Բնունիս

Գյուղ
Բնունիս
Երկիր	Հայաստան
Մարզ	Սյունիքի մարզՍյունիքի մարզ
Համայնք	Սիսիան (համայնք) | Սիսիան համայնք[1]
Առաջին հիշատակում	906
Մակերես	17,16 կմ²
ԲԾՄ	1820 մ
Պաշտոնական լեզու	Հայերեն
Բնակչություն	176[2] մարդ (2011)
Ազգային կազմ	Հայեր
Կրոնական կազմ	Հայ Առաքելական եկեղեցի
Տեղաբնականուն	բնունիսցի
Ժամային գոտի	UTC+4

Բնունիս, գյուղ Հայաստանի Սյունիքի մարզի Սիսիան համայնքում^[1]։

Բնակավայրը պատմական անունը Բնունիք է։ Ռուսական կայսրության ժամանակաշրջանում կոչվել է Պնունիս^[3]։

Գտնվում է Որոտանի աջակողմյան վտակ Սիսիան գետի օժանդակ Այրիգետի ձախ կողմում, բարձրությունը ծովի մակերևույթից` 1760-1860 մ։ Հեռավորությունը Սյունիքի մարզի մարզկենտրոն Կապան քաղաքից ճանապարհով կազմում է մոտ 114 կմ, իսկ Սիսիան քաղաքից հեռու է 8 կմ դեպի հարավ։

Բնունիսը մտել է Մեծ Հայքի Սյունիք աշխարհի Ծղուկ գավառի կազմի մեջ՝ որպես Բնունիք։ Բնունիքի մասին առաջին հիշատակումները վերագրվում են 906 թվականին, երբ սյունաց իշխան Սմբատը Տաթևի վանքի կառուցման ավարտի կապակցությամբ, այլ գյուղերի հետ այս գյուղը ևս նվիրում է վանքին։ Գյուղը վերաշինվել է 1866 թվականի Ախլաթյան և Նախիջևանի Լաքաթաղ գյուղերից տեղափոխված բնակիչների ձեռքով։

Գյուղը բավականին հարուստ է պատմական հուշարձաններով. հյուսիսարևմտյան ծայրի գերեզմանատանը պահպանվել է Օրբելյան իշխանի մահարձանը՝ կանգնեցված 1321 թվականին, պահպանվել է հուշարձան նվիրված Մանկիկ Իշխանին։ Շրջակայքում կան նաև մի քանի գյուղատեղիներ և գերեզմանոցներ։

Համաձայն 2011 թվականին Հայաստանում անցկացված մարդահամարի արդյունքների՝ Բնունիսի մշտական բնակչությունը կազմել է 176, առկա բնակչությունը՝ 147 մարդ^[2]։ Գյուղի բնակիչները մշտապես եղել են հայեր^[4]։ Ստորև ներկայացված է Բնունիս գյուղի բնակչության թվային փոփոխությունն ըստ տարիների^[4][5].

Բնակչությունը զբաղվում է անասնապահությամբ, ծխախոտագործությամբ, հացահատիկի մշակությամբ և մեղվաբուծությամբ։

• Ա. Մանուկյան - ԽՍՀՄ հերոս
• Ա. Մ. Պողոսյան - պատմական գիտությունների դոկտոր

• Բնունիսի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Սյունիքի մարզ)

