Gràddo giórno

'N gràddo giórno o l'é 'n'unitæ de mezûa do câdo, indicâ co-o scìnbolo GG. O gràddo giórno, calcolòu pe 'na çèrta localitæ, o l'é a sómma, in sce 'na duâta de 'n ànno, de sôle diferénse giornaliêre poxitîve tra 'na tenperatûa de bâze, fisâ pe convençión da ògni naçión, e a tenperatûa estèrna média giornaliêra.

A nòrma UNI EN ISO 15927-6:2008^[1] a l'é a versción ofiçiâ, pe-i comùn italién, da nòrma eoropêa EN ISO 15927-6^[2], a l'ediçión do seténbre do 2007. A nòrma a specìfica a definiçión, o scistêma de càlcolo e quéllo pi-â prezentaçión di dæti in scê diferénse de tenperatûa somæ (i gràddi giórno), dêuviæ pe stimâ l'energîa dêuviâ into rescâdaménto di cazaménti. Sti dæti chi són de sòlito esprèsci in gràddi ôa ò gràddi giórno de rescâdaménto, in brêve "gràddi ôa" ò "gràddi giórno".

A fórmola pe calcolâ i gràddi giórno a l'é quélla indicâ chi de sótta:

${\displaystyle GG=\sum _{e=1}^{n}(T_{0}-T_{e})}$

Dónde:

• ${\displaystyle n}$: o l'é o nùmero di giórni do perîodo convençionâle de rescâdaménto - dónca, de sòlito, 'n ànno
• ${\displaystyle T_{0}}$: o l'é a tenperatûa anbiénte convençionâle
• ${\displaystyle T_{e}}$: o l'é a tenperatûa estèrna média giornaliêra tâ pi-â quæ ${\displaystyle T_{e}<T_{0}}$

Za da-o 31 de dexénbre do 1987 in Itàlia gh'é 'na nòrma, a UNI 9019:1987^[3], in scî scistêmi de ripartiçión de spéize de rescâdaménto bazæ in sciâ contabilizaçión de unitæ de gràddi giórno. L'òbietîvo da nòrma o l'é ànche quéllo de definî i mòddi pe provâ i contabilizatoî, aplichæ a inpiànti de utilizaçión dotæ de regolaçión ötomàtica centralizâ da tenperatûa do flùsso termovetô. Quésta tenperatûa a dêv'êse, inte ògni moménto, proporçionâle a-a tenperatûa estèrna. O Decrétto do Prescidénte da Repùbrica do 26 de agósto do 1993, n. 412, o fà riferiménto a 'n perîodo convençionâle de rescâdaménto pægio a 'n ànno, óltre che a 'na tenperatûa anbiénte convençionâle de 20 °C^[4].

Dónca:

${\displaystyle GG=\sum _{e=1}^{n}(20-T_{e})}$

Con ${\displaystyle T_{e}}$< 20 °C a indicâ a tenperatûa estèrna média giornaliêra do perîodo convençionâle de rescâdaménto de ${\displaystyle n}$ giórni. Quésto o l'incoménsa co-i prìmmi tréi giórni consecutîvi caraterizæ da 'na tenperatûa média giornaliêra ciù bàssa de 12 °C - a ògni mòddo no dòppo i 30 de novénbre - e o finìsce co-i prìmmi tréi giórni consecutîvi caraterizæ da 'na tenperatûa média giornaliêra pægia ò ciù âta de 12 °C - a ògni mòddo no prìmma do 1° de màrso^[5].

Con sta unitæ de mezûa chi, relatîva a-e nórme in vigô in sciô rescâdaménto de câze, se peu dónca esprìmme o bezéugno tèrmico de 'na çèrta àrea giögràfica. 'N valô de gràddi giórno bàsso o l'é ségno de 'n cùrto perîodo de rescâdaménto e tenperatûe médie giornaliêre vixìnn-e a quélla fisâ pe l'anbiénte. Pe cóntra, 'n valô de gràddi giórno elevòu, o l'é ségno de perîodi de rescâdaménto ciù lónghi e tenperatûe médie giornaliêre bén bén ciù bàsse rispètto a-a tenperatûa convençionâle de riferiménto.

