Leptotyphlopidae

Leptotyphlopidae
	;
მეცნიერული კლასიფიკაცია
სამეფო:	ცხოველები
კლასი:	რეპტილიები
რიგი:	ქერცლიანები
ქვერიგი:	გველები
ინფრარიგი:	(Scolecophidia)
ოჯახი:	Leptotyphlopidae
ლათინური სახელი
	Leptotyphlopidae
ITIS	174334
NCBI	34977
EOL	1706
FW	67517

ძირითადი სახელწოდება: ვიწროპირიანი გველები, ტანადი გველბრუცები, ძაფისებრი გველები.^[1]

Leptotyphlopidae — გველების ოჯახი, გველბრუცების ინფრარიგისა, გავრცელებულნი ჩრდილო და სამხრეთ ამერიკაში, აფრიკასა და აზიაში. წარმოადგენენ მთხრელ ფორმებსა. იკვებებიან ტერმიტებით, ჭიანჭველებითა და სხვა პატარა მწერებით. ოჯახი შეიცავს 2 გვარს, 87 სახეობით.

აღნაგობა

წამოადგენენ წვრილ, 30 სანტიმეტრამდე სიგრძის ჭიაყელასმსგავს გველებს. გარეგნულად ძლიერ ჰგვანან გველბრუცასებრნს, თუმცა შინაგანი აგებულებით განსხვავდებიან მათგან. კერძოდ ზედა ყბაზე არ გააჩნიათ კბილები, სამაგიეროდ ქვედა ყბაზე აქვს ორმწკრივად განლაგებული წვრილი, თუმცა მაგარი კბილები. წვრილი ცილინდრისებური სხეული დაფარული აქვთ 14 სიგრძივი ქერცლებით. თვალები ჩამალულია თვალის უბეებში. გველბრუცებისაგან განსხვავებით, ვიწროპირიან გველებს ერთსულოვნად მიაკუთვნებენ გველებს, ვინაიდან ზოგი მეცნიერი Typhlopidae ოჯახის წარმომადგენლებს ხვლიკების ქვერიგში აერთიანებს. ოჯახში შედის მხოლოდ 2 გვარი - leptotyphlops ანუ Glaucomia და Rhinoleptus.

გავრცელების არეალი

გავრცელებულნი არიან აფრიკაში, სამხრეთ-დასავლეთ აზიაში, სამხრეთ და ცენტრალურ ამერიკაში.

აღსანიშნავი სახეობები

ოჯახის ყველაზე დიდი წარმომადგენელია leptotyphlops albifions, რომელიც ტროპიკულ ამერიკაში ბინადრობს და სიგრძეში 37 სანტიმეტრს აღწევს მაშინ, როდესაც ოჯახის დანარჩენ სახეობათა სიგრძე 15-20 სანტიმეტრს არ აღემატება. ჩრდილო-აღმოსავლეთ აფრიკაში გავრცელებულია leptotyphlops cairi, სიგრძით 20 სანტიმეტრამდე, წითელი შეფერილობით. გვხვდება ქვების ქვეშ, ნიადაგში, ასევე მიწის ზედაპირზე, ბალახებში. ყველაზე ჩრდილოეთით გავრცელებულია ტეხასური ვიწროპირიანი გველი (leptotyphlops dulcis), დასავლური ვიწროპირიანი გველი (leptotyphlops humilis) კი ამერიკის სამხრეთ-დასავლეთით ბინადრობს.

ცხოვრების წესი

მათი ცხოვრების წესი, გველბრუცებთან შედარებით უკეთაა შესწავლილი. დროის უმეტეს ნაწილს ქვების ქვეშ ან ნიადაგში ატარებენ. ღამით, სიბნელეში კი მიწის ზემოთ ამოდიან, ასეთ დროს ისინი ხშირად გვხვდებიან გზებზე და იღუპებიან ავტომობილების გადავლით.

საკვები

ვიწროპირიანი გველები უმეტესად იკვებებიან ტერმიტებით, რომლებსაც ამოწოვენ შიგნეულს, ასევე ჭიანჭველებით და სხვა პატარა მწერებით.

გამრავლება

მდედრი დებს 4-მდე მოგრძო კვერცხს.

გვარები

გვარი^[1]	სახეობები^[1]	სახელწოდება	გავრცელების არეალი
Leptotyphlops^T	86	ტანადი ბრმაგველები, ძაფისებრი გველები^[1]	აფრიკა, სამხ.-დას. აზია, სოკოტრას კუნძული, აშშ-ს სამხრეთ-დასავლეთიდან მოყოლებული, სამხრეთით მექსიკამდე, ცენტრალური ამერიკა, სამხრეთ ამერიკა, ურუგვაი და არგენტინამდე. კარიბის კუნძულებიდან ისინი გვხვდებიან ბაჰამის კუნძულებზე (სან სალვადორის კუნძული), დომინიკანის რესპუბლიკა, ჰაიტი, ისპანიოლა და ლეზერ ანტილებზე.
Rhinoleptus	1	ვილივერის ბრმაგველები	დასავლეთ აფრიკა: სენეგალი და გვინეა.

^T) ტიპური გვარი.

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 Leptotyphlopidae (TSN 174334). ინტეგრაციული ტაქსონომიის საინფორმაციო სისტემა. Retrieved on 18 აგვისტო 2007.

[ITIS-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 Leptotyphlopidae (TSN 174334). ინტეგრაციული ტაქსონომიის საინფორმაციო სისტემა. Retrieved on 18 აგვისტო 2007.

[1]