Tvaoj de la Grandaj lagoj
La tvaoj (angle Twa, ankaŭ konata kiel Batwa) estas pigmea popolo, kiu estas la plej antikva loĝantaro de la regiono de Grandaj lagoj en Afriko. Nuntempe la popolo renkonteblas en Ruando, Burundo, Ugando, kaj en la okcidenta parto de Demokratia Respubliko Kongo. En 2000 la suma popolkvanto estis proksimume 80 000 homoj, pro kio tiu popolo restas nur unu el la minoritataj popoloj en tiuj landoj[2].
| Tvaoj de la Grandaj lagoj | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||
| Tvao kun tradicia pafarko kaj sago | |||||||||||||||
| etno | |||||||||||||||
| Twa | |||||||||||||||
| Suma populacio | |||||||||||||||
| 80,000 | |||||||||||||||
| Ŝtatoj kun signifa populacio | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Lingvo(j) | |||||||||||||||
| burunda, kiga, franca, angla | |||||||||||||||
| Religio | |||||||||||||||
| 7% Kristanismo[1] | |||||||||||||||
| Parencoj | |||||||||||||||
Historio
redaktiKiam hutuoj, unu el la bantuaj-popoloj, alvenis al la regiono, ili subigis tvaojn. Ĉirkaŭ la 15-a jarcento de nova erao, tutsioj, la Nilotika popolo, ankaŭ almigris ĉi tien kaj ekdominis super kaj la tvaoj kaj hutuoj. Tvaoj parolas la saman lingvon, Kinjaruanda, kiel Hutu kaj Tutsi. Dum pluraj jarcentoj Tva estis nur malgranda minoritato en tiu areo (nuntempe ĉ. 1 % de popolkvanto en Ruando kaj Burundo) kun nesignifa politika rolo.
Tvaoj ofte malakceptis partopreni en diskutoj pri konflikto inter la hutuoj kaj tutsioj, kiu atingis sian kulminon en Ruanda genocido en 1994. Tamen, ĉirkaŭ 30 % de la tvaoj estis mortigitaj en Ruando en tiu tempo[2].
Nuntempa situacio
redaktiTradicie la tvaoj estis duonnomada popolo kun la ĉefokupoj de ĉasado kaj kultivado, loĝanta en montaraj arbaroj. Pro elradikigo de tiuj arbaroj por agrikulturaj celoj, konstruo de loĝejoj, industriigo de la regiono kaj establo de naturrezervejoj, la tvaoj estis devigitaj forlasi tiujn teritoriojn kaj serĉi novan loĝlokon. Pro tio multaj el ili nun estas sen propra hejmo kaj devas vivi en malriĉeco. La rajtoj de la tvaoj pri la teritorioj, de kiuj ili estis forpelitaj, neniam estis agnoskitaj de la respektivaj landoj kaj ili neniam ricevis iun rekompencon por tio.
Infanoj de la tvaoj preskaŭ ne havas eblon edukiĝi kaj la reprezento de la komunumoj en la registaroj estas minimuma. Pro ilia pigmea deveno ili plu suferas pro antaŭjuĝoj kaj diskriminacio, perforto kaj ĝenerala ekskludo el la socia vivo[3][4].
Vidu ankaŭ
redaktiAliaj pigmeaj popoloj
Eksteraj ligiloj
redakti- (en) Pigemoj de centra Afriko kun fotoj kaj etnografiaj notoj
- (en) Pigmeoj Batva en la regiono de Grandaj Lagoj Arkivigite je 2006-06-23 per la retarkivo Wayback Machine, Minority Rights Group International, Junio 2000
- (en) Virinoj Tva, Rajtoj de Tva en la regiono de Grandaj Lagoj en Afriko Arkivigite je 2007-07-16 per la retarkivo Wayback Machine, Minority Rights Group International, Novembro 2003
- (en) BURUNDIO: Defio de Batva por egalrajteco Arkivigite je 2007-09-29 per la retarkivo Wayback Machine: Pigemoj hodiaŭ en Afriko IRIN Esploro
Referencoj
redakti- ↑ Johnstone, Patrick, kaj Jason Mandryk. Operation World (Operaco Mondo). Waynesboro, GA: Paternoster Lifestyle, 2001.
- ↑ 2,0 2,1 Minoritatoj en Sieĝo: Pigemoj hodiaŭ en Afriko IRIN Esploro
- ↑ Forest Peoples Programme. http://www.forestpeoples.org/
- ↑ CAURWA (Communauté des Autochtones Rwandais). http://www.catgen.com/caurwa/EN