Μονθόν

Μονθόν
Σημαία Έμβλημα
Μονθόν 41°54′0″N 0°11′0″E
Χώρα	Ισπανία
Διοικητική υπαγωγή	επαρχία της Ουέσκας
Διοίκηση
• mayor of Monzón	Rosa Maria Lanau Morancho
Έκταση	155,022476 km²[1]
Υψόμετρο	273 μέτρα
Πληθυσμός	17.839 (2023)[2]
Ταχ. κωδ.	22400
Ζώνη ώρας	UTC+01:00
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Το Μονθόν (ισπανικά: Monzón, στα καταλανικά: Montsó), είναι πόλη της Ισπανίας που βρίσκεται στην επαρχία της Ουέσκας, στην αυτόνομη κοινότητα της Αραγωνίας. Σύμφωνα με την απογραφή του 2015 ο πληθυσμός του δήμου είναι 17.260 κάτοικοι.

Το Μονθόν είναι η δεύτερη πιο πυκνοκατοικημένη πόλη και η έκτη μεγαλύτερη της Αραγωνίας. Είναι πρωτεύουσα της κομάρκας του Θίνκα Μέδιο, και σε αυτή συν-εδρεύει η επισκοπή του Μπαρμπάστρο-Μονθόν. Ο δήμος της πόλης απλώνεται σε μια έκταση 155,01 τ.χλμ. και εντός των ορίων του βρίσκονται επίσης οι οικισμοί Selgua και Conchel.

Το Μονθόν βρίσκεται στους πρόποδες ενός λόφου, κάτω από την πλαγιά ενός επιβλητικού κάστρου αραβικής προέλευσης, σε μια περιοχή ανάμεσα σε πολλούς λόφους που προσφέρουν εκπληκτική θέα προς την πόλη. Εντός της επικράτειάς του δήμου ρέουν οι ποταμοί Σόσα και Σίνκα, ο κύριος παραπόταμος του Έβρου. Επίσης στην περιοχή της επικράτειας της πόλης βρίσκονται και οι εκβολές του ποταμού Σόσα στον ποταμό Σίνκα.

Από τη Νεολιθική εποχή μέχρι τις μέρες μας, υπήρχε πάντοτε ανθρώπινη παρουσία στην περιοχή αυτή, η οποία βασιζόταν κυρίως στη γεωργική οικονομία, ενώ από τα μέσα του 19ου αιώνα με την κατασκευή των σιδηροδρόμων η πόλη είδε μεγάλη άνθηση στο βιομηχανικό τομέα, στον οποίο σήμερα δραστηριοποιείται το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού.

Τα πρώτα σημάδια ανθρώπινης παρουσίας στην περιοχή του Μονθόν χρονολογούνται από τη Νεολιθική εποχή. Αρχαιολογικά ευρήματα από την εποχή αυτή έχουν βρεθεί στις θέσεις Sosiles Altos και Peña Lucas. Τα περισσότερα απομεινάρια πολιτισμού προέρχονται από την Εποχή του Χαλκού, όταν και πρέπει να εγκαταστάθηκαν άνθρωποι στις περιοχές μεταξύ των ποταμών Σίνκα, Σόσα και Κλαμόρ. Οι άνθρωποι που κατέλαβαν τις περιοχές αυτές ήταν οι Ιλεργέτες, που ηττήθηκαν τον 3ο αιώνα π.Χ. από τους Ρωμαίους, με αποτέλεσμα την εκλατινοποίηση της περιοχής από τον 2ο αιώνα π.Χ. Στα υψώματα του «Ερμιτάζ της Χαράς» (ermita de la Alegría) έχουν βρεθεί ερείπια ρωμαϊκών κατοικιών, καθώς η περιοχή αυτή αποτελούσε σημείο-κλειδί στις διασυνδέσεις των πόλεων Σεζαραουγκούστα (Caesaraugusta) και Όσκα με την Ιταλία.^[3]

Στην εποχή της μουσουλμανικής κυριαρχίας το Μονθόν διεκδικούταν από τις δυναστείες Μπανού Σαμπρίτ της Ουέσκας και Μπανού Κασί της Σαραγόσας. Στον 11ο αιώνα ανήκε στην δυναστεία Μπανού Χούντ και το 1083 καταλήφθηκε από τον Ελ Σίντ. Για τους χριστιανούς ήταν πολύ σημαντικό να κατακτηθεί το Μονθόν προκειμένου να ανακόψουν την επικοινωνία μεταξύ των βασιλείων Ταϊφά της Σαρακούστα και της Λάριδα. Ο πρίγκηπας Πέτρος ανακατέλαβε το Μονθόν το 1089 κατά τη διάρκεια της βασιλείας του πατέρα του, Σάντσο Ραμίρεθ της Αραγωνίας. Ο Σάντσο Ραμίρεθ ίδρυσε το «Βασίλειο του Μονθόν» για τον πρίγκηπα και μέλλοντα βασιλιά, Πέτρο Α´, πριν ακόμα γίνει αυτός βασιλιάς της Αραγωνίας. Η κατάσταση αυτή διήρκεσε μέχρι το 1126, όταν πέρασε και πάλι σε μουσουλμανικά χέρια για τέσσερα ακόμα χρόνια. Μεταξύ των ετών 1130 και 1136 βρισκόταν υπό την εξουσία των χριστιανών, οι οποίοι θα την χάσουν κατά την περίοδο από το 1136 έως το 1141 για να την επανακτήσουν έπειτα οριστικά.^[4] Το 1143 πέρασε στην κατοχή των Ναΐτών ιπποτών.

