé
Geboren 5 december 1944
Geboorteplaats Amsterdam
Land Vlag van Nederland Nederland
Werk
Jaren actief 1963-heden
Beroep Acteur, regisseur, schilder
(en) IMDb-profiel
MovieMeter-profiel
(mul) TMDb-profiel
(en) AllMovie-profiel
Portaal  Portaalicoon   Film

Jeroen Aart Krabbé (Amsterdam, 5 december 1944) is een Nederlands acteur, filmregisseur, kunstschilder en illustrator.

Familie en beginjaren

[bewerken | brontekst bewerken]

Krabbé werd geboren in een artistieke familie. Zijn vader Maarten Krabbé en grootvader Hendrik Maarten Krabbé waren bekende schilders, evenals zijn middelste zoon Jasper Krabbé nu is. Zijn moeder, Margreet Reiss, was schrijfster en vertaalster van filmteksten. Zijn grootvader van moeders kant, Abraham Reiss, werd in 1943 op transport gezet naar Sobibór en vermoord.[1] Zijn oudere broer Tim Krabbé is schrijver (en schaker), zijn halfbroer Mirko Krabbé is multimediakunstenaar-ontwerper. Zijn oudste zoon Martijn Krabbé is presentator van televisie- en radioprogramma's, zoals The Voice.

Krabbé werd, nadat hij al een jaar aan de kunstacademie had gestudeerd, op zijn zeventiende toegelaten tot de Amsterdamse toneelacademie. Hij deed in 1965 eindexamen; in dit examenjaar kreeg hij de Top Naeff-prijs.[2] Van 1977 tot 1981 studeerde Krabbé verder aan de kunstacademie en kreeg hij les van onder anderen de surrealist Melle Oldeboerrigter.

Het debuut van Krabbé als filmacteur was een kort optreden in Fietsen naar de maan, uit 1963 van Jef van der Heyden. Zijn eerste significante filmrol, naast Phil Bloom, volgde in 1968 in de Nederlands/Duitse bioscoopfilm Professor Columbus van Rainer Erler.

Succes als acteur en regisseur

[bewerken | brontekst bewerken]
Krabbé met Timothy Dalton tijdens de première van The Living Daylights in 1987

Krabbé speelde belangrijke rollen in twee grote filmhits van Paul Verhoeven: Soldaat van Oranje (1977) en De vierde man (1983).

In 1985 regisseerde Krabbé een toneelbewerking van het dagboek van Anne Frank. Hij speelde hier zelf ook in mee als de vader van Anne, Otto Frank. Op 9 mei 1985 werd deze voorstelling uitgezonden door de TROS. Om zich nog beter in hun rollen te verdiepen, brachten alle acteurs een nacht door in het Achterhuis.

Ook speelde Krabbé in enkele Hollywoodfilms met als debuut Jumpin' Jack Flash (1986). Krabbé is internationaal echter vooral bekend geworden als antagonistische schurk, bijvoorbeeld uit: Prince of Tides (1991), The Fugitive (1993) en als de slechterik Georgi Koskov in de James Bondfilm The Living Daylights (1987). In The Fugitive was Krabbé de schurk dr. Charles Nichols als tegenspeler van Harrison Ford.[3]

In 1998 regisseerde Krabbé de film Left Luggage, naar de novelle 2 koffers vol van Carl Friedman, en in 2001 volgde de verfilming van Harry Mulisch' roman De ontdekking van de hemel tot The Discovery of Heaven. Voor beide films schreef Edwin de Vries het scenario.

Succes als presentator

[bewerken | brontekst bewerken]

In september 2005 presenteerde hij voor de AVRO de documentaireserie Allemaal THEATER, over de naoorlogse geschiedenis van het Nederlandse toneel. Hiervoor interviewde hij vele acteurs, regisseurs, schrijvers en cabaretiers. In 2007 maakte hij eenzelfde soort serie over de filmgeschiedenis, Allemaal FILM.

In 2014 stond Krabbé voor het eerst sinds bijna tien jaar weer op het toneel in het toneelstuk Vaslav. Hij vertolkte daarin de rol van Sergej Diaghilev.

In 2015 kwam Krabbé met een succesvolle tv-serie Krabbé zoekt... Vincent van Gogh bij de AVROTROS. In 2017 kwam hij met een vervolg over het leven van Pablo Picasso, in 2018 over het leven van Paul Gauguin, in 2020 over Marc Chagall, in 2022 over Frida Kahlo en in 2024 over Henri Matisse, onder regie van Richard den Dulk. Met regisseur Den Dulk gaat hij in Krabbé kijkt verder na iedere aflevering dieper in op opvallende momenten tijdens de opnames.

