póraś
Lower Sorbian
editAlternative forms
editEtymology
editFrom Proto-Slavic *porati; cognate with Hoyerswerda Upper Sorbian porać, Belarusian пораць (póracʹ), паспорыць (paspórycʹ), Bulgarian препирам (prepiram).
Pronunciation
editVerb
editpóraś impf (perfective spóraś)
- (transitive) to bring, take, put
- Wóni póraju zranjone do chórownje. ― They are bringing the injured to the hospital.
- Wóna póra rowno źiśi do póstole. ― She’s just putting the children to bed.
- něco do rěcha póraś; rěch do něcogo póraś ― to put something in order
- do wuskosćow póraś ― to embarrass (literally, bring to embarrassment)
- do zacwiblowanja póraś ― to bring to despair
- (transitive) to make, cause, incite
- na mjeńše póraś ― to make smaller
- někogo k něcomu póraś ― to incite someone to something
- do reje póraś ― to ask to dance
- do wěry někomu póraś ― to cause to believe in someone
- (reflexive) to come, go, move, get a move on
- Njewjedro se póra. ― A storm is brewing.
- Słyńco se póra. ― The sun is coming out.
- Wón se k nam póra. ― He’s coming here (literally, He’s coming to us).
- Wón se wót nas póra. ― He’s going away (literally, He’s going from us).
- Něnto póraju se swajźbarje z cerkwje. ― Now the wedding guests are coming out of the church.
- Chtož pómałem se póra, teke dojźo. ― He who goes slowly still arrives.
- Póraj se! ― Get out of here!
- Póraj se domoj! ― Off home with you!
- Póraj se mě z wócowu! ― Get out of my sight!
- Póraj se wen! ― Come out here!
- se póraś do ― move to
Conjugation
editConjugation of póraś (imperfective)
Present | Singular | Dual | Plural |
---|---|---|---|
1st person | póram | póramej | póramy |
2nd person | póraš | póratej | póraśo |
3rd person | póra | póratej | póraju |
Preterite | Singular | Dual | Plural |
1st person | pórach | pórachmej | pórachmy |
2nd person | pórašo | póraštej | pórašćo |
3rd person | pórašo | póraštej | pórachu |
Imperative | Singular | Dual | Plural |
2nd person | póraj | pórajtej | pórajśo |
- Participles
Synonyms
editDerived terms
edit- donapóraś
- dopóraś
- dopśepóraś
- dowupóraś
- dozapóraś
- na bok póraś (“to eliminate, get rid of”)
- nadlej póraś (“to protract, drag out”)
- napóraś
- pópóraś
- pśepóraś
- pśinapóraś
- pśipóraś
- pśispóraś
- rozpóraś
- se póraś ako chudy kral na wójnu (“to go off crestfallen, to slink off with one’s tail between one’s legs”, literally “to go off like a poor king to war”)
- se póraś na (“move against, attack”)
- se póraś z (“to follow, pursue”)
- wopóraś
- wótpóraś
- wupóraś
- zapóraś
- zwótpóraś
Further reading
edit- Muka, Arnošt (1921, 1928) “póraś”, in Słownik dolnoserbskeje rěcy a jeje narěcow (in German), St. Petersburg, Prague: ОРЯС РАН, ČAVU; Reprinted Bautzen: Domowina-Verlag, 2008
- Starosta, Manfred (1999) “póraś”, in Dolnoserbsko-nimski słownik / Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch (in German), Bautzen: Domowina-Verlag