Kitaen ti taudan para iti Algoritmo

Awan ti pammalubosmo nga agurnos iti daytoy a panid, gapu ti sumaganad a rason:

Your IP address is in a range that has been blocked on all Wikimedia Foundation wikis.

The block was made by ‪Hasley‬. The reason given is Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected: .

Start of block: 01:21, 7 Septiembre 2022
Expiry of block: 01:21, 7 Septiembre 2027

Your current IP address is 79.170.44.78. The blocked range is 79.170.40.0/21.

Please include all above details in any queries you make. If you believe you were blocked by mistake, you can find additional information and instructions in the No open proxies global policy.

Otherwise, to discuss the block please post a request for review on Meta-Wiki. You could also send an email to the stewards VRT queue at stewards@wikimedia.org including all above details.

Mabalinmo a kitaen ken tuladen ti taudan daytoy a panid.

Iti [[matematika]] ken [[siensia ti kompiuter]], ti maysa nga '''algoritmo''' ({{IPAc-en|audio=en-us-algorithm.ogg|ˈ|æ|l|ɡ|ə|r|ɪ|ð|əm}} {{respell|AL|gə-ri-dhəm}}) ket isu ti nagsasaruno a pamay-anipara iti panagpattapatta.  Dagiti algoritmo ket inus-usar para kadagiti [[panagpattapatta]], [[panagproseso ti datos]], ken [[automado a panagrason]].

Ti maysa nga algoritmo ket maysa nga [[makabanag a pamay-an]] a maiyebkas a kas listaan a [[wiktionari:finite|mapatinggaan]]<ref>"Ti ania man a klasikal a matematikal nga algoritmo, kas pagarigan, ket mabalin a maipalawag iti mapatinggaan a bilang dagiti Ingles a balikas" (Rogers 1987:2).</ref> kadagiti nasayaat a naipalawag a pangibagbagaan<ref>Ti nasayaat a naipalawag a maipanggep iti ahente a mangitungpal ti algoritmo: "Adda met ti panagpattapatta nga ahente, kadawyan daytoy a maysa a tao, a mabalin a sumamay kadagiti pagbagbgaan ken mangtungpal kadagiti panagpattapatta" (Rogers 1987:2).</ref> para iti panagpattapatta iti [[Annong (matematika)|annong]].<ref>"ti maysa nga algoritmo ket maysa a pamay-an para iti panagpattapatta ti  ''annong'' (a maipanggep ti napili a notasion para kadagiti sibubukel a numero) … daytoy a pannakaipatingga (kadagiti numerikal nga annong) ket pakairesultaan iti kaawan ti pannakapukaw iti kinasapasap", (Rogers 1987:1).</ref>  Mangrugi manipud iti panangirugian a kasasaad ken ti umuna a maikabil (mabalin nga [[awan serbi a kuerdas|awan linaon]]),<ref>"Ti maysa nga algoritmo ket addaan ti [[sero]] wenno ad-adu a naikabkabil, kasla kadagiti [[kaadu]] nga immuna a naited iti daytoy sakbay a mangrugi ti algoritmo" (Knuth 1973:5).</ref> dagitoy a pangibagbagaan ket mangipalawag ti [[panagpattapatta]], a no [[Panagtungpal (panagpattapatta)|matungpal]], ket dumagos babaen ti mapatinggaan <ref>"Ti pamay-an nga adda amin kadagiti panangilasin ti maysa nga algoritmo malaksid a mabalin nga awan ti kinapatingga ket mabalin a matawagan ti 'panagpattapatta a pamay-an'" (Knuth 1973:5).</ref> a bilang kadagiti nasayaat a naipalawag nga agsasaruno a kasasaad, a kanungpalan nga agpataud ti "maiparuar"<ref>"Ti maysa nga algoritmo ket addaan ti maysa wenno ad-adu a maiparuar, kasla dagiti kaadu a nainaganan a maikabagian kadagiti maikabil" (Knuth 1973:5).</ref> ken agpatingga iti kanungpalan a kasasaad ti pagpatinggaan. Ti panagdaliasat manipud iti maysa a kasasaad iti sumaruno ket saan a nasken a [[deterministiko]]; adda met dagiti algoritmo, a naamammuan a kas dagiti [[pugto nga algoritmo]], a manginayon ti pugto a maikabil.<ref>No man wenno saan a ti proseso nga addan ti pugto nga akin-uneg a proseso (saan a mairaman ti maikabil) ket maysa nga algoritmo ket maisuppiatan. Ni Rogers ket nangibagbaga ti kapanunotanna a: "ti panagpattapatta ket matungpat iti diskreto a nasayat a ti addangna a moda, nga awan ti panagusar kadagiti agtultuloy a pamay-an wenno dagiti analogo nga aruaten. . . matungpalto a maikeddengan, nga awan ti panagusar kadagiti pugto a pamay-an wenno dagiti aruaten, a kas ti, dado" Rogers 1987:2.</ref>

