برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. لطفاً با توجه به شیوهٔ ویکی‌پدیا برای ارجاع به منابع، با ارائهٔ منابع معتبر به بهبود این مقاله کمک کنید. مطالب بی‌منبع را می‌توان به چالش کشید و حذف کرد. یافتن منابع: "سماق" – اخبار · روزنامه‌ها · کتاب‌ها · آکادمیک · جی‌استور (چگونگی و زمان حذف پیام این الگو را بدانید)

سماق
رده‌بندی علمی
فرمانرو:	گیاهان
(طبقه‌بندی‌نشده):	گیاهان گلدار
(طبقه‌بندی‌نشده):	دولپه‌ای‌های نو
(طبقه‌بندی‌نشده):	رزیدها
راسته:	افراسانان
تیره:	پسته‌ایان
سرده:	سماغ‌ها کارل لینه
گونه نماد
Rhus coriaria
گونه‌ها
حدود ۲۵۰ گونه

سُماغ (نام علمی: Rhus) درختچه‌ایست کوهستانی که میوه‌های خوشه‌ای دارد و میوهٔ آن پس از کوبیده شدن به عنوان چاشنی، همراه با غذاهای گوشتی همچون کباب استفاده می‌شود. طعم آن گرایش به ترشی دارد. گیاه سماق از راسته افراسانان (Sapindales)، تیرهٔ پسته‌ایان (Anacardiaceae) است.^[۱] سماق معرب سماک فارسی است. همچنین سماق یکی از سین های اصلی هفت سین است. همچنین بعضی از آشپز ها سماق را روی تخم مرغ میریزند.

املای این واژه در فارسی سماغ میباشد و از سماق عربی آمده. خود آن نیز از زبان سریانی و واژه summāqā به معنی سرخ گرفته شده است.^[۲]

سماغ در غرب آسیا و شرق آفریقا و آمریکای شمالی می‌روید. این گیاه در ایران در شازند، تبریز، اردبیل، گرمی(مغان)، شمیران، تفرش، خراسان، قم، محلات، شیراز، تویسرکان، رودبار، هوراند، سردشت، اقلید، شهرستان گناباد( روستای خانیک) می‌روید.

سماغ یکی از اجزای سفره هفت سین ایرانیان است.^{[نیازمند منبع]} در یونان باستان از چوب سماق به جهت رنگ‌آمیزی پارچه‌های پشمی استفاده می‌شده‌است و در کشور ایتالیا از این گیاه برای رنگ دادن به چرم نیز استفاده شده‌است.^[۳]

• میوه تازه سماغ به دلیل ایجاد مسمومیت نباید مصرف شود و فقط باید خشک آن را مصرف کرد.
• به دلیل اینکه سماغ سرد است برای افراد سردمزاج مناسب نبوده و باید با گیاهان گرم مصرف شود،
• صمغ درخت سماغ باعث یبوست شدید می‌شود
• مصرف بیش از حد آن هم به صورت چاشنی بیش از پنج گرم می‌تواند مسمومیت زا باشد.^[۴]

کاربردهای سماغ بیشتر در تولید و چاشنی غذایی است.^[۵] همچنین از خواص دارویی آن در طب سنتی استفاده می‌شود.^{[نیازمند منبع]}سماق، چه قرمز و چه قهوه ای باشد طبعی سرد و خشک دارد. این خواص در طب سنتی برای تعادل طبع گرم و مرطوب در بدن مفید و مورد استفاده است.^[۶] علت افزودن سماق به کباب این است که خوردن گوشت کباب شده باعت تولید آنزیم‌هایی در بدن می‌شود که مضر هستند، سماغ می‌تواند اثر این آنزیم‌ها را خنثی کرده و در عین حال چاشنی خوبی برای آش‌ها و سوپ‌ها و خورشت‌ها و رنگ آن‌ها را مشکی کرده و اشتها را تحریک می‌کند.

ترکیبات میوه: در آنالیزی که بر روی میوه سماغ انجام گرفت، مشخص شد که شامل: ۶/۹ درصد رطوبت، ۴/۷ درصد روغن، ۶/۲ پروتئین، ۶/۱۴ درصد فیبر، ۸/۱ درصد خاکستر و ۸/۶۳ درصد عصاره محلول در آب است.^{[نیازمند منبع]}

سماق محتوای طیف گستردهای از ترکیبات فعال دارویی از قبیل: اسیدهای ارگانیک، فنولیک اسید، فلاونوئیدها، آنتوسیانین‌ها، تانن‌های هیدرولیز کننده و ترپنوئیدها است.^{[نیازمند منبع]}

از نظر ترکیبات شیمیایی در میوه و در برگهای سماغ تانن فراوانی موجود است. در برگ‌های خشک آن بین ۳۰–۱۵ درصد تانن وجود دارد و به علاوه یک ماده رنگین زرد به نام میریستین یافت می‌شود.

تکثیر سماغ از طریق قلمه، پاجوش و بذر صورت می‌گیرد؛ که رایج‌ترین روش آن از طریق کشت پاجوش است. بذرهای سماغ دارای رکود فیزیولوژیکی و فیزیکی است.

زرگری، علی، ۱۳۹۳، گیاهان دارویی، چاپ هشتم، انتشارات دانشگاه تهران

این یک مقالهٔ خرد زیست‌شناسی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.