Κατά τη διάρκεια του 12ου αιώνα βρισκόταν στην κυριότητα, μεταξύ άλλων, του πρίγκηπα Ραμίρο της Ναβάρρας, του Τιθόν και του Γκαρθία Ραμίρεθ πριν από την ανακήρυξη του ως βασιλιά της Ναβάρρας. Το 1143, όταν το Τάγμα των Ναϊτών παραχώρησε τα δικαιώματά του στο Στέμμα της Αραγωνίας έλαβε ως αντάλλαγμα μεταξύ άλλων, το Κάστρο του Μονθόν, όπου θα συνευρισκόταν στο εξής η κύρια ιεραποστολή του Στέμματος της Αραγωνίας. Γεγονός υψίστης ιστορικής σημασίας σε αυτή την περίοδο, ήταν η υποχρεωτική κατοικία του Ιάκωβου Α´ της Αραγωνίας στο κάστρο, κατά τα χρόνια που ήταν αυτός ανήλικος, βρισκόμενος υπό την κηδεμονία των Ναϊτών Ιπποτών. Όταν ο Πάπας Κλήμης Ε΄ διέγραψε το Τάγμα των Ναϊτών, κάποιες ιεραποστολές καθώς και αυτή του Μονθόν αντιστάθηκαν, μέχρι το 1309 όταν και τελικά το κάστρο κατακτήθηκε. Το 1317 το κάστρο πέρασε στα χέρια του Τάγματος της Μάλτας, αν και οι Ιωαννίτες Ιππότες θα χάσουν σταδιακά την εξουσία.

Μεταξύ του 13ου και του 17ου αιώνα, το Μονθόν φιλοξένησε επίσης επανειλημμένα τα Δικαστήρια του Στέμματος της Αραγωνίας. Ο ρωμανικής αρχιτεκτονικής καθεδρικός ναός της Santa Maria del Romeral και το κάστρο με προέλευση από τον 9ο αιώνα (Torre del Homenaje) υποδέχθηκαν κατά καιρούς βασιλιάδες και ευγενείς.

Το 1528 ο Κάρολος Ε´ σύναψε στο Μονθόν το Ισπανικό Κοινοβούλιο (Cortes Generales). Ενώ βρισκόταν εκεί, έλαβε γράμμα καλέσματος σε μάχη από τον Γάλλο βασιλιά Φραγκίσκο Α´. Ο αυτοκράτορας δέχθηκε την πρόκληση, αν και η μονομαχία δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ.

Το 1642 κατά τη διάρκεια του Πολέμου των Θεριστών η πόλη καταλήφθηκε από τα Γαλλο-καταλανικά στρατεύματα υπό την ηγεσία του Philippe de La Mothe Houdancourt, και το επόμενο έτος από τα καστιλιάνικα στρατεύματα του Φελίπε ντα Σίλβα.

Το κάστρο του Μονθόν θεωρείται μια στρατηγική τοποθεσία, καταλήφθηκε επίσης από τους Γάλλους κατά τη διάρκεια του πολέμου της Ανεξαρτησίας και ανακτήθηκε το 1814 για λογαριασμό των Ισπανών από τα στρατεύματα του στρατηγού Copons μέσω μιας τολμηρής στρατηγικής του Ισπανού στρατιωτικού φλαμανδικής καταγωγής Juan Van Halen, αργότερα αντιστράτηγου, ο οποίος με τον ίδιο τρόπο είχε καταλάβει τη Λέριδα και τη Mequinenza.

Η βιομηχανική παράδοση του Μονθόν ξεκίνησε στις αρχές του 20ου αιώνα με την κατασκευή του μύλου ζάχαρης που αργότερα μεταφέρθηκε στη Χερέθ ντε λα Φροντέρα. Μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο, ενσωματώθηκαν νέες βιομηχανίες, όπως μεταξύ άλλων οι «Hidro Nitro Española (HU)», «Aiscondel», «Etino-Química», «Polidux», «Monsanto-Aiscondel». Ακόμα εγκαταστάθηκε ένα εργοστάσιο καλωδίων, ένα καρφιών και ένα κατασκευής υλικών του ομίλου «Uralita». Αυτή η εκβιομηχάνιση έγινε δυνατή λόγω της γεωγραφικής θέσης της πόλης, η οποία απέχει μιάμιση ώρα από τα σύνορα με τη Γαλλία και από την πόλη της Σαραγόσας, καθώς και εξαιτίας των καλών επικοινωνιών της, όπως οι δρόμοι που την συνδέουν με τη Σαραγόσα και τη Λιέιδα, ο αυτοκινητόδρομος (Α-22) που τη συνδέει με την Παμπλόνα, καθώς και η σιδηροδρομική γραμμή που την συνδέει με τη Βαρκελώνη, καθώς και γενικότερα με πόλεις και περιοχές στα βόρεια της χερσονήσου, όπως τη Σαραγόσα, την Ουέσκα και τη Λιέιδα, όπου και συναντά την γραμμή υψηλών ταχυτήτων του δικτύου της AVE.

