1803
Uiterlijk
1803 | ||
Eeuwen: | 18e eeuw · 19e eeuw · 20e eeuw | |
Decennia: | 1790-1799 · 1800-1809 · 1810-1819 | |
Jaren: | << · < · 1802 · 1803 · 1804 · > · >> | |
Jaartelling in verschillende culturen | ||
Ab urbe condita: | 2556 MMDLVI | |
Armeense jaartelling: | 1252 – 1253 ԹՎ ՌՄԾԲ – ՌՄԾԳ | |
Chinese jaartelling: | 4499 – 4500 己戌 – 庚亥 | |
Christelijke jaartelling: | 1803 MDCCCIII | |
Ethiopische jaartelling: | 1795 – 1796 | |
Hebreeuwse jaartelling: | 5563 – 5564 | |
Hindoekalenders: | ||
- Vikram Samvat | 1858 – 1859 | |
- Shaka Samvat | 1725 – 1726 | |
- Kali yuga | 4904 – 4905 | |
Iraanse jaartelling: | 1181 – 1182 ۱۱۸۱ – ۱۱۸۲ | |
Islamitische jaartelling: | 1217 – 1218 ١٢١٨ – ١٢١٧ | |
Maçonnieke jaartelling: | 5802 – 5803 | |
1803 naar onderwerp | ||
Lijst van landen | ||
Juliaanse kalender van 1803 | ||
Gregoriaanse kalender van 1803 |
Het jaar 1803 is het 3e jaar in de 19e eeuw volgens de christelijke jaartelling.
Gebeurtenissen
[bewerken | brontekst bewerken]- februari
- 4 - In Westfalen wordt de Krombacher Brauerei gesticht.
- 7 - De regerende dynastie in het graafschap Castell-Rüdenhausen sterft uit. De graaf van Castell-Remlingen neemt de regering over.
- 14 - Het Amerikaanse Hooggerechtshof verklaart in de zaak Marbury v. Madison voor het eerst een federale wet in strijd met de Amerikaanse grondwet.
- 25 - Laatste vergadering van de buitengewone deputatie van de Rijksdag van het Heilige Roomse Rijk te Regensburg. In de Reichsdeputationshauptschluss wordt het aantal soevereine staten in het Duitse Rijk teruggebracht van 1800 tot circa 60. De Duitse vorsten die bij de Vrede van Lunéville hun gebieden aan de linker Rijnoever hebben verloren aan Frankrijk, worden schadeloosgesteld met gebied op de rechteroever. Dit geschiedt door secularisering van de meeste kerkelijke gebieden en mediatisering van de vrije rijkssteden. De keizer van het Heilige Roomse Rijk raakt daardoor zijn machtsbasis kwijt.
- maart
- 1 - Ohio wordt de zeventiende staat van de Verenigde Staten.
- 9 - In Schiedam wordt Jillis Bruggeman opgehangen. Hij is als laatste Nederlander ter dood gebracht om zijn homoseksualiteit.
- 19 - De regerende dynastie in het graafschap Bentheim sterft uit. De graaf van Bentheim-Steinfurt is de erfgenaam. Omdat Bentheim is verpand aan het keurvorstendom Hannover verandert er weinig.
- maart - Eerste proefvaart van een stoomsleepboot: de Charlotte Dundas sleept twee 70 tons bakken 30 kilometer over het Forth and Clyde Canal naar Glasgow.
- april
- 12 - Verdrag tussen de koning van Denemarken als hertog van Holstein en de rijksstad Hamburg. Holstein staat het dorp Alsterdorf af en alle rechten die het heeft in het Domkapittel te Hamburg. Hamburg staat de rechten af die het heeft in de dorpen Poppenbühren, Spitzendorf, Bilzen en Hoisbüttel.
- 14 - De Banque de France krijgt voor vijftien jaar het exclusieve recht om bankbiljetten uit te geven.
- 25 - De vorst van Bretzenheim ruilt de abdij Lindau met Oostenrijk tegen de heerlijkheden Saros-Patack en Régecz in Hongarije.
- 29 - De Franse bisschoppen worden door de overheid gelast tot instelling van de kerkfabrieken voor het beheer van de parochiale bezittingen.
- mei
- 2 - De Verenigde Staten kopen Louisiana en New Orleans van Frankrijk voor een bedrag van 60 miljoen Franse frank.
- 17 - Karel Willem van Nassau-Usingen wordt opgevolgd door zijn broer Frederik August
- 18 - Groot-Brittannië weigert Malta te ontruimen en verklaart Frankrijk de oorlog.
- juni
- 3 - In de Bataafse Republiek wordt nadruk van boeken bij wet verboden.
- 10 - Frankrijk bezet het keurvorstendom Hannover, bezit van de Britse koning.
- 26 - Verdrag te Malmö tussen Zweden en het hertogdom Mecklenburg-Schwerin. Zweden verpandt aan Mecklenburg-Schwerin voor de duur van 100 jaar de stad en de heerlijkheid Wismar en de ambten Poel en Neukloster.
- 30 - Ruilverdrag tussen de koning van Pruisen als vorst van Ansbach en Bayreuth en het keurvorstendom Beieren. Dit verdrag levert rationelere grenzen op tussen beide staten.
- juli
- juli - Ruilverdrag tussen het landgraafschap Hessen-Darmstadt en het keurvorstendom Baden ter verbetering van de grenzen.
