Trystan
Cymeriad chwedlonol sy'n un o brif gymeriadau chwedl Trystan ac Esyllt ac a gysylltir a'r Brenin Arthur yw Trystan, hefyd Drystan (Ffrangeg: Tristan).
Cysylltir Trystan yn arbennig a Chernyw, ac a theyrnas Lyonesse neu Léonois. Ceir gwahanol fersiynau o'r chwedl, ond yn y fersiwn fwyaf cyffredin, roedd Trystan yn nai i Arthur. Roedd Trystan yn danfon Esyllt, merch Hywel fab Emyr Llydaw mewn rhai fersiynau, o Iwerddon i Gernyw, lle roedd i briodi'r brenin March. Yn ystod y fordaith, yfodd Trystan ag Esyllt ddiod yr oedd mam Esyllt wedi ei baratoi ar gyfer y briodas, a syrthiasant mewn cariad a'i gilydd. Wedi i'r brenin March ddarganfod hyn, mae'r cariadon yn ffoi i Fforest Broseliawnd yn Llydaw. Yn ddiweddaeach, clwyfir Trystan yn angheuol mewn brwydr yn erbyn March. Mae'n gyrru am Esyllt i'w iachau, ond erbyn iddi gyrraedd mae ef eisoes wedi marw.
Gweler hefyd
[golygu | golygu cod]- Tristan und Isolde - drama gan Richard Wagner