Hanovro

Ĉi tiu artikolo temas pri ĉefurbo de Malsupra Saksio. Koncerne aliajn signifojn aliru la apartigilon Hanovro (apartigilo).

Hanovro
special municipality association of Germany (en) (2001–) urban district of Lower Saxony (en) (1883–2001) ĉefurbo de germania federacia lando urbego urba komunumo de Germanio ĉefurbo de distrikto en Germanio Hansa urbo vd
Flago	Blazono
Administrado
Ĝemelurboj Leipzig (1987–) Hiroŝimo (1983–) Poznano (1979–) Blantyre (1968–) Rueno (1966–) Perpinjano (1960–) Bristolo (1947–) La-Pazo Montrealo Kansasurbo Newcastle-upon-Tyne vd
Poŝtkodo	30159–30659
En TTT	Oficiala retejo [+]
Demografio
Loĝantaro	548 186  (2023) [+]
Loĝdenso	2 685 loĝ./km²
Geografio
Geografia situo	52° 22′ N, 9° 44′ O (mapo)52.3744444444449.7386111111111Koordinatoj: 52° 22′ N, 9° 44′ O (mapo) [+]
Alto	55 m [+]
Areo	204,15 km² (20 415 ha) [+]
Horzono	UTC+01:00 [+]
DEC Situo de Hanovro
DEC Situo de Hanovro
Alia projekto
Vikimedia Komunejo Hannover [+]
v • d • r

Hanovro^[1] aŭ Hanovero estas la ĉefurbo de la germana federacia lando Malsupra Saksio. Fine de decembro 2022 ĝi havis 545 045 loĝantojn. La urbo estas grava industria kaj komerca centro; ĝi havas universitaton, plurajn altlernejojn kaj estas okazejo de diversaj internaciaj foiroj. La urbo kaj 20 ĉirkaŭaj komunumoj konsistigas la distrikton Regiono Hanovro.

Germana nomo: Hannover [haNOfer]

Situo: 52° 24′ N, 9° 44′ O (mapo)52.49.7333333333333 , apud la rivero Leine

Areo: 204,09 km²

Horzono: GMT+1h (+2h de aprilo ĝis oktobro)

Alteco: averaĝe 55 m super la marnivelo

Dum la mezepoko, la urbo apartenis al la komerca ligo Hanso.

La Reĝlando Hanovro (en germana: Königreich Hannover) estis establita en oktobro 1814 fare de la Kongreso de Vieno, kun la restaŭrado de Georgo la 3-a de Britio al siaj Hanovraj teritorioj post la Napoleona epoko. Ĝi sukcedis la iaman Elekto-Princlandon Hanovron. Hanovro (konata formale kiel Elekto-Princlando Brunsvigo-Luneburgo), kaj aliĝis al 38 aliaj suverenaj ŝtatoj en la Germana Konfederacio en junio 1815. La Reĝlando estis regata de la Hanovra dinastio en persona unio kun Unuiĝinta Reĝlando de Granda Britio kaj Irlando ekde 1814.

Bombardado de Hanovero okazis dum la Dua Mondmilito, fare de la bombaviadiloj de la Royal Air Force (RAF) kaj de Usono (USAAF). Pro totalo de 125 atakoj (depende de la fontoj ankaŭ: 88) mortis 6 782 personoj.

En 200 okazis la Expo 2000 en la Hanovra foirejo (Messegelände Hannover), kiu estas fama pro gastigado de CeBIT.

• Ĝardenoj de Herrenhausen
• Internacia ekspozicio (2000)
• Stacidomo
• Urbodomo

• Universitato de Hanovro
• Evangelia lernejfondaĵo (EKD)

En orienta urboparto de Hanovro konektiĝas la germana aŭtovojo A2 (de sudokcidento al oriento) kaj germana aŭtovojo A7 (de nordo al sudo). Mallonga plia aŭtovojo en la urbo estas la germana aŭtovojo A37. Sed ankaŭ per trajnoj la urbo per facile atingeblas. En la ĉefstacidomo la sudenvojanta rapidtrajna fervoja linio Hanovro-Würzburg kun branĉo sudokcidenten al Frankfurto ĉe Majno konektiĝas al pliaj rapidtrajnaj linioj sudokcidente al la Ruhr-Regiono kaj Kolonjo, okcidente al Osnabrück kaj Amsterdamo, nordokcidente al Bremeno, norde al Hamburgo kaj Danio kaj oriente al Berlino kaj Pollando.

