[go: up one dir, main page]
More Web Proxy on the site http://driver.im/შინაარსზე გადასვლა

BRIC

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
სხვა მნიშვნელობებისთვის იხილეთ BRICS.
ტიპი სახელმწიფოთაშორისი გაერთიანება
ატარებს სახელს ბრაზილია, რუსეთი, ინდოეთი და ჩინეთი
BRIC რუკა
BRIC რუკა

BRIC (Brazil, Russia, India, China; 20092010) — აკრონიმი, რომელიც ასოცირდება ოთხი სწრაფადგანვითარებადი ქვეყნის სახელწოდებასთან. წარმოადგენდა, თანასწორობის პრინციპზე შექმნილ ოთხი ქვეყნის (ბრაზილია, რუსეთი, ინდოეთი, ჩინეთი) სახელმწიფოთაშორისო გაერთიანებას.

2001 წელს ტერმინ-აკრონიმი „BRIC“ პირველად გამოიყენა, ამერიკული საფინანსო-საინვესტიციო კომპანიის „გლობალ საქსის“ გლობალური ეკონომიკის კვლევების განყოფილების ხელმძღვანელმა ჯიმ ო'ნილმა, მშპ-ის მოცულობით ყველაზე დინამიურად ზრდადი ოთხი ძირითადი ქვეყნის ბრაზილიის, რუსეთის, ჩინეთისა და ინდოეთის აღსანიშნავად[1].

ალტერნატიული განსაზღვრებით სწრაფადგანვითარებადი ქვეყნები, როგორც „აგური“ (ინგლ. brick), უნდა გამხდარიყო საშენი მასალა მომავალი გლობალური ეკონომიკის მშენებლობისათვს.

2010 წელს ორგანიზაციის სახელწოდება მასში დამატებული ახალი წევრის სახმრეთ აფრიკის რესპუბლიკის შედეგად გადაკეთდა, როგორც „BRICS“.

BRIC-ის ფარგლებში პრაქტიკული ურთიერთქმედება დაიწყო 2006 წლის 21 სექტემბერს, როდესაც რუსეთის პრეზიდენტის ვლადიმერ პუტინის ინიციატივით, ამ ფორმატში საგარეო საქმეთა მეთაურების პირველი შეხვედრა გაიმართა ნიუ-იორკში გაეროს გენერალური ასამბლეის სესიის ფარგლებში. მისი შედეგი იყო მონაწილეთა მიერ მრავალმხრივი ოთხმხრივი თანამშრომლობის განვითარებით დაინტერესების დადასტურება[2].

მეორე შეხვედრა BRIC-ის ქვეყნების საგარეო საქმეთა მინისტრების დონეზე კვლავ გაიმართა გაეროს გენერალური ასამბლეის სესიის ფარგლებში ნიუ-იორკში 2007 წლის 24 სექტემბერს. იქ გადაწყდა ყოველწლიურად მოწყობილიყო საგარეო ურთიერთობათა სააგენტოების ხელმძღვანელების ყოველწლიური სრულმასშტაბიანი შეხვედრები თითოეულ ქვეყანაში, ამოქმედებულიყო საკონსულტაციო მექანიზმი საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილეების დონეზე, ასევე დამყარებულიყო რეგულარული კონტაქტები საელჩოებისა და მუდმივი მისიების მეშვეობით. მრავალმხრივი დიპლომატიის ძირითადი პუნქტები, პირველ რიგში, ნიუ-იორკში. ამრიგად, საფუძველი ჩაეყარა ოთხმხრივი თანამშრომლობის მუდმივ განხორციელებას საგარეო საქმეთა სამინისტროს მეშვეობით.

2008 წლის 9 ივლისს, იაპონიაში დიდი რვიანის მოვლენების მიღმა, რუსული მხარის ინიციატივით, გაიმართა ოთხი ქვეყნის ლიდერების მოკლე შეხვედრა, რომელზეც ისინი შეთანხმდნენ BRIC-ის სრულმასშტაბიანი სამიტის მომზადებაზე.

