Bahasa Mandarin
- Artikel ini berkenaan semua dialek Bahasa Cina utara. Untuk merujuk kepada bahasa Cina piawai yang rasmi (Putonghua/Guoyu), lihat Bahasa Mandarin Baku.
Bahasa Mandarin (Cina Tradisional: 官話 , Cina Ringkas: 官话 , pinyin: Guānhuà "bahasa pegawai" atau 北方方言 Běifāngfāngyán; "dialek utara") merupakan golongan dialek Cina saling berkaitan, yang ditutur di kebanyakan kawasan utara dan barat daya tanah besar Cina. Ia menjadi bahasa utama isi istana dan para pegawai menteri (官 guān) kerajaan-kerajaan yang wujud sepanjang sejarah negeri Cina – nama Mandarin serapan Portugis mandarim lanjut dari kata منتري menteri dalam bahasa Melayu semasa dunia Barat mula giat berhubung pada zaman-zaman dinasti Ming dan Qing dari singgahan di Melaka.[3] Sejak pembentukan republik, ia dijadikan bahasa rasmi pemerintahan-pemerintahan kemudiannya bertapak di China (bahasa baku berasaskan dialek Beijing)[4] dan Taiwan,[5] ia juga telah menjadi antara bahasa rasmi Singapura[6] sampai menjadi salah satu daripada enam bahasa rasmi Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu. Jika dipandang sebagai bahasa tunggal, seperti yang sering dilakukan dalam kegunaan akademik, dialek-dialek Mandarin lebih ramai penutur asalnya berbanding mana-mana bahasa lain.
Bahasa Mandarin | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
官話/官话 Guānhuà | |||||||
Asli kepada | China (Republik Rakyat China dan Republik China di Taiwan), Malaysia, Singapura, Indonesia dan komuniti kaum Cina di seluruh dunia | ||||||
Kawasan | Kebanyakan kawasan utara dan barat daya China difahami secara meluas di kawasan lain di China | ||||||
Penutur bahasa | 867.2 juta | ||||||
Sino-Tibet
| |||||||
Status rasmi | |||||||
Bahasa rasmi di | berbentuk bahasa baku: Republik Rakyat China, Republik China di Taiwan, Singapura, Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu | ||||||
Dikawal selia oleh | di Republik Rakyat: pelbagai agensi[1] di Republik China: Mandarin Promotion Council di Singapura: Promote Mandarin Council/Speak Mandarin Campaign[2] | ||||||
Kod bahasa | |||||||
ISO 639-1 | zh | ||||||
ISO 639-2 | chi (B) zho (T) | ||||||
ISO 639-3 | cmn | ||||||
|
Dalam kegunaan seharian, "Mandarin" biasanya merujuk kepada Bahasa Mandarin Baku sahaja. Golongan dialek Mandarin yang lebih luas merangkumi dialek-dialek berbagai yang saling berkaitan; ada yang kurang mudah saling difahami daripada yang lain. Penggolongan ini didekatkan dan digunakan oleh pakar bahasa, dan tidak kerap digunakan di luar konteks akademik sebagai deskripsi tersendiri. Sebaliknya, apabila ditanya untuk mengenal pasti bentuk bahasa yang dituturnya, seorang Cina itu yang bertutur dalam sebentuk bahasa Mandarin akan mengenal pasti variasi yang dituturnya, contohnya dialek Sichuan atau China utara, dan menganggapnya berbeza daripada "Bahasa Mandarin [Baku]"; mereka mungkin tidak menganggap bahawa bahasa itu sebenarnya digolongkan oleh pakar bahasa sebagai sebentuk bahasa "Mandarin" dalam erti yang lebih luas. Malah tiada juga identiti "Mandarin" umum berdasarkan bahasa; sebaliknya, terdapat identiti kawasan tersendiri yang kukuh, bertengahkan dialek Mandarin individu, disebabkan pengedaran geographi penuturnya yang amat meluas.
Rujukan
sunting- ^ http://www.china-language.gov.cn/
- ^ [1]
- ^ China in the Sixteenth Century: The Journals of Mathew Ricci.
- ^ "Law of the People's Republic of China on the Standard Spoken and Written Chinese Language (Order of the President No.37)". Chinese Government. 31 October 2000. Diarkibkan daripada yang asal pada 24 July 2013. Dicapai pada 28 March 2017.
For purposes of this Law, the standard spoken and written Chinese language means Putonghua (a common speech with pronunciation based on the Beijing dialect) and the standardized Chinese characters.
- ^ "ROC Vital Information". Ministry of Foreign Affairs, Republic of China (Taiwan). 31 December 2014. Diarkibkan daripada yang asal pada 2 May 2017. Dicapai pada 28 March 2017.
- ^ "Constitution of the Republic of Singapore - Part 13: General Provisions". Singapore Statutes Online (dalam bahasa Inggeris). Attorney-General's Chambers of Singapore.
153A — (1) Malay, Mandarin, Tamil and English shall be the 4 official languages in Singapore.
Pautan luar
sunting- Loghat Mandarin Malaysia Diarkibkan 2007-07-06 di Wayback Machine:大马华语Malaysia's own kind of Mandarin dialect ; Northern Mandarin dialect in The South Seas.
- Classification of Mandarin Dialects
- Dialects of Mandarin
- Ethnologue report on Mandarin
- Chinese language source materials used as the basis for the map and chart supplied above.