Kathaaien

Kathaaien
	Koraalkathaai (Atelomycterus marmoratus)
Taxonomische indeling
Rijk:	Animalia (Dieren)
Stam:	Chordata (Chordadieren)
Onderstam:	Vertebrata (Gewervelden)
Klasse:	Chondrichthyes (Kraakbeenvissen)
Onderklasse:	Elasmobranchii (Haaien en roggen)
Superorde:	Selachimorpha (Haaien)
Orde:	Carcharhiniformes (Grondhaaien)
Familie
	Scyliorhinidae; Gill, 1862
Geslachten
	Apristurus; Asymbolus; Atelomycterus; Aulohalaelurus; Bythaelurus; Cephaloscyllium; Cephalurus; Galeus; Halaelurus; Haploblepharus; Holohalaelurus; Parmaturus; Pentanchus; Poroderma; Schroederichthys; Scyliorhinus;
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons
	Kathaaien op Wikispecies
Portaal	Biologie

Kathaaien (Scyliorhinidae), is een familie van grondhaaien die volgens huidige inzichten bestaat uit 7 geslachten^[1] en 50 soorten^[1]. Sommige soorten kathaaien worden, merkwaardig genoeg, ook hondshaaien genoemd. Kathaaien herkent men aan hun spleetvormige katachtige ogen en de twee kleine rugvinnen die ver achter op de rug zijn geplaatst. Zij hebben een slank langwerpig lichaam. De meeste soorten zijn 60-70 centimeter lang. Een uitzondering hierop is de gebochelde kathaai (Apristurus gibbosus) uit de Zuid-Chinese Zee die wel 4 meter kan worden. Zij komen voor in de Atlantische Oceaan, Middellandse Zee en Noordzee. In de Noordzee bevinden zij zich vaak op met wieren begroeide zandbanken.

De meeste soorten hebben een gevlekt patroon, bestaande uit strepen of vlekken of stippen. Zij voeden zich met kleinere vissen, kreeftjes, krabben of weekdieren. De meeste soorten zijn ovipaar en leggen eieren in stevige hoornachtige eikapsels (circa 6 cm lang) die met kurketrekkerachtig gewonden draden vastzitten aan rotsen of gorgonen (zie figuur).

Kathaaien van het geslacht Cephaloscyllium kunnen hun maag met water vullen als zij bedreigd worden, waardoor hun omvang sterk toeneemt.

De Australische marmerkathaai (Atelomycterus macleayi) wordt veel in aquaria gehouden omdat hij zelden groter wordt dan 60 centimeter.

Soorten die men vaak in de Middellandse Zee aantreft, zijn de kathaai (Scyliorhinus stellaris) en hondshaai (Scyliorhinus canicula). Deze bruin-gevlekte soorten lijken sterk op elkaar. De kathaai is echter wat groter, en heeft ook grotere vlekken dan de hondshaai. Ook heeft de kathaai kortere neusvleugels die niet, zoals bij de hondshaai tot de bek doorlopen. Vanwege hun typische vlekkenpatroon worden deze soorten ook wel aangeduid met de namen grootgevlekte kathaai en kleingevlekte kathaai.

Taxonomie

Hieronder de lijst van geslachten die tegenwoordig tot de familie van de kathaaien worden gerekend.^[1] Volgens inzichten die voortkwamen uit moleculair genetisch onderzoek dat in 2005 werd gepubliceerd, onderscheidt men nu twee families: de Scyliorhinidae en de Pentanchidae.^[2]

Akheilos White, Fahmi & Weigmann, 2019
Atelomycterus Garman, 1913
Aulohalaelurus Fowler, 1934
Cephaloscyllium T. N. Gill, 1862
Poroderma A. Smith, 1838
Schroederichthys A. Smith, 1838
Scyliorhinus Blainville, 1816

Bronnen, noten en/of referenties

↑ ^a ^b ^c (en) Scyliorhinidae. FishBase. Ed. Rainer Froese and Daniel Pauly. aug. 2022 version. N.p.: FishBase, 2022.
↑ (en) Iglésias, S.P. et al. 2005. Extensive paraphylies within sharks of the order Carcharhiniformes inferred from nuclear and mitochondrial genes. Molecular phylogenetics and evolution 34(3): 569-583. full text

Wikispecies heeft een pagina over Scyliorhinidae.

[Fishbase1-1] (en) Scyliorhinidae. FishBase. Ed. Rainer Froese and Daniel Pauly. aug. 2022 version. N.p.: FishBase, 2022.

[2] (en) Iglésias, S.P. et al. 2005. Extensive paraphylies within sharks of the order Carcharhiniformes inferred from nuclear and mitochondrial genes. Molecular phylogenetics and evolution 34(3): 569-583. full text

[1]

[2]