کووبا
رەپوبلجئۆ ف جوبا  کووبا رەپúبلجا دە جوبا |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| درووشم: حۆمەلاندئۆ ر دەاته، وە سهاللئۆ ڤەرجۆمە! |
||||||
| سروود: ئەل حمنۆ دە بایامۆ |
||||||
 |
||||||
کووبا ل سەر نەخشەیێ | ||||||
| پایتەخت |
22°0'بک، 79°30'را | |||||
| زمانێن فەرمی | ||||||
| زمانێن تێن بکارانین |
|
|||||
| رێڤەبەری | دەولەتا یەکپارە |
|||||
| • | سەرۆکدەولەت | مگوەل دíاز-جانەل (2018–) |
||||
| • | سەرۆکوەزیر | مانوەل ماررەرۆ جروز (2019–) |
||||
| ئاڤاکرن | ||||||
| • | دەمائا ڤاکرنێ | 10 کانوونا پێشین 1898 |
||||
| • | رووەرد | 109.884 کیلۆمەترە چارگۆشە |
||||
| گەلهە | ||||||
| • | گشتی | 10.985.974 (2023) |
||||
| دەمژمێر |
|
|||||
| حاتووچوونائا ژۆتنێ |
|
|||||
| کۆدا تەلەفۆنێ | +53 | |||||
| مالپەر http://www.cuba.cu |
||||||
کووبا، ناڤێ فەرمی کۆمارا کووبایێ (سپانی: رەپúبلجا دە جوبا) گراڤئوو دەولەتەکە کاریبێ یە. سەرباژارێ کووبایێ حاڤانا یە.
ئەتیمۆلۆژی
[دەستکاری | دەستکاریی سەرچاوە]ناڤێ کووبا ژ زمانێن تاíنۆ تێ. کو واتەیا راستین ب ناڤێ لێ دبە وەک وەرگەراندی 'جهێ کوئە ردێن ب بەرەکەت ب فراوانی یە' (جوباۆ)،[1]ئۆ ر 'گرەات پلاجە' (جۆابانا).[2] نڤیسکار باوەر دکن کو جهرستۆپهەر جۆلومبوس پۆرتووگالیبوویەئوو دەولەتەکی ب ناڤێ کووبا ژئا لیێ جۆلومبوس ژ بۆ باژارێ کووبایێ ل ناڤچەیا بەژا ل پۆرتووگال بوو.[3][4]
دیرۆک
[دەستکاری | دەستکاریی سەرچاوە]![[جۆن]](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Wiki_letter_w_cropped.svg/40px-Wiki_letter_w_cropped.svg.png){kind=small} | دڤێئە ڤ بەش وەرە بەرفرەهکرن. تو دکاری لێ زێدە بکی. (ادار 2024) |
پێشدیرۆک
[دەستکاری | دەستکاریی سەرچاوە]
بەری هاتنا سپانیان، کووبا ژئا لیێ سێئە شیرێن جودا یا گەلێ حندیئا مەریکان ڤە نشتەڤان بوو. تاíنۆ (کو گەلێن ئاراواک)، گواناژاتابەی،ئوو گەلێن جبۆنەی ن.
باڤئوو کالێن جبۆنەی کۆچبەری پارزەمینا ئامەریکایا باشوور بوون، کو ب کورترین مالپەرێن هەتا 5،000 بپ دگهێژە.[5]
تانۆ ژ حسپانیۆلا یێن د وەختەکی سەدسالا 3ەمین یائا .د دە هات، دەما کو جۆلومبوس هاتئە و سەدەستێن چاندا ب هەژمارا 150،000 هەزار ل کووبایێ بوون.
ناڤێ "کووبا" ژ راستیێن زمانێ تاíنۆ تێ.ئە ڤ ناڤدێر ژ واتەیا جۆابانا وەک "جهەکی مەزن،"ئا ن ژی واتەیا جوباۆ وەک "جهێ کوئە ردێن ب بەرەکەت ب فراوانی یە" تێ.[6][7]
جۆتکارێن تانۆ د دەما جۆتکارێن جبۆنەی هەروها نێچیرڤانئوو راڤکەرێ جڤیاریێ بوون.
گرێدانێن دەرڤە
[دەستکاری | دەستکاریی سەرچاوە]
چاڤکانی
[دەستکاری | دەستکاریی سەرچاوە]- ^ تهە دجتۆناریئۆ ف تهە تانۆ لانگواگە (پلاتە 8)ئا لفرەد جاررادا
- ^ دجتۆناری – تانۆ ندگەنۆوس پەۆپلەسئۆ ف تهە جارببەان دجتۆناری -- گرێدانائا رشیڤێ 2008-04-30 ل سەر وایباجک ماجهنە
- ^ ئاوگوستۆ ماسجارەنهاس باررەتۆ:ئۆ پۆرتوگوێس. جرستóڤãۆ جۆلۆمبۆئا گەنتە سەجرەتۆ دۆ رە دۆم ژۆãۆ II.ئە د. رەفەرەندۆ، لسسابۆن 1988.ئە نگلسه: تهە پۆرتوگوەسە جۆلومبوس: سەجرەتئا گەنتئۆ ف کنگ ژۆهن II، پالگراڤە ماجمللان، Iسبن 0-333-56315-8
- ^ دا سلڤا، مانوەل ل.ئا ند سلڤا ژۆرگە دا سلڤا. (2008). جهرستۆپهەر جۆلومبوس واس پۆرتوگوەسە،ئە خپرەسس پرنتنگ، فالل رڤەر، مئا. 396پپ. Iسبن 978-1-60702-824-6.
- ^ رامóن داجال مۆورە، مانوەل رڤەرۆ دە لا جاللە (1996). ئارتئا ندئا رجهاەۆلۆگیئۆ ف پرە-جۆلومبان جوبا.ئو نڤەرستیئۆ ف پتتسبورگه پرەسس. ر. 22. Iسبن 0-8229-3955-خ.
- ^ "تانۆ Iندانس ن جوبا". ژ ۆریژینالێ د 4 سبات 2015 دە هاتئا رشیڤکرن. رۆژا گهشتنێ 2 کانوونا پێشین 2016.
- ^ "تاíنۆ - تانۆ موسەوم".
بیبلیۆگرافی
[دەستکاری | دەستکاریی سەرچاوە]- دۆمíنگوەز، ژۆرگە I. (2003)، ئا جۆنستتوتۆن فۆر جوبا'س پۆلتجال ترانستۆن: تهەئو تلتیئۆ ف رەتاننگ (اندئا مەندنگ) تهە 1992 جۆنستتوتۆن (پدف)، جۆرال گابلەس، فل: Iنستتوتە فۆر جوبانئا ند جوبان-ئامەرجان ستودەس، ئونڤەرستیئۆ ف مام، Iسبن 978-1-932385-04-5، رۆژا گهشتنێ 19 تەباخ 2012
| ناڤنەتەوەیی | |
|---|---|
| نەتەوەیی | |
| جۆگرافی | |
| حونەرمەند | |
| ئینسان | |
| یێن دن | |
 | ئەڤ گۆتارا ل سەر جهەکیئە ردنیگاریێ شتلەکێ یە. حەکە تو بخوازی بەرفرەه بکی پێ ل بگوهێرە بکە. (چاوا؟) |