Espainiako 1978ko Konstituzioaren 155. artikulua

Espainiako 1978ko konstituzioko 155. artikulua autonomia erkidegoen funtzionamenduari buruzko artikulu bat da. Zortzigarren tituluaren hirugarren kapituluan agertzen da. Artikulu honek autonomiak bertan behera uzteko ahalmena ematen dio Espainiar estatuari, esandako erakundeek lege hausteraren bat eginez gero edota gobernuaren aginduak betetzen ez dituztenean.^[1]

Artikulua, Alemaniar konstituzioko Bundeszwang artikuluan inspiraturik dago. Artikulu honek ere botere berdina ematen dio Alemaniako gobernuari aipaturiko lege hausteren bat gertatuz gero.^[2]

155. artikuluaren aplikazioa ez da berehalakoa. Aurreikusita dago, esandako artikulua aplikatu nahi izanez gero, hainbat aste beharko direla aurrera eramateko. Lehenik eta behin, gobernuak artikulua aplikatzeko, errekerimendu bat bidali beharko dio aplikatua izango den erkidegoko lehendakariari, legea errespetatzea eskatuz. Horrek, ezezkoa eman edo erantzuna ez emanez gero, gobernuak Espainiako Senatura bidali beharko du bere asmoa, eta Senatuaren gehiengoaren babesa lortu. Senatuan, proposamena onartu arte, aste bateko denbora izango beharko litzake proposamena eztabaidatzeko.^[3]

Orain arte, bakarrik Katalunian aplikatu da artikulu hau, 2017ko urriaren 21ean aplikatzeko proposamena egin zuen Espainiako gobernuak. Aplikazioa Carles Puigdemont presidentearen prozesu independentista geldiarazteko egin zen.^[4]

Halere, Felipe Gonzálezek 1989ko otsailean Kanarietan aplikatzekotan egon zen, baina errekerimenduari baietza eman zion presidentea, Lorenzo Olarte, eta 155-a ez zen aurrera eraman. Europar Batasunaren aranzeleak aplikatu nahi ez zirelako zen.^[5]

1. ↑ Jatorrizko gaztelaniazko testua:

   «

   Si una Comunidad Autónoma no cumpliere las obligaciones que la Constitución u otras leyes le impongan, o actuare de forma que atente gravemente al interés general de España, el Gobierno, previo requerimiento al Presidente de la Comunidad Autónoma y, en el caso de no ser atendido, con la aprobación por mayoría absoluta del Senado, podrá adoptar las medidas necesarias para obligar a aquélla al cumplimiento forzoso de dichas obligaciones o para la protección del mencionado interés general. Para la ejecución de las medidas previstas en el apartado anterior, el Gobierno podrá dar instrucciones a todas las autoridades de las Comunidades Autónomas.

   »

• 1978ko Espainiar konstituzioa
• Espainiako Senatua
• Kataluniako prozesu independentista