From Wiktionary, the free dictionary
From Middle Irish géraigid. By surface analysis, géar + -igh.
géaraigh (present analytic géaraíonn, future analytic géaróidh, verbal noun géarú, past participle géaraithe)
- (transitive, intransitive) to sharpen
- Synonym: faobhraigh
- (transitive) to whet (one or rub on with some substance for the purpose of sharpening; stimulate or make more keen)
- (transitive, intransitive) to intensify
- (transitive, intransitive) to sour (to make/become sour)
- (intransitive) to quicken (become quicker)
- (transitive) to steepen (make steeper)
- to bring out (elicit, evoke, or emphasize a particular quality)
- to exacerbate (make worse)
|
singular
|
plural
|
relative
|
autonomous
|
first
|
second
|
third
|
first
|
second
|
third
|
indicative
|
present
|
géaraím
|
géaraíonn tú; géaraír†
|
géaraíonn sé, sí
|
géaraímid; géaraíonn muid
|
géaraíonn sibh
|
géaraíonn siad; géaraíd†
|
a ghéaraíonn; a ghéaraíos / a ngéaraíonn*
|
géaraítear
|
past
|
ghéaraigh mé; ghéaraíos
|
ghéaraigh tú; ghéaraís
|
ghéaraigh sé, sí
|
ghéaraíomar; ghéaraigh muid
|
ghéaraigh sibh; ghéaraíobhair
|
ghéaraigh siad; ghéaraíodar
|
a ghéaraigh / ar ghéaraigh*
|
géaraíodh
|
past habitual
|
ghéaraínn / ngéaraínn‡‡
|
ghéaraíteá / ngéaraíteᇇ
|
ghéaraíodh sé, sí / ngéaraíodh sé, s퇇
|
ghéaraímis; ghéaraíodh muid / ngéaraímis‡‡; ngéaraíodh muid‡‡
|
ghéaraíodh sibh / ngéaraíodh sibh‡‡
|
ghéaraídís; ghéaraíodh siad / ngéaraídís‡‡; ngéaraíodh siad‡‡
|
a ghéaraíodh / a ngéaraíodh*
|
ghéaraítí / ngéaraít퇇
|
future
|
géaróidh mé; géaród; géaróchaidh mé†
|
géaróidh tú; géaróir†; géaróchaidh tú†
|
géaróidh sé, sí; géaróchaidh sé, sí†
|
géaróimid; géaróidh muid; géaróchaimid†; géaróchaidh muid†
|
géaróidh sibh; géaróchaidh sibh†
|
géaróidh siad; géaróid†; géaróchaidh siad†
|
a ghéaróidh; a ghéarós; a ghéaróchaidh†; a ghéaróchas† / a ngéaróidh*; a ngéaróchaidh*†
|
géarófar; géaróchar†
|
conditional
|
ghéaróinn; ghéaróchainn† / ngéaróinn‡‡; ngéaróchainn†‡‡
|
ghéarófá; ghéaróchthᆠ/ ngéarófᇇ; ngéaróchthᆇ‡
|
ghéaródh sé, sí; ghéaróchadh sé, sí† / ngéaródh sé, s퇇; ngéaróchadh sé, s톇‡
|
ghéaróimis; ghéaródh muid; ghéaróchaimis†; ghéaróchadh muid† / ngéaróimis‡‡; ngéaródh muid‡‡; ngéaróchaimis†‡‡; ngéaróchadh muid†‡‡
|
ghéaródh sibh; ghéaróchadh sibh† / ngéaródh sibh‡‡; ngéaróchadh sibh†‡‡
|
ghéaróidís; ghéaródh siad; ghéaróchadh siad† / ngéaróidís‡‡; ngéaródh siad‡‡; ngéaróchadh siad†‡‡
|
a ghéaródh; a ghéaróchadh† / a ngéaródh*; a ngéaróchadh*†
|
ghéarófaí; ghéaróchthaí† / ngéarófa퇇; ngéaróchtha톇‡
|
subjunctive
|
present
|
go ngéaraí mé; go ngéaraíod†
|
go ngéaraí tú; go ngéaraír†
|
go ngéaraí sé, sí
|
go ngéaraímid; go ngéaraí muid
|
go ngéaraí sibh
|
go ngéaraí siad; go ngéaraíd†
|
—
|
go ngéaraítear
|
past
|
dá ngéaraínn
|
dá ngéaraíteá
|
dá ngéaraíodh sé, sí
|
dá ngéaraímis; dá ngéaraíodh muid
|
dá ngéaraíodh sibh
|
dá ngéaraídís; dá ngéaraíodh siad
|
—
|
dá ngéaraítí
|
imperative
|
géaraím
|
géaraigh
|
géaraíodh sé, sí
|
géaraímis
|
géaraígí; géaraídh†
|
géaraídís
|
—
|
géaraítear
|
verbal noun
|
géarú
|
past participle
|
géaraithe
|
* indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis
Note: Certain mutated forms of some words can never occur in standard Modern Irish.
All possible mutated forms are displayed for convenience.
- “géaraigh”, in Historical Irish Corpus, 1600–1926, Royal Irish Academy
- Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “géraigid”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
- Dinneen, Patrick S. (1904) “géaruiġim”, in Foclóir Gaeḋilge agus Béarla, 1st edition, Dublin: Irish Texts Society, page 358
- Ó Dónaill, Niall (1977) “géaraigh”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
- Quiggin, E. C. (1906) A Dialect of Donegal, Cambridge University Press, page 50