Guarda, Portugal

Situada a 1.056 metros de altitude é a cidade localizada a maior altura en Portugal. Forma parte da rexión montañosa da Beira Alta, da cal é a poboación máis importante. Ademais é a sede episcopal da diocese da Guarda.

O concello da Guarda ten 717,88 km² de área e 44.149 habitantes (2004). Está subdividido en 55 freguesías. O termo municipal limita polo nordeste co concello de Pinhel, polo leste con Almeida, polo sueste con Sabugal, polo sur con Belmonte e mais con Covilhã, polo oeste con Manteigas e con Gouveia e polo noroeste con Celorico da Beira.

Os restos arqueolóxicos achados na zona testemuñan a presenza humana nesta terra desde a prehistoria, así como nas épocas romana e visigoda. Caída en mans dos árabes, sería reconquistada no ano 1140, sendo fortificada polo rei Sancho I de Portugal, que fixo da cidade un baluarte inexpugnábel fronte calquera posíbel novo ataque andalusí. Desta súa función guerreira veulle o nome. No 1199 obtivo carta foral, pasando a constituír parte dunha liña defensiva de castelos e fortalezas nunha rexión a disputar co reino de León e logo coa Coroa de Castela.

A muralla que cinxía a cidade é hoxe practicamente irrecoñecíbel, agás nalgúns treitos e nas tres portas aínda subsistentes das cinco orixinarias. Gran parte dos muros da cerca foron subsumidos polas edificacións construídas sobre deles. O centro histórico está formado, principalmente, de antigas casas de granito escurecido con portais góticos con fiestras de estilo manuelino ou renacentista, escudos heráldicos e gárgulas esculpidas.

O punto máis alto da cidade está na Praça Luis de Camôes, coa estatua de Sancho I no centro, e arredor da cal se miran os monumentos máis importantes da cidade.

• Sé, a catedral é un edificio tardo gótico, terminado a mediados do século XVI. Foi ergueita con grandes bloques escuadrados de granito e provista con ornamentos manuelinos. Está provista de torres almenadas.
• Torre de Menagem, antiga torre posta detrás da catedral.
• Torre dos Ferreiros, formaba parte dunha antiga porta das murallas medievais.
• São Vicente, igrexa do século XVIII con azulexos historiados da época.
• Misericordia, igrexa barroca do século XVII.
• Museo, disposto nunha ala do antigo Paço Episcopal, este datado en 1601, conserva coleccións de restos arqueolóxicos romanos e visigodos, pinturas provenientes dos mosteiros da rexión e cadros de pintores modernos di pittori; hai unha sección dedicada á etnoloxía e outra a armas e armaduras.

Desde a Guarda pódese saír de exploración pola próxima Serra da Estrela ou ben nunha seguir unha ruta dos castelos da Beira Alta.

A Serra da Estrela é o maior cordal montañoso portugués, que se pode considerar un apéndice occidental do Sistema Central español. Ten unha lonxitude duns 60 km e un ancho de 30. Abunda en vexetación boscosa e pasteiros. No inverno é tamén un lugar de prácticas deportivas de neve. Debem salientarse as posíbeis seguintes escalas:

• A 20 km: Belmonte, pequena cidade duns 7.500 habitantes, sita a 600 m de altura: Aquí naceu Pedro Álvares Cabral (1467-1526), descubridor do Brasil. Monumentos: igrexa de Santiago, con capela dos Cabral e as tumbas da familia ; a igrexa da Sagrada Familia conserva a imaxe da "Nossa Senhora de Esperança", que se di acompañou a viaxe do grande navegator.

A 4 km. da Belmonte sitúanse as ruínas de Centum Cellas cun torreón romano.

• A 29 km. Celorico da Beira. outra pequena cidade beirota dominada polo seu castelo medieval.

O concello está servido por unha boa rede viaria:

• • IP5 / A25 (auto-estrada) - Liga a cidade con España a leste e con Aveiro a oeste.
  • IP2 / A23 (auto-estrada) - Liga a cidade ao norte portugués (Bragança) e polo sur até Faro, no extremo meridional do país, indo polo interior de Portugal. É tamén a principal ligazón con Lisboa, ao confluír coa autoestrada A1.

Pola Guarda pasan aínda as seguintes liñas ferroviarias:

• • Liña da Beira Alta - Figueira da Foz - Guarda - Vilar Formoso.
  • Liña da Beira Baixa - Entroncamento - Guarda.

No concello sitúase o encoro do Caldeirão, importante infraestrutura para o abastecemento de auga e produzón de enerxía. Ademais foi construída con intención de que fose un polo de atracción turística.