Urayno ti ''algorismo''  ni [[al-Khwārizmī]] ket maibagbaga kadagiti alagaden iti panagaramid ti aritmetiko nga agus-usar kadagiti Hindu-Arabiko a numeral ken ti sistematiko a pakailawlawagan ti linear ken dagiti [[kuadratiko nga ekuasion]], ti pirgis a pormalisasion ti agbalinto a timoderno nga ''algoritmo'' ket nangrugi kadagiti panangipadas a mangsolbar ti [[Entscheidungsproblem]] (ti "problema ti panangikeddeng") nga insingasing babaen ni [[David Hilbert]] idi 1928. Dagiti simmaruno a pormalisasion ket naikuadro idi a kas dagiti panangipadas a mangipalawag ti "[[mapataudan a pannakaipattapatta]]"<ref>Ni Kleene 1943 iti Davis 1965:274</ref> wenno "mapataudan apamay-an";<ref>Ni Rosser 1939 iti Davis 1965:225</ref> dagita a pormalisasion ket nangiraman kadagiti [[Kurt Gödel|Gödel]]–[[Jacques Herbrand|Herbrand]]–[[Stephen Cole Kleene|Kleene]] a [[Panagsumro manen (siensia ti kompiuter)|panagsumro manen nga annong]] idi 1930, 1934 ken 1935, [[lambda kalkulo]] ni [[Alonzo Church]] idi 1936, "[[Pormulasion 1]]" ni [[Emil Post]] idi 1936, ken dagiti [[Turing a makina]] ni [[Alan Turing]] idi 1936–7 ken 1939. Ti panangited ti pormal a panangipalawag kadagiti algoritmo, a maipada iti intuitibo a pagarup, ket agtultuloy a kumarit a problema.<ref>{{cite book| last1 = Moschovakis| first1 = Yiannis N.| editor1-last = Engquist| editor1-first = B.| editor2-last = Schmid| editor2-first = W.| title = Mathematics Unlimited — 2001 ken ti labes| url = http://citeseer.ist.psu.edu/viewdoc/summary?doi=10.1.1.32.8093| year = 2001| publisher = Springer| isbn = 978-3-540-66913-5| pages = 919–936 (Paset II)| chapter = Ania kadi ti algoritmo? }}</ref>

== Dagiti nota ==
{{Reflist}}

== Dagiti akinruar a silpo ==
* {{dmoz|Computers/Algorithms/}}
{{pungol-nangruna}}
{{Kontrol ti autoridad}}

[[Kategoria:Dagiti algoritmo| ]]

Dagiti plantilia a naaramat iti daytoy a panid:

Plantilia:A wenno nga (kitaen ti taudan) (nasalakniban)
Plantilia:Asbox (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Asbox/styles.css (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Audio (urnosen)
Plantilia:Cite book (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Curlie (urnosen)
Plantilia:Dmoz (urnosen)
Plantilia:Hlist/styles.css (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:IPA audio link (urnosen)
Plantilia:IPAc-en (urnosen)
Plantilia:Iti sao (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Kontrol ti autoridad (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Main other (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Nangruna-pungol (urnosen)
Plantilia:Pungol-nangruna (urnosen)
Plantilia:Reflist (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Reflist/styles.css (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Respell (urnosen)
Plantilia:Sc (urnosen)
Plantilia:Smallcaps all (urnosen)
Plantilia:Str left (kitaen ti taudan) (nasalakniban)
Modulo:Asbox (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Buffer (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Citation/CS1 (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Citation/CS1/COinS (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Citation/CS1/Configuration (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Citation/CS1/Date validation (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Citation/CS1/Identifiers (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Citation/CS1/Utilities (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Citation/CS1/Whitelist (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Citation/CS1/styles.css (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Dagiti argumento (kitaen ti taudan) (nasalakniban)
Modulo:EditAtWikidata (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:IPAc-en (urnosen)
Modulo:IPAc-en/data (urnosen)
Modulo:IPAc-en/phonemes (urnosen)
Modulo:IPAc-en/pronunciation (urnosen)
Modulo:Iti sao (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Kontrol ti autoridad (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Lang (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Lang/ISO 639 synonyms (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Lang/data (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Language/data/iana languages (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Language/data/iana regions (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Language/data/iana scripts (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Language/data/iana suppressed scripts (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Language/data/iana variants (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Navbar (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Navbar/configuration (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Navbar/styles.css (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Navbox (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Navbox/configuration (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Navbox/styles.css (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Panagduktal ti nagan ti espasio/datos (kitaen ti taudan) (nasalakniban)
Modulo:Panagduktal ti nagan ti espasio/pannakaaramid (kitaen ti taudan) (nasalakniban)
Modulo:Panagkita para kadagiti di ammo a parametro (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Panagtengngel ti kategoria (kitaen ti taudan) (nasalakniban)
Modulo:Panagtengngel ti kategoria/bingayan (kitaen ti taudan) (nasalakniban)
Modulo:Panagtengngel ti kategoria/datos (kitaen ti taudan) (nasalakniban)
Modulo:Panagtengngel ti kategoria/maiparit (kitaen ti taudan) (nasalakniban)
Modulo:Panagtengngel ti kategoria/pannakaaramid (kitaen ti taudan) (nasalakniban)
Modulo:ResolveEntityId (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Unicode data (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Wensaan (kitaen ti taudan) (nasalakniban)

Agsubli iti Algoritmo.

Naala manipud iti "https://ilo.wikipedia.org/wiki/Algoritmo"