Britannia (provincia Romana)

Britannia erat provincia Romana in insula Britannica maxima instituta, ante quam Angli Saxonesque eam saeculo V expugnaverunt.

Tiberio Claudio caesare, Trinobantes, Britannorum princeps natio, in duarum dierum proelio a praetore Vespasiano et a legato A. Plautio victi sunt. Anno 47, Britannia provincia Romana condita est, et caesar Claudius legatum pro praetore Plautium provinciae praeficit. Sequentes legati Augusti pro praetore fuerunt:

• Publius Ostorius Scapula (47-52)
• Aulus Didius Gallus (52-58)
• Quintus Veranius, anno 59 in proelio cum Siluris interfecto
• Gaius Suetonius Paulinus (59-61), qui vatem Boudiccam vicit, et collega Iulius Classicianus
• Publius Petronius Turpilianus (62-63)
• Marcus Trebellius Maximus (63-69)
• Marcus Vettius Bolanus (69-70) haud resistit Venutii Brigantis insurrectionem
• Quintus Petillius Cerialis Caesius Rufus (71–74)
• Sextus Iulius Frontinus (74–77) Siluros Cambriae armis et foederibus cogit
• Gnaeus Iulius Agricola (77–84), cuius res gestas P. Cornelio Tacito cognovimus.
• Sallustius Lucullus, Domitiano imperatore, qui eum supplicio affici iussit.
• Publius Metilius Sabinus Nepos 95–97/98
• Titus Avidius Quietus 98–101
• Marcus Atilius Metilius Bradua Traiano imperatore
• Lucius Neratius Marcellus (101–103)
• Quintus Pompeius Falco 122(?)
• Sextus Iulius Severus (120–126)
• Publius Mummius Sisenna (132–135 aut diutius)
• Quintus Lollius Urbicus 139 - 142
• Marcus Statius Priscus Licinius Italicus (161–162)
• Decimus Clodius Septimius Albinus (191–193)

Septimius Severus imperator Britanniam in duas provincias, Britanniam Inferiorem et Britanniam Superiorem divisit.

Anno 293 Diocletiano regnante, dioecesis quattuor provinciarum facta est, cum duobus imperiis militaribus. Iam sera aetate Romana saepe Britannia ab Augustis usurpatoribus regnabatur. Augusti Romani "legitimi" copias e Britannia deducebant, ut alias partes imperii in terra continente in Germanos et Parthos defenderent, quam ob rem Britannia erat in barbaros sine praesidio. Imperatores a honestioribus localibus creabantur qui Britanniam necnon vicinas provincias occidentales defenderent.

Sed erat dilemma usurpatorum: si imperium suum defenderent ipsis cum copiis in terram continentem in Augustos Romanos legitimos progrediendum esset Britannia sine praesidio relicta; si Britanniam defenderent, Caesares legales in terra continente in Britanniam expugnandam praepararent. Inter alios et hi in Britannia purpuram sumpserunt: Magnentius anno 350, Magnus Maximus,Marcus, Gratianus atque Constantinus.

Postremo Caesar Honorius Britannos deiuvabat in barbaros anno 412, dicens eis seipsis auxiliandum esse.

• Nigel Faulkner. The Decline and Fall of Roman Britain. Stroud Glocestriae: Tempus Publishing. 2000. ISBN 0-7524-1458-5
• Tenney Frank, Roman Imperialism. Novi Eboraci: Macmillan, 1914 Textus apud archive.org
• Tenney Frank, ed., An Economic Survey of Ancient Rome. 6 voll. Baltimorae: Johns Hopkins University Press, 1933-1940
• James Gerrard, The Ruin of Roman Britain: An Archaeological Perspective. Cantabrigiae: Cambridge University Press, 2013 (Paginae selectae apud Google Books)
• Martin Henig, The Art of Roman Britain. Londinii: Batsford, 1995. ISBN 0-7134-5430-X (Paginae selectae apud Google Books)
• A. H. M. Jones, The Later Roman Empire 284-602; a social, economic and administrative survey. 3 voll. Oxoniae: Blackwell, 1964
• Peter Salway, The Oxford Illustrated History of Roman Britain. Oxonii: Oxford University Press, 1993
• Peter Salway, Roman Britain. Oxonii: Oxford University Press, 1984

Numismatica

• J. A. Davies, "The Barbarous Radiates from Richborough" in British Numismatic Journal vol. 52 (1982) pp. 17-28
• Sam Moorhead, "Roman Bronze Coinage in sub-Roman and early Anglo-Saxon England" in Barrie Cook, Gareth Williams, edd., Coinage and History in the North Sea world, AD 500-1250: essays in honour of Marion Archibald (Lugduni Batavorum: Brill, 2006)
• Sam Moorhead, Philippa Walton, "Coinage at the End of Roman Britain" in F. Haarer et al., edd., AD 410: The History and Archaeology of Late and Post-Roman Britain (2014)
• C. E. King, "Late Roman silver hoards in Britain and the problem of clipped siliquae" in British Numismatic Journal vol. 51 (1981) pp. 5-31

• Urbes Britanniae Romanae

• Ostendere
• Recensere
• Historiam inspicere

Provinciae Imperii Romani (ante Diocletianum)

Achaia • Aegyptus • Africa • Alpes Cottiae • Alpes Graiae • Alpes Maritimae • Alpes Poeninae • Aquitania • Arabia Petraea • Armenia • Asia • Assyria • Baetica • Bithynia et Pontus • Britannia; inferior, superior • Cilicia • Corsica et Sardinia • Creta et Cyrene • Cyprus • Dacia; inferior, superior, Porolissensis; Tres Daciae • Dacia Aureliana • Dalmatia • Epirus • Galatia • Gallia Belgica • Gallia Cisalpina • Gallia Comata • Gallia Lugdunensis • Gallia Narbonensis • Germania Inferior • Germania Superior • Hispania Tarraconensis • Hispania Ulterior • Illyricum • Iudaea • Lusitania • Lycia et Pamphylia • Macedonia • Mauritania Caesariensis • Mauritania Tingitana • Mesopotamia • Moesia; Inferior, Superior • Noricum • Numidia • Pannonia; Inferior, Superior • Raetia • Sicilia • Syria; Coele, Phoenice • Thracia Index provinciarum Rei Publicae Romanae • Index provinciarum Romanarum Imperii • Index provinciarum Romanarum Diocletianarum • Tabula successionis provinciarum Romanarum