Trafnidiaeth Cymru Trenau
 | |||||
 Tren newydd yn depo Y Barri cyn mynd ar hyd Llinell y Cymoedd | |||||
| Gorolwg | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Masnachfraint | |||||
| Prif Gwlad(oedd) | Cymru | ||||
| Gwlad(oedd) arall | |||||
| Gorsafoedd weithredir | 248 | ||||
| Rhagflaenyddion | KeolisAmey Cymru | ||||
| Cwmni rhiant | Trafnidiaeth Cymru | ||||
| Gwefan | trctrenau.cymru | ||||
| |||||
Mae Trafnidiaeth Cymru Trenau yn gwmni sy'n gweithredu trenau cyhoeddus Cymru, ac yn is-gwmni i Trafnidiaeth Cymru (TrC), sef cwmni sy’n perthyn i Lywodraeth Cymru.
Dechreuodd weithredu gwasanaethau dydd i ddydd Masnachfraint Cymru a’r Gororau ar 7 Chwefror 2021, fel gweithredwr gan gymryd lle KeolisAmey Cymru.[1][2]
Mae Trafnidiaeth Cymru Trenau yn rheoli 248 o orsafoedd "National Rail"[3][4] gan gynnwys pob un o’r 223 yng Nghymru[5] ac yn gweithredu’r holl wasanaethau prif reilffordd i deithwyr yn gyfan gwbl yng Nghymru, ac yn gwasanaethau o Gymru, Caer, Amwythig i Lerpwl, Manceinion, Maes Awyr Manceinion, Crewe, Birmingham, Bidston a Cheltenham.
Hanes
[golygu | golygu cod]Ym mis Mai 2018, dyfarnwyd masnachfraint Cymru a'r Gororau gan Trafnidiaeth Cymru i KeolisAmey Cymru.[6] Wedi'i amserlennu i redeg am 15 mlynedd, dechreuodd ym mis Hydref 2018.[7][8]
Yn dilyn cwymp mewn refeniw, a gostyngiad sylweddol yn nifer y teithwyr o ganlyniad i bandemig COVID-19, roedd y fasnachfraint wreiddiol wedi dod yn anhyfyw yn ariannol. Ar 7 Chwefror 2021, cymerodd Trafnidiaeth Cymru Trenau le KeolisAmey Wales fel gweithredwr masnachfraint Cymru a’r Gororau. Bydd KeolisAmey a Thrafnidiaeth Cymru yn parhau â phartneriaeth ar welliannau pellach ar y rhwydwaith, gydag Amey Infrastructure Wales (AIW) yn parhau i chwarae rhan yn y gwaith o gyflawni rhai prosiectau allweddol megis Llwybrau Lleol y Cymoedd a Chaerdydd.[9][10][11][12]
Cerbydau presennol
[golygu | golygu cod]Etifeddodd Trafnidiaeth Cymru gan KeolisAmey Wales fflyd o unedau lluosog diesel Dosbarth 143, 150, 153, 158, 170 a 175, unedau lluosog diesel-batri-trydan Dosbarth 230, unedau lluosog deufodd Dosbarth 769 a setiau Mark 4 a DVT gyda dyraniad o locomotifau Dosbarth 67.[13][14]
| Teulu | Dosbarth[13] | Llun | Math[13] | Cyflymder uchaf | Cerbydau[13] | Rhif[13] | Llwybrau a weithredir[13] | Adeiladwyd | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| mph[13] | km/h | ||||||||
| Stoc locomotif | |||||||||
| Premier Service | 67 | 
|
Loco | 125 | 200 | – | 6 |
|
1999–2000 |
| InterCity 225 | Marc 4 | 
|
Coets | 140 | 225 | 4 or 5 | 37 |
|
1989–1992 |
| Trelar Fan Gyrru | 
|
Car rheoli | 1 | 8 | |||||
| Sawl uned diesel | |||||||||
| Sprinter | 150/2 | 
|
DMU | 75 | 121 | 2 | 36 |
|
1987 |
| 153 Super Sprinter | 
|
1 | 26 | 1987–1988 | |||||
| |||||||||
| 158/0 Express Sprinter | 
|
90 | 145 | 2 | 24 |
|
1989–1992 | ||
| |||||||||
| Bombardier Turbostar | 170/2 | 
|
100 | 161 | 3 | 8 |
|
1999 | |
| |||||||||
| Alstom Coradia | 175/0 & 175/1 Coradia 1000 |  
|
100 | 161 | 2 | 9 |
|
1999–2001 | |
| 3 | 15 | ||||||||
 
| |||||||||
| CAF Civity | 197[17] | 
|
100 | 161 | 2 | 51 |
|
O 2020 | |
| 3 | 26 | ||||||||
| |||||||||
| Diesel-trydan sawl uned | |||||||||
| Stadler FLIRT | 231 | 
|
DEMU | 90 | 145 | 4 | 11 |
|
2020–2022 |
| |||||||||
| Deu-fath sawl uned | |||||||||
| Tren Vivarail D- | 230[20] | 
|
BMU | 60 | 97 | 3 | 5 | 2019–2020 | |
| |||||||||
| BR ail genhedlaeth (Mk 3) | 769/0 & 769/4 Flex |  
|
100 | 161 | 4 | 8
5 769/0s and 3 769/4s[14] |
|
2019–2020 | |
| |||||||||
Fflyd y dyfodol
[golygu | golygu cod]Mae holl fflyd dros dro KeolisAmey Trafnidiaeth Cymru a etifeddwyd gan Drafnidiaeth Cymru, Cymru, i gael ei disodli erbyn 2023 (ac eithrio'r locomotifau Dosbarth 67).[21]
Crynodeb fflyd y dyfodol
[golygu | golygu cod]| Teulu | Dosbarth | Delwedd | Math | Cyflymder uchaf | Cerbydau | Rhif | Llwybrau a weithredir | Adeiladwyd | Mewn gwasanaeth | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| mya | km/awr | |||||||||
| Unedau lluosog tri modd | ||||||||||
| Stadler FLIRT | 756 |  </img>
