Sevda bint Zama
| Dio članaka o islamu |
| Majke pravovjernih Muhammedove supruge |
|---|
 |
Sevda bint Zama ibn Kajis ibn Abd Šems ibn Abdul-Menaf (arapski: سودة بنت زمعة) bila je supruga islamskog Poslanika Muhammeda, a time i nosi titulu "majka pravovjernih". Bila je jedna od prvih osoba koje su primile islam.
Biografija
[uredi | uredi izvor]Rođena i odrasla je u Mekki u predislamskoj Arabiji. Postoji neslaganje oko toga kada je rođena.[1] Prema jednom izvoru, kada je bila udata za Muhameda, imala je oko 50 godina, drugi izvori tvrde da je njena starost tokom braka bila oko 40 do 55 godina, što sužava period njenog rođenja na oko 566-580.[2][3] Njen otac, Zam'ah ibn Qays, bio je iz klana Banu Amir ibn Lu'ayy iz plemena Kurejš s očeve strane. Njena majka, el-Šamus bint Kajas, bila je iz plemena Hazredž iz Medine.[4] Ne zna se mnogo o njenom životu prije islama
Prvi muž
[uredi | uredi izvor]Udala se za As-Sakran ibn Amra, jednim od prvih muslimana[4] s kojim je imala barem jednog sina Abdur Rahman ibn as-Sakran koji je poginuo 637. u bici kod Jalula protiv Sasanida.[5]
Hidžra u Abesiniju
[uredi | uredi izvor]Sevda i Sakran su emigrirali u Abesiniju[4] kada je Muhammed naredio mnogim muslimanima da obave hidžru kako bi izbjegli progon od strane Kurejšija. Sakran je otišao u Abesiniju morskim putem sa Waqqas-om. Sevda je bila jedna od prvih žena koje su emigrirali u Abesiniju.[6] Nekoliko godina kasnije vratili su se u Mekku, gdje je Sakran umro, a ona je po prvi put u životu postala udovica.[7]
Brak sa Muhammedom
[uredi | uredi izvor]Ubrzo nakon Hatidžine smrti, Muhamed se oženio Sevdom u mjesecu ramazana 10. godine nakon početka njegovog poslanstva.[8] Sevda je isprva oklijevala da prihvati brak, jer je već imala šestero djece i bojala se da će oni uznemiriti Muhameda. Ali Muhammed ju je uvjerio rekavši: "Najbolje žene koje su ikada jahale kamile su vrle žene Kurejšija, koje su najprivrženije prema maloj djeci i najbolje čine dobro svojim muževima kada su one (žene) bogate."[9]
Kada je Sevda ostarila, neko vrijeme nakon Muhamedovog braka sa Hind bint Ebi-Umeje,[8] neki smatraju da se Muhammed plašio da se ne može pošteno odnositi prema svakoj od svojih žena, a da ih ne povrijedi, uprkos tome što je davao sve od sebe. Odlučio je da se razvede od Sevde u strahu da će je povrijediti. Ali Sevda ga je zaustavila na ulici i molila ga da je primi nazad nudeći joj da odustane od svoje bračne posjete noću u korist Aiše, koja mu je bila veoma draga.[9] Sevda je rekla da je ona ionako stara i da nije marila za muškarce; njena jedina želja bila je da uskrsne kao poslanikova žena na sudnjen danu. Muhammed je osjetio empatiju i složio se, a objavljen je 128 ajet sure En-Nisa:
Ako se neka žena plaši muževe mržnje ili izbjegavanja, onda se oni neće ogriješiti ako se međusobno nagode, a nagodba je bolja. Ljudske duše sklone su pohlepi. I ako vi budete lijepo postupali i Allaha se bojali - pa Allah u potpunosti zna ono što radite.[10]
Druge tradicije, smatraju da je Muhammed nije istinski ostavio, već da se ona bojala da će to učiniti, a nije se razmatralo odbacivanje u samom ajetu, već neka vrsta kompromisa o razvodu sve dok je ona mogla ostati njegova žena po imenu.[11]
Kasni život i smrt
[uredi | uredi izvor]Nakon smrti Muhammeda, Sevda je zajedno sa drugim suprugama Muhammeda godišnje primala novčane poklone od halifata, koje je trošila u dobrotvorne svrhe. Ajiša, Hafsa, Safija i ona su ostale vrlo bliske.[6] Živjela je dugo i umrla 54. po Hidžri u Medini, gdje je i sahranjena.[12] Ibn Sa'd određuje datum njene smrti na 674.[13] Prenosi se da je nakon Muhammedove smrti od halife Muavije I dobijala novac, koji je odmah davala kao dobrotvorni prilog. Muavija je kupio njenu kuću u Medini za 180.000 dirhama[8]
Prema drugim izvorima, umrla je u Medini pred kraj vladavine halife Omera 644.[8][14]
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Understanding the Islamic Law, Raj Bhala, Section: Sawda bint Zama.
- ^ Ibid. Understanding Islamic Law, Raj Bhala. str. Quote.
Mohammad next married this older widow, Sawda bint Zama. [...] Sawda was an older woman when she married Mohammad, yet her precise birthdate is unknown. Many sources claim she was older than Mohammad, who was about 50-52 years at that time.
- ^ Le livret de famille du prophète Mouhammad, Damas-Syrie, MR Antique Groupe, page 9.
- ^ a b c Tabari, Tarikh al-Rusul wa’l Muluk. Translated by Landau-Tasseron, E. (1998). Biographies of the Prophet’s Companions and Their Successors vol. 39 p. 169. New York: SUNY Press.
- ^ Vacca, V. "Sawda Bint Zamʿa." Encyclopaedia of Islam, First Edition (1913-1936). Brill Online, 2012. Reference. 2 October 2012.
- ^ a b Ibn Kathir. "Wives of the Prophet Muhammad (SAW)". Arhivirano s originala, 2. 8. 2013. Pristupljeno 20. 4. 2019.
- ^ Tabari, Tarikh al-Rusul wa’l Muluk. Translated by Landau-Tasseron, E. (1998). Biographies of the Prophet’s Companions and Their Successors vol. 39 pp. 169-170. New York: SUNY Press.
- ^ a b c d Al-Tabari. History of Al-Tabari, Vol. 39. str. 161 & 170. Arhivirano s originala, 26. 12. 2021.
- ^ a b Al-Tabari (1. 1. 1998). History of Tabari - Volume 39. str. 171.
- ^ "Prijevod značenja Sura Sura en-Nisa - Bosanski prijevod - Mehanović". Enciklopedija Kur'ana. Pristupljeno 2. 12 2023. Provjerite vrijednost datuma u parametru:
|access-date=(pomoć) - ^ Al-Shati, Bint (decembar 2006). The wives of the Prophet. Matti Moosa (trans.), D. Nicholas Ranson. Gorgias Press LLC. str. 52. ISBN 978-1-59333-398-0.
- ^ Ibn Sa'd, Tabaqat Vol.8 page 56. Persian translation by Dr. Mohammad Mahdavi Damghani. (1982). Tehran Iran Farhang va Andiheh Publications.
- ^ Ibn Sa'd, Tabaqat Vol.8 page 56. Persian translation by Dr. Mohammad Mahdavi Damghani. (1982). Tehran Iran Farhang va Andiheh Publications.
- ^ Adil Salih, Mohammad: Man & Prophet/Muhammad sceau des prophètes, Tawhid, pp. 585-586.