გარდა საგარეო საქმეთა სამინისტროს შორის კონტაქტებისა, დამყარდა დიალოგი ფინანსთა სამინისტროებს შორის. 2008 წლის 7 ნოემბერს სან-პაულოში, დიდი ოცეულის ფინანსური ღონისძიებების წინა დღეს, გაიმართა ოთხი ქვეყნის ფინანსური დეპარტამენტების ხელმძღვანელების პირველი შეხვედრა შეთანხმებული იქნა ერთობლივი კომუნიკე, რომელშიც გამოიკვეთა საერთო მიდგომები მსოფლიო ეკონომიკის პრობლემებთან დაკავშირებით. მათ შორის გლობალური ფინანსური კრიზისის დაძლევის მიზეზები და გზები. მიღწეულ იქნა შეთანხმება BRIC-ის ქვეყნების ფინანსთა მინისტრების რეგულარული შეხვედრების, ასევე მათ მოადგილეებს შორის კონტაქტების შესახებ.

ოთხმხრივი დიალოგის განვითარებაში მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა სანქტ-პეტერბურგის მთავრობის ინიციატივამ, რომელმაც 2008 წლის მაისში მოაწყო საერთაშორისო კონფერენცია „BRIC: გარღვევა 21-ე საუკუნის გლობალურ ეკონომიკაში“ წარმომადგენლების მონაწილეობით. ბრაზილიის (რიო-დე-ჟანეირო), ინდოეთის (მუმბაი) და ჩინეთის (შანხაი და ცინგდაო) დაძმობილებული ქალაქების სანქტ-პეტერბურგის მუნიციპალური ხელისუფლებისა და წამყვანი უნივერსიტეტების. ბალა, მიღწეულ იქნა შეთანხმება მსგავსი კონფერენციების ყოველწლიურად ჩატარებაზე.

მსოფლიო განვითარებისა და ოთხმხრივი თანამშრომლობის აქტუალური საკითხების არაფორმალური განხილვის მიზნით, შეიქმნა BRIC-ის ქვეყნების საზოგადოების ფორუმი. 2008 წლის 8-9 დეკემბერს მოსკოვში გაიმართა პირველი კონფერენცია „BRIC-ის ქვეყნები მსოფლიოს პოლიტიკურ რუკაზე: ახალი გამოწვევები“ ოთხი ქვეყნის პოლიტიკური ცენტრებისა და საგარეო საქმეთა სამინისტროების წარმომადგენლების მონაწილეობით.

2009 წლის 16 ივნისს რუსეთის ქალაქ ეკატერინბურგში შედგა BRIC-ის პირველი სამიტი[3][4][5].

BRICS-ის 2009 წლის შემადგენლობა:

  1. ბრაზილიის დროშა ბრაზილია — პრეზიდენტი ლუის ინასიუ ლულა და სილვა,
  2. რუსეთის დროშა რუსეთი — პრეზიდენტი დიმიტრი მედვედევი,
  3. ინდოეთის დროშა ინდოეთი — პრემიერ-მინისტრი მანმოჰან სინგჰი,
  4. ჩინეთის დროშა ჩინეთი — თავმჯდომარე ჰუ ძინტაო[6].

სამიტის ფარგლებში შედგა ორი შეხვედრა: თავდაპირველად ვიწრო წრეში, შემდეგ კი გაიმართა მოლაპარაკებები დელეგაციის წევრთა თანდასწრებით. დიმიტრი მედვედევმა BRIC-ის სახელმწიფოთა სახელით გააკეთა განცხადება[7].

ვიკიციტატა
„ჩვენ, ბრაზილიის ფედერაციული რესპუბლიკის, რუსეთის ფედერაციის, ინდოეთის რესპუბლიკისა და ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკის ლიდერებმა, 2009 წლის 16 ივნისს ეკატერინბურგში შეხვედრაზე განვიხილეთ გლობალურ ეკონომიკაში არსებული მდგომარეობა და სხვა აქტუალური პრობლემები. მსოფლიო განვითარება, ასევე BRIC-ის ფარგლებში თანამშრომლობის შემდგომი გაძლიერების პერსპექტივები.“

აღნიშნულის გარდა სამიტზე მიღებულ იქნა ორი განცხადება:

  • BRIC-ის სახელმწიფოთა ლიდერების ერთობლივი 16 პუნქტიანი განცხადება[8];
  • BRIC-ის წევრ სახელმწიფოთა ერთობლივი განცხადება გლობალური სასურსათო უსაფრთხოების შესახებ[9].