Η μουσική εκπροσωπείται από τη «Λαογραφική Ομάδα της Παναγίας της Ευτυχίας», τη δημοτική μπάντα «La Lira», τη «Χορωδία του Μονθόν» και το επαγγελματικό ωδείο «Miguel Fleta», από το οποίο έχουν βγει νέα συγκροτήματα όπως οι «Ensemble XXI». Στον χώρο της ροκ σκηνής, υπάρχουν μεγάλα συγκροτήματα, όπως αυτά της black metal «Ouija», «Temple Abattoir» και «Spellcraft», ή το Oi! Street punk συγκρότημα των «Up Yours».

Σε άλλους τομείς πολιτισμού, είναι αξιοσημείωτες οι πολυάριθμες εκθέσεις του Μονθόν όπως αυτή του «Αραγωνικού βιβλίου» (Feria del Libro Aragonés), η «Replega» και η έκθεση τέχνης «Arteria». Αξίζει επίσης να αναφερθούν οι διάφοροι διαγωνισμοί ζωγραφικής και λογοτεχνίας, καθώς και διάφορες πολιτιστικές συναθροίσεις πάσης φύσεως και το φεστιβάλ της Αγίας Βαρβάρας της μεγαλομάρτυρος από τις 4 Δεκεμβρίου, στο οποίο πραγματοποιείται η παραδοσιακή Βάπτιση του Δημάρχου, καθώς και οι εορταστικές εκδηλώσεις προς τιμήν του Αποστόλου Ματθαίου (San Mateo), που αποτελούν τις κύριες γιορτές της πόλης και διεξάγονται κατά τη διάρκεια της εβδομάδας της 21ης Σεπτεμβρίου, και το προσκύνημα που πραγματοποιείται τη Δευτέρα του Πάσχα στο «Ερμιτάζ της Χαράς».

Στο Μονθόν υπάρχουν διάφοροι αθλητικοί σύλλογοι, όπως η ποδοσφαιρική ομάδα «Ατλέτικο Μονθόν», που παίζει στην τρίτη κατηγορία του ισπανικού πρωταθλήματος, η ομάδα μπάσκετ «Cosehisa Μονθόν» που παίζει στο πρωτάθλημα της EBA, το «Αθλητικό Κέντρο Μονθόν», το οποίο συμμετέχει στο πρωτάθλημα στίβου πρώτης κατηγορίας (División de Honor de Atletismo), και από το οποίο έχουν βγει πολλοί αθλητές. Επιπλέον, αξίζει να σημειωθεί ο σύλλογος «Airon Club», που είναι κάτοχος πολλών τίτλων σε διάφορες κατηγορίες, όπως στο τένις και την κολύμβηση. Η πόλη είναι επίσης γενέτειρα ολυμπιονικών όπως οι Álvaro Burrell, Eliseo Martín, Javier Moracho και Javier Gazol στον στίβο, η Κοντσίτα Μαρτίνεθ στο τένις και νικήτρια του Γουίμπλεντον το 1994 και ο σκιέρ Delfín Campo.

Οι κύριες αθλητικές εγκαταστάσεις της πόλης συγκεντρώνονται στην περιοχή που ονομάζεται «Ciudad Deportiva». Εκεί βρίσκεται το νέο αθλητικό κέντρο «Los Olímpicos», το συγκρότημα τένις «Conchita Martinez», τα προπονητήρια στίβου, οι θερμαινόμενες πισίνες, το υδάτινο πάρκο, τα γήπεδα ποδοσφαίρου «Isidro Calderón» και «Antonio Alcubierre», τα γήπεδα αντισφαίρισης Padel και οι κοιτώνες υψηλών επιδόσεων. Η σημαντικότερη αθλητική εκδήλωση που πραγματοποιείται στην πόλη είναι το «Διεθνές Τουρνουά Τένις Γυναικών "Conchita Martínez"», σε σκληρό τερέν, το οποίο διεξάγεται από το 2003 και έχει φτάσει να θεωρείται ένα τουρνουά ITF των 75.000 δολαρίων.

Στο Μονθόν υπάρχει και ένα δεύτερο αθλητικό κέντρο, παλαιότερο, το «Joaquín Saludas» (πρώτος δήμαρχος της πόλης μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας), που βρίσκεται στο πάρκο «Mariano de Pano y Ruata», στην περιοχή Palomar.

Ο Δήμος του Μονθόν έχει αδελφοποιηθεί με τις παρακάτω πόλεις:

• Βαρκελώνη - Ισπανία
• Μυρέ (Muret) - Γαλλία

Συντεταγμένες: 41°54′N 0°11′E / 41.900°N 0.183°E / 41.900; 0.183

Αυτό το λήμμα σχετικά με την Ισπανία χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το.