Kunstschilder

[bewerken | brontekst bewerken]
Jeroen Krabbé in 1992

Als kunstschilder heeft Krabbé zich vooral toegelegd op de landschapsschilderkunst, hoewel hij ook een aantal portretten en stillevens heeft geschilderd. Zijn stijl, gekenmerkt door vaak felle kleuren, varieert van sterk geabstraheerd tot figuratief, waarbij invloed van het impressionisme merkbaar is. Hij maakte diverse schetsen op locaties die hij als filmacteur bezocht, onder andere Ouarzazate in Marokko, Vanuatu en Indonesië. Krabbé werkte samen met de Francis Kyle Galleries in Londen. Zijn schilderijen werden door Kyle zeer succesvol aangeboden aan kunstminnende Engelsen die Krabbé nu vooral leerden kennen als schilder. In 2008 presenteerde Museum de Fundatie in zijn locatie in Zwolle, Paleis aan de Blijmarkt, de tentoonstelling Jeroen Krabbé: Schilder – een retrospectieve (met een overzicht van het gehele oeuvre van Krabbé). Hij kreeg de titel Briljanten Kunstenaar van het Jaar 2018.[4]

Krabbé illustreerde ook boeken, zoals het Bezuinigingskookboek : kookboek voor de jaren 80 van Marjan Berk en voor Alles bleef zoals het niet was, een gedichtenbundel van J.H. van Geemert (Zie bibliografie).

Filmografie (als acteur)

[bewerken | brontekst bewerken]
Krabbé in De fabriek (1980)

Filmografie (als regisseur)

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Marjan Berk & Jeroen Krabbé, Bezuinigingskookboek: Kookboek voor de jaren 80, Uitgeverij Tiebosch, Amsterdam, 1980, ISBN 90-6278-509-3; 2e druk (zonder ondertitel) met illustraties van Jan van Wessum: Gottmer, Bloemendaal, 1985, ISBN 90-257-1917-1.
  • J.H. van Geemert (gedichten, met tekeningen van Jeroen Krabbé), Alles bleef zoals het niet was, Literaire Uitgeverij De Beuk, Amsterdam, 1992, ISBN 90-6975-224-7. Van deze uitgave verscheen tevens een genummerde en gesigneerde bibliofiele editie in een oplage van 60 exemplaren, losbladig in cassette, ISBN 90-6975-223-9.
  • Marjan Berk & Jeroen Krabbé (ill.: Pam Pollack et al.), Het eenvoudige kookboek, Uitgeverij Atlas, Amsterdam, 1993, ISBN 90-254-0446-4. Herziene versie van het Bezuinigingskookboek.

Onderscheidingen

[bewerken | brontekst bewerken]
  • In 1965 kreeg Jeroen Krabbé de Top Naeff-prijs
  • In 1999 werd hij benoemd tot Commandeur in de Orde van de Nederlandse Leeuw.
  • Op 7 december 2014 kreeg hij uit handen van de Amsterdamse burgemeester Eberhard van der Laan de Frans Banninck Cocqpenning uitgereikt tijdens de viering van zijn zeventigste verjaardag. Die penning wordt toegekend aan personen die zich gedurende een periode van ten minste twaalf jaar bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt voor de hoofdstad.
  • Vanaf 2009 tot en met 2018 vertolkte Jeroen Krabbé Sinterklaas tijdens de intocht in Amsterdam.
  • Krabbé staat in de mediawereld bekend om zijn goede internationale contacten die hij ontmoet heeft en die hij als vrienden beschouwt, van Barbra Streisand, tot prins Bernhard van Lippe-Biesterfeld, die hem regelmatig uitnodigde op paleis Soestdijk.

Familie Krabbé

[bewerken | brontekst bewerken]
 
 
 
Hendrik Maarten Krabbé
 
Miep Rust
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Margreet Reiss
 
Maarten Krabbé
 
Helena Verschuur
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Tim Krabbé
 
Jeroen KrabbéMirko Krabbé
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Martijn Krabbé
 
Jasper Krabbé
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Bickel Krabbé
 
 
 
 
 
 
[bewerken | brontekst bewerken]
Zie de categorie Jeroen Krabbé van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.