2010 წლის 1516 აპრილს ბრაზილიის ქალაქ ბრაზილიაში შედგა BRIC-ის მეორე სამიტი[10][11].

BRICS-ის 2010 წლის შემადგენლობა:

  1. ბრაზილიის დროშა ბრაზილია — პრეზიდენტი ლუის ინასიუ ლულა და სილვა,
  2. რუსეთის დროშა რუსეთი — პრეზიდენტი დიმიტრი მედვედევი,
  3. ინდოეთის დროშა ინდოეთი — პრემიერ-მინისტრი მანმოჰან სინგჰი,
  4. ჩინეთის დროშა ჩინეთი — თავმჯდომარე ჰუ ძინტაო.

სამიტის დასასრულს BRIC-ის წევრებმა გააკეთეს შემდეგი განცხადება:

ვიკიციტატა
„ჩვენ, ბრაზილიის ფედერაციული რესპუბლიკის, რუსეთის ფედერაციის, ინდოეთის რესპუბლიკისა და ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკის ლიდერები, შევიკირბეთ 2010 წლის 15 აპრილს ქალაქ ბრაზილიაში, რათა განგვეხილა საერთაშორისო პოლიტიკის ძირითადი საკითხები, ასევე კონკრეტული ნაბიჯები BRIC-ის ფარგლებში თანამშრომლობისა და კოორდინაციის ხელშესაწყობად.“

ასევე ხელი მოეწერა რიგ საერთაშორისო ხელშეკრულებებს, რომლებიც ეხებოდა: კრიზისის შედეგების გადალახვასა და ახალი ფინანსური წესრიგის დამყარებას. დიდი უფლებები მიენიჭათ ისეთ საერთაშორისო ორგანიზაციებს, როგორებიცაა მსოფლიო ბანკი და საერთაშორისო სავალუტო ფონდი[12].

პირველი გაფართოება

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

2010 წლის 12 ნოემბერს სეულში შემდგარ G20-ს სამიტზე სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკამ გამოხატა წევრობის სურვილი. 21 დეკემბერს რუსეთის პრეზიდენტის დიმიტრი მედვედევისა და ინდოეთის პრემიერმინისტრის მანმოჰან სინგჰის საერთო განცხადებით დადებითად გადაწყდა მეხუთე წევრის დამატება, ხოლო 24 დეკემბერს დასტური მიღებულ იქნა ჩინეთის მხრიდანაც.

BRIC–ის ქვეყნებს მომგებიან პოზიციაში აყენებს მათ ხელთ არსებული, მსოფლიო ეკონომიკისათვის აუცილებელი, რესურსები:

