جایگاه زمین ساختی توده نفوذی گرانیتوییدی جنوب باختر نیاسر، بخش میانی کمان ماگمایی ارومیه-دختر؛ رویکردهای سنگ نگاری، سن سنجی U-Pb زیرکن، زمین شیمی و تفسیر داده های ژئوفیزیک هوابرد
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: فصلنامه علوم زمین، دوره: 34، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_GSJ-34-2_007
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 145
نویسندگان
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
چکیده
توده نفوذی مارفیون در جنوب باختر نیاسر، در بخش میانی کمان ماگمایی ارومیه-دختر، در میان نفوذی های وابسته به فرورانش سنگ کره (لیتوسفر) اقیانوسی تتیس نو قرار دارد. این مقاله با استفاده از مشاهدات صحرایی، سنگ نگاری، سن سنجی U-Pb زیرکن، زمین شیمی و تفسیر کمی داده های ژیوفیزیک هوابرد، محیط زمین ساخت-ماگمایی تشکیل این توده نفوذی را مورد ارزیابی قرار می دهد. ترکیب این توده، که درون واحدهای آذرآواری و گدازه های در تناوب با واحدهای رسوبی متعلق به ائوسن نفوذ کرده، از حدواسط تا بیشتر تونالیتی است و هاله دگرگونی همبری پیرامون خود دارد. سن سنجی U-Pb زیرکن یک نمونه از رخنمون جنوبی آن، سن تبلور تقریبی ۱۹ میلیون سال در میوسن زیرین (بوردیگالین) را مشخص کرد. از دیدگاه ویژگی های زمین شیمیایی، این سنگ ها به سری ماگمایی کالک-آلکالن پتاسیم متوسط تعلق داشته، متاآلومین بوده و در محدوده گرانیتوییدهای منیزیمی نوع I جای می گیرند. ترکیبات کانی شناسی و ویژگی های شیمیایی این توده، موقعیت زمین ساختی آن را گرانیتویید کمان آتشفشانی در حاشیه فعال قاره ای نشان می دهد. برپایه تفسیر کیفی داده های ژئوفیزیک هوابرد، یک توده باتولیتی بزرگ با ترکیب گابرو-دیوریت با شدت میدان مغناطیسی بالا و شیبی به سوی شمال خاور، در زیر زمین شناسایی شد. توده تحت تاثیر فعالیت های زمین ساختی قرار داشته و گسل های پی سنگی راستالغز راست بر و گسل های چپ بر هم یوغ آن ها، در برونزد آن از اعماق زیاد، نقش اساسی داشته اند. گسل های فرعی، که به نسبت سطحی تر نیز می باشند، سبب گردیده اند توده در نزدیکی سطح به صورت دو تا سه توده مجزا از هم دیده شود. منشا ماگمای توده مارفیون در حاشیه فعال قاره ای، به احتمال اختلاط ماگمای بازیک گوه گوشته ای و ماگمای حاصل از ذوب بخشی پوسته پایینی تحت تاثیر حرارت و شاره های ناشی از ماگمای گوشته ای می باشد. این توده به نظر می رسد در جریان انتقال و گذار از محیط فرورانش به محیط برخوردی قاره ای، ناشی از بسته شدن اقیانوس تتیس نو در میوسن زیرین شکل گرفته باشد.کلیدواژه ها
نیاسر, تتیس نو, میوسن زیرین, کالک -آلکالن, گرانیتویید نوع I, ژیوفیزیک هوابرد, حاشیه فعال قاره ایاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.