Lumen (eenheid)

Het lumen^[1][2] (symbool: lm) is de eenheid voor lichtstroom.

Het lumen is een maat voor de totale hoeveelheid zichtbaar licht die een lichtbron in alle richtingen uitstraalt.

Het lumen is een afgeleide eenheid uit het SI-stelsel. 1 lumen is de lichtstroom van een puntlichtbron waarvan het licht in 1 steradiaal gebundeld is en 1 candela uitstraalt. Meer algemeen: de lichtstroom in lumen is gelijk aan het product van de lichtsterkte van de bron in candela en de ruimtehoek waarin het licht wordt uitgezonden in steradiaal. Eén lumen is dan ook gelijk aan één cd sr. Met andere woorden, aangezien een bol 4π steradialen is, heeft een lichtbron die in alle richtingen een uniforme lichtsterkte van 1 candela uitstraalt, een totale lichtstroom van 4π lumen. 1 lm = 1 cd·sr.

Gewoonlijk wordt de intensiteit van licht (als elektromagnetische golf) weergegeven door de Poynting-vector in W/m². Omdat het oog slechts een deel van het EM-spectrum kan waarnemen (meest gevoelig voor 550 nm (groen) golven), wordt het lumen ook gedefinieerd als equivalent aan een vermogen van 1/683 watt bij deze golflengte.

De lichtstroom is de totale hoeveelheid licht in een lichtbundel. Bekijkt men een deel van een lichtbundel, dan heeft dat deel een kleinere lichtstroom (in lumen) maar (in principe) dezelfde lichtsterkte (in candela) als de hele bundel. De lichtstroom hangt af van het vermogen van de bron en van de kleur van het licht. Een ledlamp geeft per watt een lichtstroom van 40 tot 100 lumen.

Lichtstroom	Vergelijking elektrisch vermogen[bron?]
	ledlamp	spaarlamp	gloeilamp	halogeenlamp
50 lm	1 W		7 W
100 lm	1,2 W		15 W
150 lm				18 W
200 lm	2 W	5 W	25 W
300 lm	3 W			28 W
400 lm	4 W	8 W	40 W
500 lm	5,5 W
600 lm	6 W	11 W		42 W
700 lm		13 W	60 W
800 lm		15 W
850 lm				52 W
900 lm	8 W	16 W	75 W
1000 lm	11 W
1100 lm		18 W
1300 lm		22 W	100 W	70 W
1500 lm	18 W	25 W
1800 lm	20 W	28 W
1900 lm				105 W
2100 lm		33 W	150 W

Het ANSI-lumen is een maat voor de lichtopbrengst van bijvoorbeeld een videoprojector (beamer). Het is de gemiddelde lichtsterkte gemeten over 9 punten op het projectievlak in 100% wit. Deze waarde wordt gemeten met een lichtmeter. Courante waarden liggen tussen 800 en 5000 lm.

De courante waarde van het aantal lumen bij videoprojectoren ligt tussen 800 lm en 40.000 lm.

• Lux (eenheid)