Шил

  Шил бол тунгалаг (талст бус) хатуу бүтэцтэй. Учир нь ихэвчлэн өнгөгүй ба химийн идэвхгүй. Шил бол амьдрал, технологи, гоё чимэглэлийн хэрэглээнд өргөн ашиглагддаг. Үүнд: цонхны шил, харааны шил, шилэн аяга зэрэг багтана. Мөн шилээр хийсэн зарим нийтлэг зүйлсийг нэрлэхэд материалын нэр орсон байдаг. Жишээ нь: нарны шил, шилэн аяга, томруулдаг шил гэх мэт.

  Шил нь ихэвчлэн хайлсан хэлбэрийг хурдан хөргөх (бөхөөх) замаар үүсдэг. Галт уулын шил зэрэг зарим шил нь байгалиасаа байдаг бөгөөд чулуун зэвсгийн үеэс хойш обсидианыг сумны үзүүр, хутга хийхэд ашиглаж ирсэн. Археологийн нотлох баримтаас харахад шилний үйлдвэрлэл нь МЭӨ 3600 оны үед Месопотами, Египет эсвэл Сири улсад байсан. Мэдэгдэж байгаа хамгийн эртний шилэн эд зүйлс нь шүр бөгөөд металл боловсруулах эсвэл фаянс үйлдвэрлэх явцад санамсаргүй байдлаар бүтээгдсэн байж магадгүй. Энэ нь хар тугалганы паалантай гоёл чимэглэл хийдэг эдлэл юм.

  Ямар ч хэлбэрт оруулахад хялбар байдаг тул шилийг аяга, ваар, шил, лонх. ундааны шил зэргийг хийхэд ашигладаг уламжлалтай. Орчин үеийн үйлдвэрлэлийн шилний 90 орчим хувийг 70% цахиур агуулсан сод шохойн шил эзэлдэг. Шилийг металлын давсаар будах эсвэл шилэн паалангаар будаж, хэвлэх боломжтой. Энэ нь будсан шилэн цонх болон бусад шилэн урлагийн бүтээл түүрвэхэд ашиглагдана.

Шилний хугарал, тусгал болон дамжуулах шинж чанар нь шилийг оптик линз, призм, оптоэлектроникийн үйлдвэрлэхэд гол материал болгодог. Шахмал шилэн утас нь харилцаа холбооны сүлжээнд оптик утас, агаарыг барихын тулд шилэн хөвөн хэлбэрээр бүрсэн дулаан тусгаарлагч материал, эсвэл шилэн эслэгээр бэхжүүлсэн хуванцар зэрэгт ашиглагддаг.