  • ბრაზილია — სასოფლო–სამეურნეო პროდუქციის უდიდესი მწარმოებელი
  • რუსეთი — მინერალური რესურსების ყველაზე მსხვილი ექსპორტიორი
  • ინდოეთი — იაფი ინტელექტუალური რესურსები
  • ჩინეთი — იაფი შრომითი რესურსები
მთლიანი შიდა პროდუქტი 2008 მთლიანი შიდა პროდუქტი 2050 გოლდმან–საქსის პროგნოზი
ნომ. ქვეყანა მშპ (მლნ.$)
1 აშშ-ის დროშა აშშ 14,264,600
2 იაპონიის დროშა იაპონია 4,923,761
3 ჩინეთის დროშა ჩინეთი 4,401,614
4 გერმანიის დროშა გერმანია 3,667,513
5 საფრანგეთის დროშა საფრანგეთი 2,865,737
6 გაერთიანებული სამეფოს დროშა გაერთიანებული სამეფო 2,674,085
7 იტალიის დროშა იტალია 2,313,893
8 რუსეთის დროშა რუსეთი 1,676,586
9 ესპანეთის დროშა ესპანეთი 1,611,767
10 ბრაზილიის დროშა ბრაზილია 1,572,839
11 კანადის დროშა კანადა 1,510,957
12 ინდოეთის დროშა ინდოეთი 1,209,686
13 მექსიკის დროშა მექსიკა 1,088,128
14 ავსტრალიის დროშა ავსტრალია 1,010,699
15 სამხრეთ კორეის დროშა სამხრეთი კორეა 947,010
16 ნიდერლანდების დროშა ნიდერლანდი 868,940
17 თურქეთის დროშა თურქეთი 729,443
18 პოლონეთის დროშა პოლონეთი 525,735
19 ინდონეზიის დროშა ინდონეზია 511,765
20 ბელგიის დროშა ბელგია 506,392
21 შვეიცარიის დროშა შვეიცარია 492,595
22 შვედეთის დროშა შვედეთი 484,550
ნომ ქვეყანა მშპ (მლნ.$)
1 ჩინეთის დროშა ჩინეთი 70,710,000
2 აშშ-ის დროშა აშშ 38,514,000
3 ინდოეთის დროშა ინდოეთი 37,668,000
4 ბრაზილიის დროშა ბრაზილია 11,366,000
5 მექსიკის დროშა მექსიკა 9,340,000
6 რუსეთის დროშა რუსეთი 8,580,000
7 ინდონეზიის დროშა ინდონეზია 7,010,000
8 იაპონიის დროშა იაპონია 6,677,000
9 გაერთიანებული სამეფოს დროშა გაერთიანებული სამეფო 5,133,000
10 გერმანიის დროშა გერმანია 5,024,000
11 ნიგერიის დროშა ნიგერია 4,640,000
12 საფრანგეთის დროშა საფრანგეთი 4,592,000
13 სამხრეთ კორეის დროშა სამხრეთი კორეა 4,083,000
14 თურქეთის დროშა თურქეთი 3,943,000
15 ვიეტნამის დროშა ვიეტნამი 3,607,000
16 კანადის დროშა კანადა 3,149,000
17 ფილიპინების დროშა ფილიპინები 3,010,000
18 იტალიის დროშა იტალია 2,950,000
19 ირანის დროშა ირანი 2,663,000
20 ეგვიპტის დროშა ეგვიპტე 2,602,000
21 პაკისტანის დროშა პაკისტანი 2,085,000
22 ბანგლადეშის დროშა ბანგლადეში 1,466,000

რესურსები ინტერნეტში

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
  1. O'Neill, Jim (30 November 2001). „Building Better Global Economic BRICs“ (PDF). Global Economics Paper No. 66 (66). Goldman Sachs & Co. ციტირების თარიღი: 10 December 2013. დამოწმება journal საჭიროებს |journal=-ს (დახმარება)
  2. Первая министерская встреча группы БРИК прошла в штаб-квартире ООН
  3. Саммит БРИК открылся в Екатеринбурге
  4. Первый саммит Брик. Екатеринбург დაარქივებული 2009-06-19 საიტზე Wayback Machine. .
  5. First summit for emerging giants. BBC News (2009-06-16). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-02-02. ციტირების თარიღი: 2009-06-16.
  6. BRIC demands more clout, steers clear of dollar talk. Reuters (2009-06-26). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-02-17. ციტირების თარიღი: 2009-06-16.
  7. Заявление для прессы по итогам заседания глав государств группы БРИК დაარქივებული 2009-06-28 საიტზე Wayback Machine. .
  8. Совместное заявление лидеров стран БРИК დაარქივებული 2009-06-27 საიტზე Wayback Machine. .
  9. Текст Заявления на сайте Президента РФდაარქივებული 2009-06-28 საიტზე Wayback Machine. .
  10. Саммит БРИК начался в Бразилии
  11. Второй саммит БРИК в Бразилии. РИА Новости. ციტირების თარიღი: 2019-11-15.
  12. В Бразилии завершил работу саммит БРИК: итоги и соглашения. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2011-08-18. ციტირების თარიღი: 2010-04-16.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=BRIC&oldid=4702775“-დან