Groete Volkerverhojzing

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Vaan de oongeveer 4e iew bis de 6e iew goof 't massaol migratie in Europa boevaan de val vaan 't Wes-Roemeins Riek zoewel d'n oerzaak wie 't gevolg is. Dees periood steit, aofhaankelek vaan 't taolgebeed, bekind es de (Groete) Volkerverhojzing ^[1], de Barbaarse Invasies, de Groete Invasies ^[2] of de Migratieperiood ^[3]. De meis historisch-korekke naom is de Migraties vaan Europese Volker, vaan 't Latiense Migrationes Europaeae populorum.

De migratie begos mèt versjèllende Germaonse gróppe in Centraol- en Zuid-Europa in de periood wie de Hunne nao Europa kaomde roontelum 375/376 en indegde wie de Lombarde aonkaomde in Italië in 't jaor 568. Dees mogratieperiood vörmp de sjakel tösse de Late Aajdheid en de vreuge Middeliewe, umtot dit 'n direk gevolg waor vaan 't ineinstrorte vaan 't Wes-Roemeins Riek mer die ineinstorting ouch wijer versnelde. De stamme die 't ineinvallend Wes-Roemeins Riek ("Wesroeme") binnedronge waore veural Vandaole, Hunne, Wesgote, Oosgote, Fraanle, Angelsakse, Boergondiërs en Lombarde. Dit gebäörde dèks neet mèt e concreet bezej um de Roemeine aon te valle, mer speulde ziech laankzaom aof, door middel vaan sporadische plunderinge, en voltrok ziech binne 'n lang periood vaan bekans twiehoonderd jaor.

Heibij zien allewijl historici hendeg kritisch nao de gengbaore benaominge in 't Nederlands en Duits taolgebeed, boebij 't idee vaan volker centraol steit. Historici stèlle ummertouw mie tot de migrante ziech neet gedroge wie dudelek collectieve mer tot de verhojzinge plaotsvoonde roontelum klein gróppe die es 'n kèttingreactie op mekaar reageerde. 't Idee vaan e Volkerverhojzing weurt daomèt bestömpeld es 'n "oonderzeuksmythe". Wel is dudelek tot in die twie iewer de streektaole, religie en aander geweuntes (cultuur) binne versjèllende plaotse in 't veurmaoleg Wes-Roemeins Riek hendeg snel veraanderde te opziechte vaan de iewer daoveur. Welke veraandering veural e produk waore vaan geweld, en welke produk waore vaan vreieg migratie, is neet altied eve klaor.