Serbistan

Србија  Serbistan Србија
Ala Mertal
Sirûd: Bože pravde
Serbistan li ser nexşeyê
Paytext		Belgrad  43°57'Bk, 20°56'Rh
Zimanên fermî		zimanê serbî
Zimanên tên bikaranîn		zimanê serbî Gheg Sinte Romani Balkan Romani Romano-Serbian
Rêber
•	Serokdewlet	Alexander Vučić (2017–)
•	Serokwezîr	Miloš Vučević (2024–)
Avakirin
•	Dema avakirinê	2006
•	Rûerd	88.499 kîlometre çargoşe (nirxa herî nû)
Gelhe
•	Giştî	6.647.003 (2022)
Demjimêr		UTC+1
Hatûçûna ajotinê		right
Koda telefonê		+381
Malper https://www.srbija.gov.rs/

Serbistan an jî Komara Serbistanê (bi serbî : Република Србија/Republika Srbija), welatekî li başûrê rojhilata Ewropayê ye. Welat li bakur bi Mecaristan re, li bakurê rojhilat bi Romanya, li başûr-rojhilat bi Bulgaristan, li başûr bi Makedonyaya Bakur, li rojava bi Kroatya û Bosniya û Herzegovîna re, li başûrê rojavayê bi Montenegro re sinorên bejahî parve dike. Hikûmdarê Serbistan îddîa dike ku bi Albanya re di nav xaka nakok a Kosovayê re sînorek heye. Nifûsa Serbistan bi qasî 6.6 milyon niştecîh e. Paytext û bajarê herî mezinê welêt bajarê Belgradê ye.

Axa Serbistan ji Serdema Paleolîtîk ve bi domdarî tê niştecîhkirin û di sedsala 6an de bi koçberiyên slavan re rû bi rû maye ku di destpêka Serdema Navîn de jî gelek dewletên herêmî hatine ava kirin ku carinan wekî bexşên padîşahiya Bîzans, Frank û Mecar têne naskirin. Qraliyeta Serbî di sala 1217an de ji Hêla Pîroz û Konstantînopolîs ve hate pejirandin û di sala 1346an de wekî Împeratoriya Serbî gihîşt lûtkeya axa xwe yê herî berfireh. Di nîvê sedsala 16an de, erîşên Osmaniyan tevahiya Serbistana îro dagir dike ku serweriya wan carinan ji hêla Împeratoriya Habsbûrgê ve hate qut kirin û ji dawiya sedsala 17an ve ber bi Serbistana Navîn ve dest pê kir û di heman demê de li Voyvodînayê bi cih girtine. Di destpêka sedsala 19an de, Şorêşa Serbistanê dewletekî netewî wekî yekem di monarşiya destûrî ya herêmê ava dike ku di pey re axa xwe berfireh kiriye.^[1] Di destpêka sedsala 19an de, Şoreşa Sirbî netewdewleta wekî yekem monarşiya destûrî ya herêmê ava dike û piştre jî axa xwe berfireh dike. Di dema perçebûna Yugoslavyayê de, Serbistan bi Montenegro re welatêkî federal ava dike (binere: Serbistan û Montenegro),^[2] ku heman dewlet di sala 2006an de bi aştiyane hate hilweşandin û ji sala 1918an vir ve yekem car serxwebûna Serbistanê wekî dewletek serwer hate vegerandin.^[3] Di sala 2008an de nûnerên meclîsa Kosovayê bi awayekî yekalî serxwebûna xwe îlan kirin, digel bersivên cihêreng ên civaka navneteweyî ku di heman demê de Serbistan gotinên xwe berdewam dike ku axa Kosovayê wekî beşek ji axa xwe ya serwerî îdîa dike.^[4]

Serbistan xwedî aboriyek dahatiya jorîna navîn e ku di qada Pêrista Pêşveçûna Mirovî de "pir bilind" hatiye destnîşan kirin. Serbistan komareke destûrî ya parlemanî ya yekpar e û endamê rêxistinên wekî Neteweyên Yekbûyî, Konseya Ewropayê, Rêxistina Ewlekarî û Hevkarî ya Ewropayê, Hevalbendiya Aşitî, Rêxistina Hevkariya Aborî ya Deryaya Reş, Peymana Bazirganiya Azad a Ewropa Navîn û beşdarî ji bo Rêxistina Bazirganiya Cîhanî dibe. Ji sala 2014an ve, welat danûstandinên endambûna xwe ya Yekîtiya Ewropayê dike, ku îhtîmalekî heye ku heya sala 2030an beşdariya Yekîtiya Ewropî bibe.^[5] Serbistan bi awayekî fermî bi polîtîkaya bêalîbûna leşkerî ve girêdayî ye. Welat lênihêrîna tenduristî ya gerdûnî û perwerdehiya seretayî û navîn belaş dide hemwelatiyên xwe.

• Gelê serb
• Zimanê serbî

 Li Wikimedia Commons medyayên di warê Serbistan de hene.

• Malpera fermî ya komara Serbistanê (bi inglîzî) ^{Girêdana arşîvê 2010-03-28 li ser Wayback Machine}
• Daîreya statîstîkan ya Serbistanê (englisch) ^{Girêdana arşîvê 2009-12-18 li ser Wayback Machine}