La Hanovra foiro - germane Hannover Messe (HM) - estas la tutmonde plej signifa industria foiro. Ĝi okazas ĉiujare en la urbo Hanovro. La foirejo estas laŭ areo la tutmonde plej granda ekspoziciejo. En ĝi okazis ankaŭ la Internacia ekspozicio de 2000, kiu penis prezenti laŭeble multajn mondajn kulturojn komence de la tria jarmilo, kaj ĉiujare en la foirejo okazas ankaŭ la foiro CeBIT, la tutmonde plej granda foiro pri informa teknologio.

• Alfred Gercke, filologo
• Annalena Baerbock, politikistino
• August Wilhelm Iffland, aktoro kaj teatrestro
• Feodora de Saksio-Meiningen, granddukino
• Hannah Arendt, filozofino
• Hermann Grotefend, historiisto
• Niki de Saint Phalle
• Dóra Csinády, hungara baletisto
• Otto Crusius, filologo
• Scorpions
• Wilhelm Capelle, filologo
• Jürgen von Beckerath, egiptologo, naskiĝis en Hanovro en 1920

En la komenco de 20-a jarcento Paul Friedrich Wilhelm Tarnow propagandis Esperanton en la urbo. En 1907 oni fondis la unuan Esperanto-grupon de la urbo. Inter aliaj eventoj, de la 27-a de decembro 1987 ĝis la 3-a de januaro 1988 la 31-a Internacia Seminario de Germana Esperanto-Junularo okazis en la Hanovro, en granda seminariejo flanke de la lago Maschsee, kaj pritraktis la temon "Sano". Hodiaŭ daŭre ekzistas vigla movado en la urbo. En la urboparto Döhren-Wülfel estas strato nomata "Esperantostraße".

• 
  Volbo de halo en urbodomo
• 
  Pafarkisto antau la urbodomo
• 
  Kronigo de Leibnitz en urbodomo de Hanovro
• 
  Balkono en Hanovro
• 
  Operejo en Hanovro

Inter la 9a de junio kaj la 9a de julio 2006 en Germanio okazis la Futbala Mondpokalo, interalie en Hanovro. En la dum 2004 tute trakonstruita stadiono, kiu dum la turniro havas 39 297 sidlokojn, okazis pluraj maĉoj.

• Hanovera ĉevalo
• S-Bahn de Hanovro
• Stadtbahn de Hanovro

• Oficiala retejo germane
• panoramaj bildoj de la urbo
• biografioj de gravaj inoj el Hanovro Arkivigite je 2005-04-10 per la retarkivo Wayback Machine

v • d • r Urboj en Germanio kun pli ol 100 000 loĝantoj 1.000.000+ Berlino • Hamburgo • Kolonjo (Köln) • Munkeno (München) 500.000+ Bremeno • Dortmund • Dresdeno • Düsseldorf • Essen • Frankfurto ĉe Majno (Frankfurt am Main) • Hanovro • Lepsiko (Leipzig) • Nurenbergo (Nürnberg) • Stutgarto 200.000+ Aachen • Augsburg • Bielefeld • Bochum • Bonn • Braunschweig • Chemnitz • Duisburg • Erfurt • Freiburg im Breisgau • Gelsenkirchen • Halle an der Saale • Karlsruhe • Kiel • Krefeld • Lübeck • Magdeburg • Mannheim • Münster • Mönchengladbach • Oberhausen • Rostock • Wiesbaden • Wuppertal 100.000+ Bergisch Gladbach • Bottrop • Bremerhaven • Cottbus • Darmstadt • Erlangen • Fürth • Gera • Göttingen • Hagen • Hamm • Heidelberg • Heilbronn • Herne • Hildesheim • Ingolstadt • Jena • Kassel • Koblenz • Leverkusen • Ludwigshafen • Mainz • Moers • Mülheim an der Ruhr • Neuss • Offenbach am Main • Oldenburg • Osnabrück • Paderborn • Pforzheim • Potsdam • Recklinghausen • Regensburg • Remscheid • Reutlingen • Saarbrücken • Salzgitter • Siegen • Solingen • Trier • Ulm • Wolfsburg • Würzburg