- 21 - Napoleon Bonaparte doet zijn Blijde Intrede in Mechelen.
- 23 - Mislukte Ierse opstand tegen Britse overheersing onder aanvoering van de Ierse nationalist Robert Emmet.
- augustus
- Tijdens het bezoek van Napoleon aan Namen vraagt bisschop Bexon om de vrijlating van gevangenzittende priesters uit zijn bisdom. Dit valt verkeerd, en Bexon moet bij de paus zijn ontslag indienen.
- september
- oktober
- 12 - Instelling van de provincie Westfalen door Hessen-Darmstadt.
- 14 - Met Ercole III sterft het Huis Este uit.
- 19 - Spanje bevestigt neutraliteit in Brits-Franse oorlog.
- november
- 21 - De Duitse bendeleider Schinderhannes wordt door de Fransen in Mainz terechtgesteld samen met een aantal bendeleden.
- 30 - Reces tussen het keurvorstendom Beieren en het Huis Palts-Birkenfeld (of van de hertogen in Beieren): Beieren staat het hertogdom Berg af, onder behoud van het oppergezag.
- Het Tapijt van Bayeux wordt voor het eerst elders tentoongesteld, en wel in het Louvre.
- december
- 19 - Verdrag tussen het keurvorstendom Beieren en het vorstendom Löwenstein-Wertheim. Löwenstein-Wertheim staat de ambten Homburg en Holzkirchen af, die tot het voormalige prinsbisdom Würzburg behoorden.
Muziek
[bewerken | brontekst bewerken]- Johann Nepomuk Hummel componeert zijn trompetconcert in E
- Ludwig van Beethoven componeert zijn Symfonie nr 2 Opus 36, het pianoconcert nr 3 Opus 37, het Pianotrio nr 8 Opus 38, de Serenade voor piano en fluit of viool Opus 41, de Nocturne voor altviool en piano Opus 42 en de Marsen voor piano Opus 45
Literatuur
[bewerken | brontekst bewerken]- Friedrich von Schiller schrijft het toneelstuk Die Braut von Messina
Beeldende kunst
[bewerken | brontekst bewerken]-
Jason en het gulden vlies (1803), Bertel Thorvaldsen
Bouwkunst
[bewerken | brontekst bewerken]-
Huis Kernhem, Ede (1803)
Geboren
[bewerken | brontekst bewerken]- januari
- 15 - Heinrich Daniel Ruhmkorff, Duits instrumentmaker (overleden 1877)
- februari
- 15 - John Sutter, Zwitsers-Amerikaans ondernemer (overleden 1880)
- april
- 2 - Franz Lachner, Duits componist, dirigent en organist (overleden 1890)
- 14 - Friedrich von Amerling, Oostenrijks schilder (overleden 1887)
- 18 - Charles Ferdinand Pahud, Nederlands minister en Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië (overleden 1873)
- 23 - Jules Joseph d'Anethan, Belgisch politicus (overleden 1888)
- mei
- 25 - Ralph Waldo Emerson, Amerikaans filosoof, essayist en predikant (overleden 1882)
- augustus
- 15 - Hermann Friedrich Kohlbrugge, Nederlands gereformeerd theoloog (overleden 1875)
- 16 - John Bussell, Britse pionier in West-Australië (overleden 1875)
- september
- 4 - Sarah Polk, first lady van de Verenigde Staten (echtgenote van James Knox Polk) (overleden 1891)
- 26 - Thomas Sidney Cooper, Engels landschapsschilder (overleden 1902)
- 28 - Prosper Mérimée, Frans schrijver (overleden 1870)
- oktober
- 3 - Paul Huet, Frans kunstschilder (overleden 1869)
- 11 - Barend Cornelis Koekkoek, Nederlands romantisch schilder (overleden 1862)
- december
- 11 - Hector Berlioz, Frans componist (overleden 1869)
- 20 - Lambertus van den Wildenbergh, kunstschilder, tekenaar en fotograaf (overleden in of na 1857)
- 26 - Friedrich Reinhold Kreutzwald, Estisch dichter (overleden 1882)
Overleden
[bewerken | brontekst bewerken]- februari
- 17 - Lodewijk René Eduard de Rohan (68), Frans kardinaal, aartsbisschop van Straatsburg
- april
- 2 - Hieronymus van Alphen (56), Nederlands dichter
- 15 - Jeroným Brixi (64), Boheems componist en organist
- mei
- 17 - Karel Willem van Nassau-Usingen (67), vorst van Nassau-Udingen
- september
- 2 - Eelco Napjus (74), Nederlands historicus
- 5 - François Devienne (44), Frans componist, fluitist en fagottist
- 16 - Nicolas Baudin (49), Frans ontdekkingsreiziger
- 24 - Helena Paulowna van Rusland (18), dochter van tsaar Paul I
- oktober
- 13 - Louis-Claude de Saint-Martin (60), Frans schrijver en filosoof
- november
- 21 - Johannes Bückler ofwel Schinderhannes (ong. 24), Duits bandiet
- 22 - Bernardus Bosch (57), Nederlands schrijver en politicus
- datum onbekend
- Abdoel Aziz bin Mohammed bin Saoed, heerser van Arabië
Uitgestorven
[bewerken | brontekst bewerken]- De zwarte emoe van Kangaroo-eiland (Australië)
Zie de categorie 1803 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.