|
TMU | 100 | 161 | 3 | 7 | Gwasanaethau rhwng Caerffili / Coryton i Benarth [22] [23] | O 2020 [14] | 2023 |
| 4 | 17 | Gwasanaethau rhwng Rhymni i Ynys y Barri/Pen-y-bont ar Ogwr trwy Fro Morgannwg [22] [23] | ||||||||
| ||||||||||
| Tram-trenau | ||||||||||
| Stadler Citylink | 398 | Tram-trên | I'w gadarnhau | 3 | 36 | Gwasanaethau o Gaerdydd i Dreherbert, Aberdâr a Merthyr Tudful | From 2020[24] | 2024 | ||
Fflyd gorffennol
[golygu | golygu cod]Rhwng mis Medi 2021 a mis Tachwedd 2022, trosglwyddwyd pob un o’r dosbarthiadau dau gar Dosbarth 170 i East Midlands Railway [25]
| Teulu | Dosbarth | Delwedd | Math | Cyflymder uchaf | Cerbydau | Rhif | Llwybrau a Weithredir | Tynnwyd yn ôl | Adeiladwyd | Nodiadau | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| mya | km/awr | ||||||||||
| Unedau Lluosog Diesel | |||||||||||
| Bombardier Turbostar | 170/2 | 
|
DMU | 100 | 161 | 2 | 4 |
|
2021-2022 | 2002 | Trosglwyddwyd i East Midlands Railway |
| |||||||||||
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ "Welsh rail franchise now in public ownership". Transport For Wales News (yn Saesneg). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2021-02-08. Cyrchwyd 2021-02-10.
- ↑ "Welsh rail franchise now in public ownership". GOV.WALES (yn Saesneg). Cyrchwyd 2021-04-07.
- ↑ "App | Transport for Wales". tfw.wales (yn Saesneg). Cyrchwyd 2022-06-30.
- ↑ Passenger's Charter (PDF). Transport for Wales Rail. February 2021. t. 4.
- ↑ "Rail station usage: April 2020 to March 2021". GOV.WALES (yn Saesneg). Cyrchwyd 2022-06-30.
- ↑ Keolis/Amey wins £5bn Wales rail contract Archifwyd 2020-11-09 yn y Peiriant Wayback BBC News 23 May 2018
- ↑ Welsh Revival Railways Illustrated issue 186 August 2018 page 6
- ↑ TfW Rail Services Begin Operation Modern Railways issue 842 November 2018 page 12
- ↑ Written Statement: Future of Rail update Welsh Government 22 October 2020
- ↑ Transport for Wales rail services to be nationalised BBC News 22 October 2020
- ↑ Welsh Government takes control of franchise The Railway Magazine issue 1436 November 2020 page 6
- ↑ Welsh Government takes control of Wales & Borders Rail issue 917 4 November 2020 page 14
- ↑ 13.0 13.1 13.2 13.3 13.4 13.5 13.6 "Fleet | Transport for Wales". tfw.wales (yn Saesneg). Cyrchwyd 2022-06-30.
- ↑ 14.0 14.1 14.2 14.3 "A guide to our fleet of trains - Fleet Accessibility Specifications" (PDF). nationalrail.co.uk. Transport for Wales. February 2022.
- ↑ 15.0 15.1 "What's Happening in North Wales". Transport for Wales. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 7 June 2018. Cyrchwyd 4 June 2018.
- ↑ 16.0 16.1 "One Year In". tfwrail.wales (yn Saesneg). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 5 November 2019. Cyrchwyd 5 November 2019.
- ↑ "KeolisAmey reveal new-look Wales trains and services". BBC News. BBC. 4 June 2018. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 27 January 2021. Cyrchwyd 4 June 2018.
- ↑ "New train on Conwy Valley Line welcomes its first passengers". North Wales Pioneer (yn Saesneg). Cyrchwyd 2022-11-25.
- ↑ "What this means for Mid and South West Wales". tfw.gov.wales. Transport for Wales. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 14 October 2018. Cyrchwyd 30 September 2018.
- ↑ "Service Improvements" (PDF). Transport for Wales. Welsh Government. Cyrchwyd 4 June 2018.[dolen farw]
- ↑ "£800m fleet renewal plan for new Welsh franchise". International Railway Journal. Simmons-Boardman. 4 June 2018. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2 April 2019. Cyrchwyd 2 April 2019.
- ↑ 22.0 22.1 "AMs WB Overview Presentation vJP AM" (PDF). KeolisAmey Wales. KeolisAmey Wales. Cyrchwyd 5 June 2018.
- ↑ 23.0 23.1 "CVL Rolling Stock List" (PDF). Transport for Wales. Transport for Wales. Archifwyd o'r gwreiddiol (PDF) ar 27 January 2021. Cyrchwyd 14 August 2019.
- ↑ Trains for Wales under construction Archifwyd 2020-12-04 yn y Peiriant Wayback - Rail Business UK. Retrieved 14 December 2020
- ↑ "'197's' due to debut on Conwy Valley".