dûman

Kurmancî

Bilêvkirin

IPA^(kilîd): /duːˈmɑːn/
Deng (Bidlîs)
Kîtekirin: dû·man

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	dûman	dûman
Îzafe	dûmana	dûmanên
Çemandî	dûmanê	dûmanan
Nîşandera çemandî	wê dûmanê	wan dûmanan
Bangkirin	dûmanê	dûmanino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	dûmanek	dûmanin
Îzafe	dûmaneke	dûmanine
Çemandî	dûmanekê	dûmaninan

dûman mê

mij, moran, tem
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
dûkêl, dûxan, dû,
toza yan bayê ji agirî hildikeve
Dûmana cigareya wî dihat min.

Bi alfabeyên din

kurdî-erebî: دوومان‎

Herwiha

Jê

(Navdêr) dûmankirin
(Navdêr) dûmangirtin

(Rengdêr) dûmankirî

Etîmolojî

Ji tirkî duman^[1] ji tirkiya kevn tuman ku belkî herwiha serekaniya peyva tem ya soranî be jî ku van salan bi rêya nivîsînê ketiye kurmancî jî. Dûman tenê di kurdî de li deverên nêzîkî tirkî heye, di zaravayên din yên kurdî yan zimanên din yên îranî de peyda nabe. Tevî ku "dû-" wek ji "dû" (dûkêl) be jî, ne ji wê ye ji ber ku peyva "duman" di piraniya zimanên tirkî de heye: azerî, tirkmenistanî, gagawzî... Ne ji proto-hindûewropî *dʰuh₂mós e çunkî eger ji wê bûya, divê M di kurmancî de bûba V.

Çavkanî

↑ Chyet, Michael L. (2003): Kurdish-English Dictionary, Ferhenga Kurmancî-Inglîzî, Yale University Press.

Werger

Almanî: Rauch → de m, Qualm → de m, Sprit → de m, Schwüle → de
Erebî: دُخَان (duxan), ضباب‎ → ar
Farisî: دود (dûd), مه‎ → fa, میغ‎ → fa, دود آتش‎ → fa, غبار غلیظ‎ → fa
Fînî: savu → fi
Fransî: fumée → fr m
Îngilîzî: fumes → en, smoke → en, fog → en, capno- → en
Îtalî: fumo → it m
Rusî: дым → ru (dym)
Spanî: humo → es m
Swêdî: rök → sv
Tirkî: duman → tr, tozuntu → tr, katarakt → tr

[1] Chyet, Michael L. (2003): Kurdish-English Dictionary, Ferhenga Kurmancî-Inglîzî, Yale University Press.

[1]