O mæximo argoménto in detàggio: Clasificaçión climàtica di comùn italién.

In sciâ bâze di gràddi giórno, són stæte definîe de zöne climàtiche into teritöio italiàn e i lìmiti màscimi relatîvi a-o perîodo anoâle de ezercìçio de l'inpiànto tèrmico e da sò dûata giornaliêra de ativaçión ascì^[6].

Tra i comùn italién, Sestriere, inta çitæ metropolitànn-a de Torìn, o l'é quéllo co-o valô de gràddi giórno ciù âto, pægio a 5.165 GG, pe cóntra o comùn de Lampedusa e Linosa, into lìbero consòrçio comunâle de Agrigénto, o l'à o valô de gràddi giórno ciù bàsso de tùtti, pægio a sôlo 586 GG. L'âtro comùn conpréizo inta zöna A o l'é Porto Empedocle, scitoòu inta mæxima ecs-provìnsa siciliànn-a.

Inte naçioìn de léngoa ingléize, i gràddi giórno són ciamæ heating degree days, con tenperatûe convençionâli de riferiménto che són pægie a 18,3 °C e 15,5 °C inti Stâti Unîi e 18,5 °C, 15,5 °C òpû 10 °C into Régno Unîo^[8].

In Svìsera o l'é conscideròu ògni giórno de rescâdaménto (in sîgla GR) into quæ a tenperatûa estèrna média giornaliêra a no ségge ciù âta de 12 °C, co-ina tenperatûa intèrna fisâ, cómme in Itàlia, a 20 °C. A ògni mòddo gh'é 'na çèrta diferenzaçión tra tipologîe diferénti de costruçioìn: prezénpio pe-e câze de ripözo e i uspiæ i valoî de tenperatûe médie estèrne pigiæ in conscideraçión són tùtti quélli ciù bàssi de 14 °C, méntre a tenperatûa intèrna convençionâle a l'é fisâ a 22 °C. Segóndo o mæximo raxonaménto, a l'é dêuviâ 'na cóbia de tenperatûe de riferiménto ciù bàsse, rispetivaménte de 18 °C e de 10 °C, pe locâli cómme depòxiti e àree de stocàggio^[8].

1. ↑ (EN, IT) UNI EN ISO 15927-6:2008, in sce store.uni.com. URL consultòu o 4 arvî 2022.
2. ↑ (IT) UNI EN ISO 15927-6:2008, in sce store.uni.com. URL consultòu o 4 arvî 2022.
3. ↑ (IT) UNI 9019:1987, in sce store.uni.com. URL consultòu o 4 arvî 2022.
4. ↑ (IT) Lézze 26 agósto 1993, n. 412, art. 1, in sce normattiva.it. URL consultòu o 4 arvî 2022.
5. ↑ (IT) G.Riva, G. Murano, Aggiornamento parametri climatici nazionali e zonizzazione del clima nazionale ai fini della certificazione estiva, in sce enea.it, pp. 188-189. URL consultòu o 4 arvî 2022.
6. ↑ Lézze 26 agósto 1983: art. 2, c. 1; art. 9, c. 2
7. ↑ ^{7,0 7,1 7,2} Lézze 26 agósto 1983: art. 9, cc. 2, 4.
8. ↑ ^{8,0 8,1} (IT) Gradi-giorno, in sce meteoschweiz.admin.ch. URL consultòu o 4 arvî 2022 (archiviòu da l'url òriginâle o 23 màrso 2014).

• Wikimedia Commons a contêgne di files in sce gràddo giórno

• (IT) Tabélla di Gràddi Giórno di Comùn Italién mìsci insémme pe Región e Provìnsa (PDF), in sce Lézze 26 agósto 1993, n. 412, Agençîa naçionâle pe-e nêuve tecnologîe, l'energîa e o svilùppo econòmico sostegnìbile. URL consultòu o 4 arvî 2022 (archiviòu da l'url òriginâle o 1º zenâ 2017).
• (EN) Degree Days Calculated Accurately for Locations Worldwide, in sce degreedays.net. URL consultòu o 4 arvî 2022.