Morgan Tsvangirai

Morgan Tsvangirai
Ganwyd	10 Mawrth 1952  Gutu
Bu farw	14 Chwefror 2018  o canser colorectaidd  Johannesburg
Dinasyddiaeth	Ffederasiwn Rhodesia a Gwlad Nyasa, De Rhodesia, Rhodesia, Zimbabwe Rhodesia, Simbabwe
Alma mater	Prifysgol Harvard
Galwedigaeth	gwleidydd, amddiffynnwr hawliau dynol, undebwr llafur
Swydd	Prif Weinidog Simbabwe, Member of the National Assembly of Zimbabwe
Plaid Wleidyddol	Movement for Democratic Change – Tsvangirai
Priod	Susan Tsvangirai
llofnod

Prif Weinidog Simbabwe o 11 Chwefror 2009 hyd 11 Medi 2013 oedd Morgan Richard Tsvangirai (10 Mawrth 1952 – 14 Chwefror 2018). Ef oedd Llywydd y Mudiad am Newid Democrataidd - Tsvangirai (Saesneg: Movement for Democratic Change – Tsvangirai (MDC-T)) a roedd yn ffigwr blaenllaw ymysg gwrthwynebwyr Arlywydd Robert Mugabe. Daeth Tsvangirai yn Brif Weinidog Simbabwe ar yr 11 Chwefror, 2009. Ar y 6 Mawrth, tra'n teithio i'w gartref gwledig ym Buhera, bu mewn damwain car a chafodd anafiadau nad oedd yn ddifrifol. Fodd bynnag, lladdwyd ei wraig Susan Tsvangirai yn y gwrthdrawiad â char arall.

Tsvangirai oedd ymgeisydd y Mudiad am Newid Democrataidd yn etholiad arlywyddol dadleuol 2002, pan gollodd i Mugabe. Yn ddiweddarach, ymgeisiodd yn rownd gyntaf etholiad arlywyddol 2008 fel yr ymgeisydd y Mudiad am Newid Democrataidd - Tsvangirai, gan gipio 47.8% o'r bleidlais yn ôl canlyniadau swyddogol, gan ei osod o flaen Mugabe, a dderbyniodd 43.2% o'r bleidlais. Honnodd Tsvangirai iddo ennill mwyafrif gan ddweud y gellid fod wedi newid y canlyniadau yn ystod y mis rhwng yr etholiad a phan gyhoeddwyd y canlyniadau swyddogol. Yn wreiddiol, bwriadodd Tsvangirai sefyll yr ail rownd yn erbyn Mugabe, ond tynnodd ei enw yn ôl ychydig cyn yr etholiad, gan ddadlau na fyddai etholiad yn rhydd nac yn deg yn sgîl y trais a welwyd a'r bygythiadau parhaus gan gefnogwyr y llywodraeth.

Ar 6 Chwefror 2018, cyhoeddwyd bod Tsvangirai yn ddifrifol wael yn yr ysbyty yn Ne Affrica. Dywedodd llefarydd yr MDC y dylai "disgwyl y gwaethaf".^[1] Bu farw wyth diwrnod yn ddiweddarach. Cyhoeddwyd ei farwolaeth gan Elias Mudzuri, uwch swyddog yn y blaid. Tybir mai achos ei farwolaeth oedd canser colorectaidd.^[2]

Eginyn erthygl sydd uchod am Simbabwe. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.