1777
Gebäörtenisse
[bewirk | brón bewèrke]
- 4 oktober - Reinier de Klerk wirt beneump tot gouverneur-generaal van Nederlandse Indië.
- 17 oktober - Biej de Sjlaag biej Saratoga (Amerikaanse vriejheidssjtried) sjtriet de Amerikaanse bevelveurende generaal Gates (gebaortejaor ónzeker) meë taenge ziene óngergesjikde Benedict Arnold es taenge de Èngelsje. Gates (dae bienao gein militaire ervaring hej) hej zien commando te danke aan poletieke intriges in 't Congres. Ónger de sjtried weigert Gates de veiligheid van zien versjterk kampemènt te verlaote en hae verbeejt zien mansjappe óm actief aan de gevechte deil te numme. Arnold negeert 't verbod en trèk op taenge de Britse generaal Burgoyne. Ónger de tied dat 't heële kritieke gevech doert, zit Gates in zien tent en discussieert mèt eine gevangegenómme Britse offwseer euver de essentiële waerdes van de Amerikaanse revelutionair zaak, terwiel Arnold 't Britse leger versjleit. Gates verlus later nog de sjlaag biej Camden en wirt daonao oet 't leger óntsjlage.
- De markies de Lafayette voog zich taenge de zin van 't Franse hof biej de Amerikaanse opsjtandelinge.
- George Read wirt de tweëde gouverneur van Delaware.
- De eësjte sjtoummachine van James Watt wirt in ein miengroeve in Cornwall in gebruuk genómme.
- Ernst Julius von Buggenhagen wirt veurzitter van de Kleve-Märkische Kriegs- und Domänenkammer in Kleef. Hae sjtich de "Clevische Antiquitäten-Sammlung" bènne de burch.
Gebore
[bewirk | brón bewèrke]- 3 jannewarie - Elisa Bonaparte, jónger zöster van Napoleon Bonaparte (gesjtorve 1820)
- 19 miert - Anton Reinhard Falck, Nederlandse politicus (gesjtorve 1843)
- 30 miert - Adriaan van Bijnkershoek van Hoogstraten, Nederlandse lètterkundige, numismaticus en commissaris van Amsterdam (gesjtorve 1827)
- 30 april - Carl Gauss, Duutsje wiskundige
- 12 mei - Nicolaas Anslijn, Nederlandse sjriever (gesjtorve 1838)
- 3 augustus - Josephus Augustus Knip, Nederlandse kunssjilder
- 14 augustus - Hans Christian Ørsted, Deense natuurkundige
- 9 november - Désirée Clary, verloufde van Napoleon Bonaparte, keuningin van Zjwede en Noorwege (gesjtorve 1860)
- 23 december - Alexander I van Ruslandj, Russische tsaar
Gesjtorve
[bewirk | brón bewèrke]- 25 september - Johann Heinrich Lambert (49), Duutsj-Zjwitserse weitesjapper
- 12 december - Albrecht von Haller (69), Zjwitsers arts, dichter, natuurweitesjapper en magistraat
