Pistolet maszynowy
Pistolet maszynowy – rodzaj indywidualnej automatycznej broni strzeleckiej zasilanej amunicją pistoletową, zdolnej do prowadzenia ognia ciągłego. Pistolety maszynowe przeznaczone są do zwalczania siły żywej na krótkich dystansach (do 200 m)[1].
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Pistolety maszynowe najczęściej są bronią samoczynną, rzadziej samoczynno-samopowtarzalną[1]. Działanie automatyki opiera się najczęściej na zasadzie odrzutu zamka swobodnego rzadziej półswobodnego. Wyposażane są w wymienne magazynki oraz stałe lub składane kolby[1].
Zaletami pistoletów maszynowych są ich niewielkie rozmiary i odrzut, poręczność, wysoka szybkostrzelność i pojemne magazynki. Cechy te zapewniają dużą siłę ognia na krótkich dystansach. Z tego powodu wykorzystywane są najczęściej do walki w ciasnych przestrzeniach (okopy, budynki), oraz jako broń do samoobrony dla załóg pojazdów. Wadą pistoletów maszynowych jest ich nieduży zasięg, co w kontekście wojskowym wymaga uzupełniania ich inną bronią (karabinami / karabinkami).
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwszą bronią maszynową, zasilaną nabojem pistoletowym był opracowany w 1914 r. włoski podwójnie sprzężony Villar-Perosa. Używany w czasie I wojny światowej jako wyposażenie strzeleckie samolotów, nie sprawdził się w tej roli ze względu na zbyt słabą amunicję. Przeniesiono go na wyposażenie piechoty, gdzie używany był w roli broni zespołowej (podobnie do ręcznych karabinów maszynowych). Innym przykładem broni z tego okresu, zbliżonej do późniejszych pistoletów maszynowych był opracowany w 1916 r. austro-węgierski pistolet automatyczny Steyr M1912/P16[2][3].
-
Villar-Perosa
Pierwszy pistolet maszynowy. I wojna światowa. -
Steyr M1912/P16
Pierwszy pistolet automatyczny. I wojna światowa.
Pierwszym klasycznym pistoletem maszynowym był niemiecki MP 18, skonstruowany pod koniec I wojny światowej. Został jednak wprowadzony zbyt późno i wyprodukowany w zbyt małej ilości aby odegrać istotną rolę podczas tego konfliktu[4]. W broni tego typu dostrzeżono jednak potencjał, dalej ją rozwijano a w okresie międzywojennym wprowadzano szereg zróżnicowanych pistoletów maszynowych w poszczególnych armiach. Szczyt popularności tej broni przypadł na okres II wojny światowej, po czym zaczął stopniowo maleć ze względu na spopularyzowanie karabinków automatycznych na amunicję pośrednią. Współcześnie w wojsku pistolety maszynowe używane są w ograniczonym zakresie, mimo to broń tego typu nadal cieszy się dużą popularnością w formacjach policyjnych oraz na rynku cywilnym (np. w firmach ochroniarskich).
-
MP 18
Pierwszy klasyczny pistolet maszynowy. Okres I i II wojny światowej. -
-
UZI
Pistolet maszynowy z magazynkiem osadzonym w rękojeści. Lata 50. XX wieku. -
MP5
Klasyczny pistolet maszynowy. Lata 60. XX wieku. -
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]
- pistolet
- pistolet automatyczny
- subkarabinek
- PDW (ang. Personal Defense Weapon)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c pistolet maszynowy, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2020-02-15].
- ↑ A.B. Zhuk, John Walter: The Illustrated Encyclopedia of Handguns, Pistols and Revolvers of the World, 1870 TO 1995, translated by N.N. Bobrov. Londyn: Greenhill Books, 1995, s. 176.
- ↑ David Nicolle: The Italian Army of World War I. Osprey Publishing, 2003-03-25, s. 33, seria: Men-at-Arms 387. ISBN 978-1-84176-398-9.
- ↑ Chris Bishop: „MP 18 and MP28". The Encyclopedia of Weapons of World War II. Orbis publishing, 1998, s. 258. ISBN 1-58663-762-2.