Losowen-gegin
Losow-kegin yw rannow a dybrys gan tus avel boos. An styr ma yw usys yn fenowgh dhe styrya pub stoff plans dybradow, ow komprehendya an bleujyow, frooth, garrow, del, gwreydh ha has.
 | |
| Ensampel a |
food group  |
|---|---|
| Klass |
cultivated edible plant, boos selys war blansow, devnydh boos, vegetables and gourds (except potatoes) |
| Rann a |
frooth ha losow-kegin |
| Synsys ynno/i |
dowr |
 Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia | |
Karetys hag avalow dor yw rannow a wreydh an plansow, mes drefen aga bos dybrys gans tus, losow-kegin yns i. Nyns ymons i y'n keth klass ha frooth, know, erbys, spisys po greunvosow. Prederys yw yn fenowgh bos avalow kerensa sort a losowen-gegin, mes drefen bos gansa hasennow, yn losoniethek frooth yns i. Rann bosek a vegyans tus yw losow-kegin. I a's teves vitamynnow A, B, C, D, monyow ha karbohydratow. Komendyansow an USDA rag Amerikanyon a lever y tal dhe dus dybri yntra pymp ha naw rann a frooth ha losow-kegin pub dydh. Sommen an myns dybrys a wra varya ow kregi war oos ha reydh.
Istori
golegiKyns ammeth, tus o helghyoryon-kunteloryon. I a hwila frooth, know, garrow, del, bollennow ha keler, ha helghya enevales po marow po byw rag boos. Prederys yw bos tevi trevasow yn lannerghi koswigow an ensampel kynsa a ammeth. Eghennow dhe les a blansow a veu tevys ha hwenn (plansow nag o dhe les) removys. Dewis plansow gans gnasow da kepar ha frothen veur po tevyans uskis a dhallathas yn skon wosa henna.
Gwirhaval yw lies den a-derdro'n bys dhe dhalleth tevi trevasow y'n oos 10,000 K.O.K. dhe 7,000 K.O.K.. Ammeth omvaga o an sort a-varra a ammeth, hemm yw tevi trevasow lowr rag aga theyluyow. Henna a veu gesys o usys dhe geschanjya rag gwara erel. Dhe bub rann a istori, y hallsa tus rych affordya sortow dyffrans a voos ow komprehendya kig, losow-kegin ha frooth. Mes megyans tus voghosek o skwithus dres eghen, dell yw usys neb chifboos gwrys a ris, sugal, gwaneth, barlys, myll po hwegys. Keworra losow-kegin a wre varyans dha'aga megyans.
Nebes losow-kegin kemmyn
golegi| Nebes losow-kegin kemmyn | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Skeusen | Eghen | Rannow a'n plans usys | Dhyworth py le y teuth | Varyansow tevys | Askorrans ollvysel
(×106 tonnas, 2018) |
| Brassica oleracea | del, eginyow, garrow, bleujyow | Europa | kowlen, kowligen, kowlvleujenn, broklo, kohlrabi, kowlen rudh, kowlen Savoy, broklo chinek | 69.4 | |
| Brassica rapa | gwreydh, del | Asi | ervinen, kowlen chinek, kowlen napa, pak choy | ||
| Raphanus sativus | gwreydh, del, hasennow, olew hasen, eginyow | Asi soth-est | redik | ||
| Daucus carota | gwreydh, del, garrow | Iran | karetysen | 40.0 | |
| Pastinaca sativa | gwreydh | Eurasi | panesen | ||
| Beta vulgaris | gwreydh, del | Europa ha'n Est Ogas | betysen rudh, chard, betysen sugra | ||
| Lactuca sativa | del, garrow, olew hasen | Ejyp | letusen | 27.2 | |
| Phaseolus vulgaris, Phaseolus coccineus, Phaseolus lunatus | kodhow, hasennow | Amerika Kres hag Amerika Dhyghow | faven wyrdh, faven frynkek, faven krambla, faven haricot, faven Lima | 55.1 | |
| Vicia faba | kodhow, hasennow | Mor Kres hag Est Kres | faven ledan | 4.9 | |
| Pisum sativum | kodhow, hasennow, eginyow | Mor Kres hag Est Kres | pesen | 34.7 | |
| Solanum tuberosum | keler | Amerika Dhyghow | patatysen | 368.1 | |
| Solanum melongena | frooth | Asi soth hag est | plans oy | 54.0 | |
| Solanum lycopersicum | frooth | Amerika Dhyghow | aval kerensa | 182.2 | |
| Cucumis sativus | frooth | Asi soth | kukomber | 75.2 | |
| Cucurbita egh. | frooth, bleujyow | Amerika kres | pompyon, pompik | 27.6 | |
| Allium cepa | bollennow, del | Asi | onyonen, onyonen ewinek | 102.2 | |
| Allium sativum | bollennow | Asi | kenninen | 28.5 | |
| Allium ampeloprasum | del | Europa hag Est Kres | poren | 2.2 | |
| Capsicum annuum | frooth | Amerika Gledh ha Dyghow | Pubren, pubren glogh, pubren hweg | 40.9 | |
| Spinacia oleracea | del | Asi kres ha soth-west | spinach | 26.3 | |
| Dioscorea egh. | keler | Afrika trovannel | yam | 72.6 | |
| Ipomoea batatas | keler, del, eginyow | Amerika Kres ha Dyghow | patatysen hweg | 91.9 | |
| Manihot esculenta | keler | Amerika Dhyghow | kasava | 277.8 | |
Askorrans ollvysel losow-kegin
golegi| Gwlas | Arenebedh trevasys
mil hektar (2,500 erow) |
Askorrans an hektar
mil kg/ha (890 peuns/erow) |
Askorrans
mil tonnas |
|---|---|---|---|
| China |
23,458 | 230 | 539,993 |
| Eynda |
7,256 | 138 | 100,045 |
| Statys Unys |
1,120 | 318 | 35,609 |
| Turki |
1,090 | 238 | 25,901 |
| Iran |
767 | 261 | 19,995 |
| Ejyp |
755 | 251 | 19,487 |
| Itali |
537 | 265 | 14,201 |
| Russi |
759 | 175 | 13,283 |
| Spayn |
348 | 364 | 12,679 |
| Meksiko |
681 | 184 | 12,515 |
| Nijeri |
1844 | 64 | 11,830 |
| Brasil |
500 | 225 | 11,233 |
| Nihon |
407 | 264 | 10,746 |
| Indonesi |
1082 | 90 | 9,780 |
| Korea Dhyghow |
268 | 364 | 9,757 |
| Vietnam |
818 | 110 | 8,976 |
| Ukrayn |
551 | 162 | 8,911 |
| Pow Ousbek |
220 | 342 | 7,529 |
| Filipinys |
718 | 88 | 6,299 |
| Pow Frynk |
245 | 227 | 5,572 |
| Sommen an bys | 55,598 | 188 | 1,044,380 |
| Onan a'n mil erthygel posekka war Wikipedya yw an erthygel ma. |