• Էջը Սյունիքի մարզպետարանի կայքում

դ ք խ Սյունիքի մարզ Գորիսի շրջան Ակներ • Արավուս • Բարձրավան • Գորիս • Խնածախ • Խնձորեսկ • Խոզնավար • Կոռնիձոր • Հարթաշեն • Ներքին Խնձորեսկ • Շուռնուխ • Որոտան • Վաղատուր • Վերիշեն • Տաթև • Տեղ • Քարահունջ • Քարաշեն Ղափանի շրջան Ագարակ • Աղվանի • Աճանան • Անտառաշատ • Առաջաձոր • Արծվանիկ • Գեղանուշ • Գեղի • Դավիթ Բեկ • Եղեգ • Եղվարդ • Լեռնաձոր • Խդրանց • Ծավ • Կաղնուտ • Կապան • Ձորաստան • Ճակատեն • Ներքին Խոտանան • Ներքին Հանդ • Նոր Աստղաբերդ • Նորաշենիկ • Շիկահող • Շրվենանց • Չափնի • Սյունիք • Սրաշեն • Սևաքար • Վանեք • Վարդավանք • Վերին Խոտանան • Տանձավեր • Տավրուս • Ուժանիս • Քաջարան • Քաջարան (գյուղ) • Օխտար Սիսիանի շրջան Աղիտու • Ախլաթյան • Անգեղակոթ • Արևիս • Աշոտավան • Բալաք • Բնունիս • Բռնակոթ • Դարբաս • Դաստակերտ • Գետաթաղ • Գորայք • Հացավան • Իշխանասար • Լոր • Լծեն • Մուծք • Նժդեհ • Նորավան • Սալվարդ • Սառնակունք • Շաղատ • Շաքի • Շենաթաղ • Սիսիան • Սպանդարյան • Թանահատ • Թասիկ • Տոլորս • Տորունիք • Ծղուկ • Ույծ • Վաղատին • Որոտնավան Մեղրիի շրջան Ագարակ • Ալվանք • Գուդեմնիս • Կարճևան • Կուրիս • Լեհվազ • Լիճք • Մեղրի • Նռնաձոր • Շվանիձոր • Տաշտուն • Վահրավար • Վարդանիձոր Գորիս (համայնք) Գորիս • Ակներ (Սյունիքի մարզ) • Աղբուլաղ (Սյունիքի մարզ) • Բարձրավան • Խնձորեսկ • Հարթաշեն (Սյունիքի մարզ) • Ձորակ (Սյունիքի մարզ) • Ներքին Խնձորեսկ • Շուռնուխ • Որոտան • Վանանդ (Սյունիքի մարզ) • Վերիշեն • Քարահունջ (գյուղ) Կապան (համայնք) Կապան • Ագարակ • Աղվանի • Աճանան • Անտառաշատ • Առաջաձոր • Արծվանիկ • Բարգուշատ • Գեղանուշ • Գոմարան • Դավիթ Բեկ • Դիցմայրի • Եղեգ • Եղվարդ • Խդրանց • Խորձոր • Ծավ • Կաղնուտ • Ձորաստան • Ճակատեն • Ներքին Խոտանան • Ներքին Հանդ • Նորաշենիկ • Շիկահող • Շիշկերտ • Շրվենանց • Չափնի • Սզնակ • Սյունիք • Սրաշեն • Սևաքար • Վանեք • Վարդավանք • Վերին Խոտանան • Տանձավեր • Տավրուս • Ուժանիս • Օխտար Մեղրի (համայնք) Մեղրի • Ագարակ • Ալվանք • Այգեձոր • Գուդեմնիս • Թխկուտ • Լեհվազ • Լիճք • Կարճևան • Կուրիս • Նռնաձոր • Շվանիձոր • Վահրավար • Վարդանիձոր • Տաշտուն Սիսիան (համայնք) Սիսիան • Ախլաթյան (Սյունիքի մարզ) • Աղիտու • Անգեղակոթ • Աշոտավան • Արևիս • Բալաք • Բնունիս • Բռնակոթ (գյուղ) • Գետաթաղ • Դաստակերտ • Դարբաս • Թանահատ (գյուղ) • Թասիկ • Իշխանասար • Լծեն • Լոր (Սյունիքի մարզ) • Հացավան • Մուծք • Նժդեհ (գյուղ) • Նորավան (Սյունիքի մարզ) • Շաղատ (գյուղ) • Շամբ • Շաքի • Շենաթաղ • Որոտնավան • Սալվարդ • Վաղատին • Տոլորս • Տորունիք • Ցղունի • Ույծ Տաթև (համայնք) Խոտ • Հալիձոր • Հարժիս • Շինուհայր • Սվարանց • Տաթև • Տանձատափ • Քաշունի Տեղ (համայնք) Կոռնիձոր • Տեղ • Արավուս • Խնածախ • Խոզնավար • Վաղատուր • Քարաշեն Քաջարան (համայնք) Քաջարան • Անդոկավան • Աջաբաջ • Գեղավանք • Գեղի • Գետիշեն • Լեռնաձոր • Կաթնառատ • Կավճուտ • Կարդ • Կիցք • Ձագիկավան • Ներքին Գիրաթաղ • Նոր Աստղաբերդ • Ոչեթի • Վերին Գեղավանք • Վերին Գիրաթաղ • Փուխրուտ • Քաջարան • Քարուտ Այլ գյուղեր Կավարտ