Lytherennek arabek
An yethow a sew a wra devnydh a'n lytherennek arabek: Arabek, Kashmirek, Kurdek, Persek, Sindhi, Ourdu. Turkek a janjyas dhyworth an lytherennek arabek dhe'n lytherennek Latin yn 1928, ha Hausa re janjyas ynwedh.
 | |
| Ensampel a |
lytherennek Semitek, lytherennek heb lytherennow bras  |
|---|---|
| Yeth |
Arabek |
| Synsys ynno/i |
ا, ب, ت, ث, ج, ح, خ, د, ذ, ر, ز, س, ش, ص, ض, ط, ظ, ع, غ, ف, ق, ك, ل, م, ن, ه, و, ي |
 Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia | |
██ avel an skrypt sodhogel
██ avel skrypt kessodhogel
Skrifys yw Arabek dhyworth an dhyghow dhe'n gledh. Nyns eus lytherennow bras mes skrifys yw an lytherennow yn fordh dhyffrans yn kres ha war dhiwedh ger may hallons mires yn kempen, r.e. dell yw usys an lytheren dhiwetha a worfen gans lost.
An lytherennow
golegi| Lytheren | Hanow | Leveryans Kernewek | Treuskrifans Latin | |||
| Sengel | Kynsa | Kres | Diwedh | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| ﺀ | أ إ ؤ ئ |
hamza | ' (lett glottek) | ' | ||
| ﺍ | — | ﺎ | 'alif | a | a / e | |
| ﺏ | ﺑ | ﺒ | ﺐ | ba' | b | b |
| ﺕ | ﺗ | ﺘ | ﺖ | ta' | t | t |
| ﺙ | ﺛ | ﺜ | ﺚ | tha | th | th |
| ﺝ | ﺟ | ﺠ | ﺞ | jim | j | j / dj / g |
| ﺡ | ﺣ | ﺤ | ﺢ | ḥa' | h (poslevys kepar hag anella war agas dewweder) | ḥ |
| ﺥ | ﺧ | ﺨ | ﺦ | kha' | gh (poslevys) | kh |
| ﺩ | — | ﺪ | dal | d | d | |
| ﺫ | — | ﺬ | dhal | dh | dh | |
| ﺭ | — | ﺮ | ra' | r | r | |
| ﺯ | — | ﺰ | zay | z | z | |
| ﺱ | ﺳ | ﺴ | ﺲ | sin | s | s |
| ﺵ | ﺷ | ﺸ | ﺶ | shin | sh | ch / sh |
| ﺹ | ﺻ | ﺼ | ﺺ | ṣad | s (poslevys) | ṣ |
| ﺽ | ﺿ | ﻀ | ﺾ | ḍad | d (poslevys) | ḍ |
| ﻁ | ﻃ | ﻄ | ﻂ | ṭa' | t (poslevys) | ṭ |
| ﻅ | ﻇ | ﻈ | ﻆ | ẓa' | dh (poslevys) | ẓ |
| ﻉ | ﻋ | ﻌ | ﻊ | Aayn | a ("A" ronk kepar ha diskwedhes agas briansen dhe'n medhek) | A |
| ﻍ | ﻏ | ﻐ | ﻎ | ghayn | gh ("R" ronk kepar hag yn Frynkek) | gh |
| ﻑ | ﻓ | ﻔ | ﻒ | fa' | f / ph | f / ph |
| ﻕ | ﻗ | ﻘ | ﻖ | qaf | g ("g" ronk) | q |
| ﻙ | ﻛ | ﻜ | ﻚ | kaf | k | k |
| ﻝ | ﻟ | ﻠ | ﻞ | lam | l | l |
| ﻡ | ﻣ | ﻤ | ﻢ | mim | m | m |
| ﻥ | ﻧ | ﻨ | ﻦ | nun | n | n |
| ﻩ | ﻫ | ﻬ | ﻪ | ha' | h | h |
| ﻭ | — | ﻮ | waw | w | ou / w | |
| ﻱ | ﻳ | ﻴ | ﻲ | ya' | î | i / y |
Lytherennow erel:
| Sengel | Kynsa | Kres | Diwedh | Hanow | Leveryans Kernewek | Treusskrifans Latin |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ﺓ | — | ﺔ | ta' marbuta | a / at | a / at | |
| ﻯ | — | ﻰ | 'alif maq'ura | a | a / e | |
| ﻻ | — | ﻼ | lam 'alif (L+A) | la | la / le | |
Nodtennow:
- Yma 28 lytheren y'n lytherennek. Gwrys yns i a 18 furv. Orth keworra dyjynnow, dew furv yw usys dhe wul 3 lytheren kettep penn, ha hwegh furv yw usys dhe wul diw lytheren kettep penn.
- Re a lever ﺍ avel "a" hag erel avel "e".
- Geryow benow a worfen gans ﺓ , leveryans "a" (po "at" mar hwrello ger aral sewya)
- Y hyllir skrifa ﺍ war dhiwedh ger kepar ha ﺎ po kepar ha ﻰ
- Skrifys yw L + A avel ﻻ a-der ﺎﻟ , hemm yw; y kwrons i krowsegi an eyl dh'y gila.
Array an lytherennek
golegiY kwelir an Abjad (lytherennek kessonyow, liesplek; abjadi) y'n array a sew dell yw usys. Perthewgh kov dhe redya a'n dhyghow dhe'n gledh;-
- ﻍ ﻅ ﺽ ﺫ ﺥ ﺙ ﺕ ﺵ ﺭ ﻕ ﺹ ﻑ ﻉ ﺱ ﻥ ﻡ ﻝ ﻙ ﻱ ﻁ ﺡ ﺯ ﻭ ﻩ ﺩ ﺝ ﺏ ﺍ
- gh ẓ ḍ dh kh th t sh r q ṣ f A s n m l k i ṭ ḥ z w h d j b a
Y hyllir lenna an abjad y'n fordh ma;-
- "aabjad haouaz ḥuṭaï kalaman saAfaṣ qarashat thakhadh ḍaẓagh".
Fordh aral a lenna an abjad yw;-
- "abujadin hawazin ḥuṭïa kalman saAfaṣ qurishat thakhudh ḍaẓugh".
An array yw nebes dyffrans y'n Maghreb, h.y;-
- ﺵ ﻍ ﻅ ﺫ ﺥ ﺙ ﺕ ﺱ ﺭ ﻕ ﺽ ﻑ ﻉ ﺹ ﻥ ﻡ ﻝ ﻙ ﻱ ﻁ ﺡ ﺯ ﻭ ﻩ ﺩ ﺝ ﺏ ﺍ
- sh gh ẓ dh kh th t s r q ḍ f A ṣ n m l k i ṭ ḥ z w h d j b a
| Onan a'n mil erthygel posekka war Wikipedya yw an erthygel ma. |