Marica

Kala Marica
Rama mburu Kala Marica kang nyamar dadi kidang.
Déwanagari:	मारीच
Aksara Jawa:	ꦢꦶꦠ꧀ꦪꦏꦭꦩꦫꦶꦕ
Jeneng liya:	Marica, Ditya Marica
Golongan:	Buta
Asal:	Guwa Karang

Marica (Sanskerta: मारीच; Mārīcha) utawa Kala Marica utawa Ditya Kala Marica iku abdi kinasihe Prabu Dasamuka. Wujude buta lemu ginuk-ginuk, mripate kiyipan (kelipan), tutuke mrenges, siyunge ngarep dhewe nyrongat (kaya siyunge Buta Cakil). Mula yen dhalang ora nduwe wayange, nyilih wayang Cakil, rambute gimbal, jarike motif kambil secukil. Sugih akal, licik, pinter ngudhari prekara, mula kecaket ing ratu gustine. Kajaba iku, Kala Marica pinter mancala warna wujud apa wae. Dhangkane (papan dununge) ing Guwa Karang, adoh saka Kedhaton Ngalengkadiraja. Tokoh iki mung tinemu ing wayang Ramayana.

Nalika Prabu Dasamuka antuk wadule Dewi Sarpakenaka sing grumpung irunge, kang mratelakake yen Raden Rama lan garwane kang asmane Dewi Sinta sarta Raden Laksmana padha mapan ing alas Dhandhaka, ing mangka Dewi Sinta iku ayune prasasat widadari tumurun, Dewi Tari, Dewi Kiswani, lan Dewi Triwati kalah ayune. Sanalika Prabu Dasamuka banjur eling pangandikane Begawan Maruta duking nguni.

"Dewi Sinta iki cetha panjanmane Dewi Sri Widawati. Saiki mapan ing alas Dhandhaka? Wah, kebeneran. Aku bakal klakon mondhong putri panjanmane Dewi Sri Widawati," batine Prau Dasamuka.

Prabu Dasamuka banjur mijil saka dhatulaya, mabur mangalor. Sawise ngliwati samodra, banjur niyup ing madyaning alas, nedya ngupadi Kala Marica (Ditya Marica), kang mapan ing sajroning Guwa Karang.

Sawise ketemu, Prabu Dasamuka pratela yen nedya menyang alas Dhandhaka, ndhusta Dewi Sinta. Kala Marica kadhawuhan mbiyantu.

Kala Marica asung (aweh, weweh) iguh, "Gusti Prabu, supados karsa paduka ndhusta Dewi Sinta saged kalaksanan tanpa sambekala, kula badhe mancala warni kidang kencana, glibad-glibed wonten ing sacelakipun Sang Dewi. Menawi Dewi Sinta sumerep kula ingkang sampun awujud kidang kencana, temtu lajeng mothah dhateng Raden Rama, nyuwun dipuncepengaken kidang kencana. Raden Rama temtu lajeng tumandang ngoyak-oyak kula ngangkah sagedipun nyepeng, kanthi dipunbiyantu Raden Laksmana. Dados, Dewi Sinta kantun anggana (Ijen, dhewe). Salebetipun Rama kaliyan Laksmana ngoyak-oyak kula, punapa ingkang badhe paduka tindakaken tumanduk dhateng Sang Dewi Sinta kula sumanggaaken."

Midhanget ature Kala Marica sanalika pasuryane Prabu Dasamuka katon bingar, "Iya Kala Marica, aku bakal nayogyani marang iguh pratikelmu iku."

Prabu Dasamuka didherekake Kala Marica banjur menyang alas Dhandhaka. Satekane ing alas iku, Kala Marica banjur mancala warna (malih) kidang kencana, klintar-klinter ing sacedhake Dewi Sinta. Dene, Prabu Dasamuka singidan (ndhelik) ing gegrumbulan, ora adoh saka papane Dewi Sinta.

Bener petungane Kala Marica. Bareng priksa wujuding kidang kencana (emas), Dewi Sinta mothah (merengek) marang Raden Rama supaya nyekelake kidang iku urip-uripan.